မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ နည္းနာနိႆ်အတိုင္း ဝိပႆနာတရားကို ႐ႈမွတ္ပြားမ်ား သင္ၾကားျပသေပးရန္ ရည္သန္၍ အေမရိကန္-ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာအသင္းႀကီးက နယူးဂ်ာစီျပည္နယ္၊ မနာလပန္ျမိဳ႕နယ္၌ ငါးဧကခန္႔ က်ယ္ဝန္းေသာ ေနရာတြင္ မဟာစည္သတိပ႒ာန္ရိပ္သာကို ၁၉၉၅-ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၆-ရက္ေန႔က စတင္ တည္ေထာင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။

ထိုရည္႐ြယ္ခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ စာေရးသူသည္ အခါအားေလ်ာ္စြာ တရားစခန္း က်င္းပ၍ တရားေဟာ တရားျပျခင္း၊ မိမိတို႔ အစီအစဥ္ျဖင့္ ရက္ပိုင္း အခ်ိန္ပိုင္း လာေရာက္၍ ဝိပႆနာတရား ႐ႈမွတ္သူမ်ား၊ ေခတၱခဏ ရွင္ ရဟန္းဝတ္၍လည္းေကာင္း၊ သီလရွင္ဝတ္၍လည္းေကာင္း တရား႐ႈမွတ္သူမ်ားကို တရားေဟာ တရားျပသျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္။
ထိုသို႔ ျပဳလုပ္ေနရာ တေန႔ေသာအခါ တရား႐ႈမွတ္မႈ အေျခအေနကို ေယာဂီတစ္ေယာက္အား ေမးစစ္ရာတြင္ –

“အရွင္ဘုရား၊ ေဖာင္းတယ္ ပိန္တယ္လို႔ ႐ႈမွတ္ေနတာနဲ႔ ဘယ္လို တရားသေဘာကို ေတြ႕မွာလဲ ဘုရာ့၊ တပည့္ေတာ္ျဖင့္ မေန႔က စၿပီး ထိုင္တာ ဒီေန႔အထိ ဘာမွလဲ မေတြ႕ေသးဘူး” လို႔ အားမလို အားမရျဖင့္ တရား႐ႈမွတ္ခါစ ေယာဂီက ေမးလာပါတယ္။

“ေယာဂီနားလည္ေအာင္ အလြယ္ဆံုး ဥပမာေပး ရွင္းျပရရင္ – အာဟာရဓာတ္ျပည့္ဝတဲ့ အစားအစာကို စားလိုက္တဲ့အခါ စားလိုက္တဲ့ အစားအစာက ဘယ္လို အာဟာရဓာတ္ျဖစ္သြားတယ္ဆိုတာ သာမန္ လူေတြအေနနဲ႔ နားမလည္ေပမယ့္ ခႏၶာကိုယ္မွာ အာဟာရဓာတ္ ျပည့္ဝသြားသလိုပါပဲ။ ဆက္ၿပီးေတာ့သာ တရား႐ႈမွတ္ပါ။ တရားသေဘာကို အလိုလို ေတြ႕လာပါလိမ့္မယ္” လို႔ အားေပးစကား ေျပာရပါတယ္။

တရားအျမင္ လ်င္ျမန္ၾကပံု

အက်ဥ္းျပ႐ုံမွ်ျဖင့္ သစၥာေလးပါးတရားကို သိျမင္တဲ့ “ဥဂ ၣဋိတညဴ”ပုဂၢိဳလ္၊
အက်ယ္ခ်ဲ႕၍ျပမွ သစၥာေလးပါးတရားကို သိျမင္တဲ့ “ဝိပၪၥိတညဴ”ပုဂၢိဳလ္၊
ပါဠိအနက္ကို ေဆာင္႐ြက္မွတ္သား ပြားမ်ားေလ့လာမွ သစၥာေလးပါးတရားကို သိျမင္တဲ့ “ေနယ်”ပုဂၢိဳလ္၊
ဘယ္လိုပဲ နာယူေလ့က်က္ ေဆာင္႐ြက္ပြားမ်ားျခင္း ျပဳေစကာမူ ဒီဘဝမွာ သစၥာေလးပါးတရားကို သိျမင္ဖို႔မထိုက္၊ ပုဒ္ပါဌ္အကၡရာ သဒၵါကို မွတ္မိ႐ုံမွ်ပဲ အတိုင္းအရွည္ရွိတဲ့ “ပဒပရမ”ပုဂၢိဳလ္ လို႔ တရားကို သိျမင္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလးမ်ိဳးရွိရာ တရား႐ႈမွတ္သူ ေယာဂီမွာ “ဥဂ ၣဋိတညဴ”ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးလို တစ္ထိုင္ထဲ တစ္ရက္ထဲနဲ႔ တရားသေဘာကို ေတြ႕လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပံု ရပါတယ္။

“တပည့္ေတာ္ စာေတြလဲ အမ်ားႀကီး ဖတ္ဖူးပါတယ္။ တရား႐ႈမွတ္တဲ့အခါ ဘယ္လို တရားေတြ႕တယ္ ဘာေတြေတြ႕တယ္လို႔ သူမ်ားေတြ ေျပာတာကိုလဲ ၾကားဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တပည့္ေတာ္မွာ သူတို႔ျဖစ္သလို ငါ့မွာ မျဖစ္ပါလား၊ ငါပဲ အကုသိုလ္မ်ားေနလို႔လား၊ ဉာဏ္ထိုင္းလို႔လားဆိုတာ ေတြးၿပီး စိတ္ဓာတ္က်မိတယ္ဘုရား၊ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ” လို႔ ထပ္မံ ေလွ်ာက္ျပန္တယ္။

“သူမ်ားေတြ ျဖစ္သလို ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္။ သူမ်ားေတြ ေတြ႕သလို ေတြ႕ခ်င္မွလဲ ေတြ႕မယ္။ တရားအားထုတ္တဲ့အခါ အဲဒီလို ျဖစ္တတ္လို႔ တရား႐ႈမွတ္သူေတြအတြက္ အႏၲရာယ္မ်ားလို႔ မဟာစည္ရိပ္သာႀကီးထဲကို လာေရာက္ၿပီး တရား႐ႈမွတ္တဲ့သူေတြကို ‘မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ အခ်င္းခ်င္း စကားမေျပာရ၊ တရားစကား မေဆြးေႏြးရ၊ တရားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တစ္ေယာက္က တစ္ေယာက္ကို အၾကံမေပးရ။ ေမးစရာရွိက ေျပာစရာရွိက တရားျပဆရာေတာ္ကို ေမးရ ေျပာရမယ္။ ဘာသာေရးစာအုပ္အပါအဝင္ ဘာစာေပမွ မဖတ္ရ’လို႔ စည္းကမ္း သတ္မွတ္ေပးထားပါတယ္။ အဲဒီ စည္းကမ္းအတိုင္း လိုက္နာၿပီး ဆရာေျပာတဲ့အတိုင္း ႐ို႐ိုေသေသ တရား႐ႈမွတ္ရင္ ေဖာင္းတယ္ ပိန္တယ္ စသည္ ႐ႈမွတ္ရင္းနဲ႔ပဲ တရားသေဘာကို ေတြ႕လာပါမယ္။”

“ေဖာင္း-ပိန္”႐ႈတာ ဝိပႆနာ

“ေဖာင္းတာ ပိန္တာ တစ္ခုထဲကို မူတည္ၿပီး ႐ႈမွတ္ေနရေတာ့ ဝိပႆနာမျဖစ္ဘဲ၊ သမထအားထုတ္တာ ျဖစ္ေနမွာေပါ့ဘုရာ့”

“မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကေတာ့ ‘ေဖာင္းမႈ ပိန္မႈကို ဝါေယာဓာတ္ ေျခာက္မ်ိဳးတြင္ အႆာသ ပႆာသ ဝါေယာဓာတ္၌ အက်ဳံးဝင္သင့္ေၾကာင္း၊ ေဖာင္းမႈ ပိန္မႈ ဝါေယာသည္ –
(၁) အဂၤမဂၤါႏုသာရိဝါေယာ၊ (၂) အႆာသ ပႆာသ ဝါေယာ၊ (၃) ကုစၧိသယ ဝါေယာ၊ (၄) ယံ ဝါ ပန ဝါေယာ ဆိုတဲ့ ဝါေယာေလးမ်ိဳးနဲ႔ စပ္ဆိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဖာင္းမႈ ပိန္မႈဟာ ဝင္သက္ ထြက္သက္နဲ႔ အနီးစပ္ဆံုးျဖစ္လို႔ ဝင္သက္ ထြက္သက္ရဲ႕ အက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ အလြန္ထင္ရွားလို႔ ေဖာင္းမႈ ပိန္မႈကို အႆာသ ပႆာသ ဝါေယာဓာတ္မွာ သြင္းျပထားတယ္။ အဲဒီလို အႆာသ ပႆာသ ဝါေယာမွာ အက်ဳံးဝင္လို႔ အာနာပါနသမထကမၼ႒ာန္း လို႔ မဆိုႏိုင္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ အာနာပါနကမၼ႒ာန္းအေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပတဲ့ ပဋိသမ႓ိဒါမဂ္၊ ဝိသုဒၶိမဂ္ စသည္တို႔မွာ ႏွာသီးဖ်ား, အထက္ႏႈတ္ခမ္းတို႔မွာ ထိခိုက္တဲ့ ဝင္ေလ ထြက္ေလကိုသာ ႐ႈမွတ္ဖို႔ ျပထားတယ္။ ဝမ္းထဲ၌ ဝင္ထြက္ လႈပ္ရွားေနတဲ့ ဝင္သက္ထြက္သက္တို႔ကို ႐ႈေပမယ့္ အာနာပါနကမၼ႒ာန္း မဟုတ္ဘူး။ ဓာတုဝဝတၳာန္နဲ႔ ဝိပႆနာကမၼ႒ာန္း ျဖစ္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဓာတုဝဝတၳာန္ဆိုတာ ဘယ္ဓာတ္ေလးပါးကိုမဆို ႐ႈမွတ္ရတဲ့အျပင္ ဝိပႆနာဆိုတာကလဲ ကိုယ္တြင္း ကိုယ္ပ ဥပါဒါနကၡႏၶာဟူသမွ်ကို ႐ႈမွတ္ရလို႔ ျဖစ္တယ္” လို႔ အဲဒီလို မိန္႔ထားေတာ့ ေဖာင္းတာ ပိန္တာ႐ႈမွတ္တာဟာ သမထ မျဖစ္ပါဘူး။ ဝိပႆနာ ႐ႈမွတ္ေနတာပါပဲ။”

“အဂၤလန္မွာ ေနခဲ့စဥ္ကေကာ ခု .. ဒီ အေမရိကားမွာပါ မဟာစည္နည္းနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားသားေတြကို တရားျပခဲ့ တရားျပေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသားေတြဟာ သူတို႔ ယံုၾကည္ၿပီဆိုရင္ တရား႐ႈမွတ္တာကို ေလးေလးစားစားနဲ႔ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီသူေတြဟာ ေဖာင္းတာ ပိန္တာကို ႐ႈမွတ္ပြားမ်ားရင္းနဲ႔ပဲ ဥဒယဗၺယဉာဏ္ စတဲ့ ဝိပႆနာဉာဏ္ေတြကို ရေၾကာင္းေတြ႕ရေတာ့ ေဖာင္းတာ ပိန္တာကို ႐ႈမွတ္တာဟာ သမထသက္သက္မဟုတ္ဘဲ ဝိပႆနာျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သက္ေသျပေနတာပါပဲ။”

တရားရတယ္ဆိုတာ

“တရားရတယ္၊ တရားေတြ႕တယ္ဆိုတာ ဘယ္လိုေနပါသလဲ၊ အလင္းေရာင္ေတြ၊ ဘာေတြ ေတြ႕တာကို တရားေတြ႕တယ္လို႔ ေျပာတာလား”

“တရားဂုဏ္ေတာ္ေျခာက္ပါးထဲမွာ ‘သႏၵိ႒ိေကာ-မ်က္ေမွာက္ထင္ထင္ ကုိယ္တိုင္သိျမင္ႏိုင္တဲ့တရား’လို႔ ဂုဏ္ေတာ္တစ္ခု ပါတယ္မဟုတ္လား။ တရားရ,မရ ေတြ႕,မေတြ႕ဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ သိႏိုင္ပါတယ္။ မဂ္,ဖိုလ္ဆိုတာေတြ အသာထားဦး၊ ကိုယ့္ကုိယ္ကို အကဲခတ္ၿပီး တရားရ,မရ သိႏိုင္ပါတယ္။ တရားမ႐ႈမွတ္ခင္က ကိုယ့္စိတ္အေျခအေနနဲ႔ တရား႐ႈမွတ္မႈျပဳလုပ္ၿပီးတဲ့အခါ ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲလာတဲ့ ကုိယ့္စိတ္အေျခအေန ဘယ္လိုကြာျခားတယ္ဆိုတာ အကဲခတ္ၿပီး စစ္ေဆးၾကည့္ရပါမယ္။ မိမိရဲ႕စိတ္ဟာ ယခင္ကထက္စာရင္ ပိုၿပီး တည္ၿငိမ္ေအးေဆးမႈ ျဖစ္လာသလား၊ ယခင္ကအတိုင္းပဲလား၊ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့အခါ ပိုမို သည္းခံစိတ္ ရွိလာၿပီး အဆင္ေျပလာသလား၊ ယခင္ကအတုိင္းပဲလားလို႔ အကဲခတ္ စစ္ေဆးၾကည့္ရပါမယ္။ မိမိရဲ႕စိတ္ဟာ ယခင္ကထက္စာရင္ ပိုၿပီး တည္ၿငိမ္ေအးေဆးမႈ ရွိလာတယ္၊ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့အခါ ပိုမို အဆင္ေျပလာတယ္၊ သည္းခံစိတ္ရွိလာတယ္ဆိုရင္ အဆင္မေျပမႈ သည္းမခံမႈကို ျဖစ္ေစတဲ့ ယခင္ကရွိခဲ့တဲ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ အတၱ၊ မာန္မာနေတြ နည္းလာတယ္ ေလ်ာ့ပါးလာတယ္လို႔ မွတ္ရမယ္။ အဲဒါ တရား႐ႈမွတ္ျခင္းေၾကာင့္ ရလာတဲ့ အက်ိဳးေတြေပါ့။”

“အဲဒါ တရားရတာပဲလား ဘုရာ့”

“ေအး .. အဲဒါ တရားရျခင္းရဲ႕ အစလို႔ ဆိုရမွာေပ့ါ။ ဒီထက္ ပိုၿပီး အားထုတ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ဒီထက္ ပိုၿပီး ထူးျခားတဲ့ တရားသေဘာေတြကို ေတြ႕မွာပါ။ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ အတၱ၊ မာန္မာနေတြ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့ပါးလာရာကေန လံုးဝ ကင္းစင္သြားၿပီဆိုရင္ တရားထူး တရားျမတ္ကို ရေတာ့တာပါပဲ။ ငါ့ဆီကို ပံုမွန္လာၿပီး တရားလာ႐ႈမွတ္တဲ့သူေတြ ရွိတယ္။ တရား႐ႈမွတ္ခါစရက္ေတြမွာ တထိုင္ထဲထိုင္၊ ေဖာင္းတာပိန္တာကိုပဲ တမွတ္ထဲ မွတ္ေနရေတာ့ ဘာေၾကာင့္ သူတို႔ ဒီလိုလုပ္ေနရတာလဲဆိုတာကိုေတာင္ သူတို႔ နားမလည္ဘဲ ျဖစ္ေနတယ္။ မွတ္ခိုင္းလို႔သာ မွတ္ေနရတယ္။ ဘာမွ ထူးမယ္လို႔ မထင္ၾကဘူးတဲ့။ ဒါေပမယ့္ ‘တရား႐ႈမွတ္ျခင္းရဲ႕အက်ိဳးကို မင္းတို႔အေနနဲ႔ တထိုင္ထဲမွတ္႐ုံနဲ႔ေတာ့ ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ တရားကို စြဲစြဲၿမဲၿမဲ မင္း႐ႈမွတ္ႏိုင္မွ တရား႐ႈမွတ္မႈရဲ႕ အက်ိဳးကို ရမယ္’လို႔ ငါရဲ႕ တိုက္တြန္း အားေပးမႈေၾကာင့္ ပံုမွန္ လာၿပီး တရား႐ႈမွတ္ၾကတယ္။ ဒီလို ႐ႈမွတ္ေတာ့ သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလဲလာတာကို ေတြ႕ရတယ္တဲ့။ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြကလဲ သူတို႔ေျပာင္းလဲလာတာကို ေတြ႕လို႔ အံ့ၾသၿပီး ဘာေၾကာင့္ ဒီလို ေျပာင္းလဲသြားတာလဲဆိုတာ ေမးၾကသတဲ့။ သူတို႔ဘဝမွာ ပိုၿပီး ေအးၿငိမ္းမႈ ရလာတယ္။ အိမ္သူအိမ္သားေတြနဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာလဲ ပိုၿပီး အဆင္ေျပလာလို႔ သူတို႔ဇနီးေတြက သူတို႔ကို တရား႐ႈမွတ္ဖို႔ အားေပး တိုက္တြန္းေၾကာင္း ေျပာျပတယ္။”

“ဒီလို တရား႐ႈမွတ္ၾကေတာ့ သူတို႔ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္သြားၿပီလား ဘုရာ့”

“သူတို႔အေနနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာဆိုတဲ့ အမည္ကိုေတာ့ အၿပီးအပိုင္ မယူၾကေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ ဘုရားနဲ႔ သံဃာကိုေတာ့ အ႐ိုအေသေပးတာ ရွိခုိးဦးခ်တာေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။ လာၿပီး တရားအားထုတ္တဲ့ ဂ်ဴးတစ္ေယာက္နဲ႔ ကက္သလစ္ဘာသာဝင္တစ္ေယာက္တို႔ကေတာ့ သူတို႔အိမ္မွာ ဘုရားထားၿပီး ကိုးကြယ္ခ်င္တယ္ဆိုၿပီး ဘုရားဆင္းတုေတာ္ ပူေဇာ္ဖို႔ ေတာင္းယူသြားတယ္။ အိမ္မွာ အလွအပအေနနဲ႔ ထားဖို႔မဟုတ္ဘဲ တကယ္ပူေဇာ္ခ်င္လို႔ အေလးအနက္ ထားၿပီး ေတာင္းတာမို႔ ေပးလိုက္ပါတယ္။ တခါတံုးက ဂ်ဴးဒကာ တစ္ေယာက္ရဲ႕အိမ္ကို ဂ်ဟိုးဝါအသင္းက တရားေဟာဆရာေတြ လာၿပီး တရားေဟာတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူ႔ကို ‘ဘာ ဘာသာဝင္လဲ’လို႔ ေမးေတာ့ သူက ‘ဂ်ဴးဗု’လို႔ ျပန္ေျပာသတဲ့။
ဟိုလူေတြက သူ႔အေျဖကို နားမလည္ေတာ့ ‘ဂ်ဴးဗုဆိုတာ ဘာလဲ’လို႔ ေမးသတဲ့။
အဲဒီအခါမွာ သူက ‘ငါက ဂ်ဴး၊ ဒါေပမယ့္ ငါ ဗုဒၶဘာသာကို လိုက္စား ေလ့က်င့္ေနတယ္’လို႔ ေျပာေတာ့ ဂ်ဟိုးဝါအသင္းက တရားေဟာဆရာေတြ ေခါင္းခါၿပီး ထြက္သြားၾကသတဲ့။
ကက္သလစ္ဒကာကေတာ့ အရင္ သူကိုးကြယ္ခဲ့တဲ့ ဘာသာမွာ သူ႔အတြက္ စိတ္လံုျခံဳမႈ မရခဲ့ဘူး။ ခုလို လာေရာက္ တရား႐ႈမွတ္ရေတာ့ ဗုဒၶဘာသာကို ေလ့လာလိုက္စားရတာဟာ သူ႔အတြက္ စိတ္လံုျခံဳမႈ၊ ေအးခ်မ္းမႈ ရတယ္လို႔ ဝန္ခံေျပာၾကားတယ္။ ငါ့အေနနဲ႔ကေတာ့ သူတို႔ကို ဘာသာေျပာင္းဖို႔ မတိုက္တြန္းပါဘူး။
သူတို႔ကိုယ္တိုင္ တရား႐ႈမွတ္ၿပီး သူတို႔အယူအဆ ေျပာင္းလဲလာတာကိုေတာ့ ဝမ္းသာစြာနဲ႔ လက္ခံပါတယ္။
သူတို႔ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္တာ မျဖစ္တာထက္ တရား႐ႈမွတ္ဖုိ႔က အေရးႀကီးတာပါပဲ။ တရားျမင္မွ ငါဘုရားကို ျမင္တယ္လို႔ ဘုရားရွင္ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့တယ္ မဟုတ္လား။ အဲဒီအတိုင္းပဲ သူတို႔အေနနဲ႔ တရား႐ႈမွတ္မႈရဲ႕ အက်ိဳးေတြကို ေတြ႕လာေတာ့ ဘုရားကို ၾကည္ညိဳလာတာပါပဲ။”

“သူတို႔အေနနဲ႔ နိဗၺာန္ကို လိုခ်င္လို႔ တရားအားထုတ္တာလား ဘုရာ့”

“သူတို႔အေနနဲ႔ နိဗၺာန္ဟာ ဘာလဲဆိုတာ မသိၾကပါဘူး။ စိတ္လဲ မဝင္စားၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ နိဗၺာန္ကို ရဖို႔ဆိုၿပီး တရားအားထုတ္ၾကတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အမ်ားစုကေတာ့ သူတို႔မွာ ဖိစီးေနတဲ့ စိတ္ပင္ပန္းမႈေတြ သက္သာေအာင္ တရားအားထုတ္ၾကတာပဲ။ အဲဒီလို အားထုတ္ရင္းနဲ႔ပဲ စိတ္ကို မၿငိမ္းေအးေစတဲ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ ေသာက၊ မာန္မာန၊ အတၱေတြ နည္းပါးလာတာကို ေတြ႕ရတယ္။ စိတ္ၿငိမ္းေအးမႈရလာတာကို သူတို႔ကိုယ္ေတြ႕ ခံစားၾကရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ တရားအားထုတ္ၾကတာေပါ့။ တို႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အမ်ားစု နားလည္ၾကတဲ့ (႐ုပ္နာမ္ခႏၶာ အႂကြင္းမဲ့ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းတဲ့၊ ဘဝအသစ္ မျဖစ္ေတာ့တဲ့၊ အိုမႈ နာမႈ ေသမႈ မရွိေတာ့တဲ့) နိဗၺာန္မ်ိဳးကိုေတာ့ သူတို႔ ရည္မွန္းၿပီး တရား႐ႈမွတ္ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ ေသာက၊ မာန္မာန၊ အတၱေတြ ကင္းလို႔ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ၿငိမ္းေအးမႈမ်ိဳးကို ရဖို႔အတြက္ သူတို႔ ဝိပႆနာတရားကို အားထုတ္ၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘုရားေဟာထားတဲ့ ဒီေဒသနာအရဆိုရင္ေတာ့ သူတို႔လဲ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟကင္းရာ နိဗၺာန္ကို လိုခ်င္လို႔ တရားအားထုတ္တယ္လို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ နိဗၺာန္ဆိုတာ ဘာလဲလို႔ သိရေအာင္ ဘုရားေဟာထားတဲ့ တရားေဒသနာတစ္ပုဒ္ကို ေျပာျပမယ္။”

နိဗၺာန္ဆိုတာ

တခါတုံးက ‘ဇာဏုေသာဏိ’ ဆိုတဲ့ ပုဏၰားက ဘုရားထံ သြားၿပီး သင့္ေတာ္တဲ့ ေနရာမွာ ထိုင္ကာ –
“အရွင္ဘုရား၊ ကိုယ္တိုင္ သိျမင္ထိုက္ေသာ နိဗၺာန္၊ ကိုယ္တိုင္ သိျမင္ထိုက္ေသာ နိဗၺာန္လို႔ ဆိုတယ္။ အရွင္ေဂါတမ အဘယ္မွ်ျဖင့္ နိဗၺာန္သည္ ကိုယ္တိုင္ သိျမင္ထိုက္သနည္း၊ အခါမလင့္ အက်ိဳးကို ေပးပါသနည္း၊ လာလွည့္ ႐ႈလွည့္ဟု ဆိုထိုက္ပါသနည္း၊ မိမိကိုယ္ထဲ စိတ္ထဲ၌ ေဆာင္ယူထားထိုက္ပါသနည္း၊ ပညာရွိသူတို႔သာ ကိုယ္စီကုိယ္ငွ သိႏိုင္ ခံစားႏိုင္ပါသနည္း” လို႔ ေမးတယ္။

အဲဒီအခါ ဘုရားရွင္က “ပုဏၰား၊ တပ္မက္ေသာ စိတ္ရွိသူသည္ ရာဂျဖင့္ လႊမ္းမိုးႏွိပ္စက္ခံရသည္ ျဖစ္၍ မိမိကုိယ္တိုင္ ဆင္းရဲရန္လည္း ၾကံစည္၏။ သူတပါးဆင္းရဲရန္လည္း ၾကံစည္၏။ မိမိ သူတပါး ႏွစ္ဦးသားတို႔ ဆင္းရဲရန္လည္း ၾကံစည္၏။ စိတ္ကို စြဲမွီ၍ ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲျခင္း ႏွလံုးမသာျခင္းကိုလည္း ခံစားရ၏။ တပ္မက္မႈ ရာဂကို ပယ္စြန္႔လိုက္ေသာ္ ထိုသူသည္ မိမိကိုယ္တိုင္ ဆင္းရဲရန္လည္း မၾကံစည္၊ သူတပါး ဆင္းရဲရန္လည္း မၾကံစည္၊ မိမိ သူတပါး ႏွစ္ဦးသားတို႔ ဆင္းရဲရန္လည္း မၾကံစည္၊ စိတ္ကို စြဲမီွ၍ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲျခင္း ႏွလံုးမသာယာျခင္းကိုလည္း မခံစားရေပ။ ပုဏၰား .. ဤသို႔လွ်င္ နိဗၺာန္သည္ ကုိယ္တိုင္ သိျမင္ထိုက္၏။

ပုဏၰား၊ ေဒါသထြက္ေသာသူသည္ ေဒါသျဖင့္ လႊမ္းမိုးႏွိပ္စက္ခံရသည္ ျဖစ္၍ မိမိကုိယ္တိုင္ ဆင္းရဲရန္လည္း ၾကံစည္၏။ သူတပါး ဆင္းရဲရန္လည္း ၾကံစည္၏။ မိမိ သူတပါး ႏွစ္ဦးသားတို႔ ဆင္းရဲရန္လည္း ၾကံစည္၏။ စိတ္ကို စြဲမွီ၍ ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲျခင္း ႏွလံုးမသာယာျခင္းကိုလည္း ခံစားရ၏။ အမ်က္ထြက္မႈ ေဒါသကို ပယ္စြန္႔လိုက္ေသာ္ ထိုသူသည္ မိမိကိုယ္တိုင္ ဆင္းရဲရန္လည္း မၾကံစည္၊ သူတပါး ဆင္းရဲရန္လည္း မၾကံစည္၊ မိမိ သူတပါး ႏွစ္ဦးသားတို႔ ဆင္းရဲရန္လည္း မၾကံစည္၊ စိတ္ကို စြဲမွီ၍ ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲျခင္း ႏွလံုးမသာယာျခင္းကိုလည္း မခံစားရေပ။ ပုဏၰား .. ဤသို႔လွ်င္ နိဗၺာန္သည္ ကုိယ္တိုင္ သိျမင္ထိုက္၏။

ပုဏၰား၊ ေမာဟျဖင့္ ေတြေဝသူသည္ ေမာဟျဖင့္ လႊမ္းမိုးႏွိပ္စက္ခံရသည္ျဖစ္၍ မိမိကုိယ္တိုင္ ဆင္းရဲရန္လည္း ၾကံစည္၏။ သူတပါး ဆင္းရဲရန္လည္း ၾကံစည္၏။ မိမိ သူတပါး ႏွစ္ဦးသားတို႔ ဆင္းရဲရန္လည္း ၾကံစည္၏။ စိတ္ကို စြဲမွီ၍ ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲျခင္း ႏွလံုးမသာယာျခင္းကိုလည္း ခံစားရ၏။ အမွန္မသိ ေတြေဝမႈ ေမာဟကို ပယ္စြန္႔လိုက္ေသာ္ ထိုသူသည္ မိမိကိုယ္တိုင္ ဆင္းရဲရန္လည္း မၾကံစည္၊ သူတပါး ဆင္းရဲရန္လည္း မၾကံစည္၊ မိမိ သူတပါး ႏွစ္ဦးသားတို႔ ဆင္းရဲရန္လည္း မၾကံစည္၊ စိတ္ကို စြဲမွီ၍ ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲျခင္း ႏွလံုးမသာယာျခင္းကိုလည္း မခံစားရေပ။ ပုဏၰား .. ဤသို႔လွ်င္ နိဗၺာန္သည္ ကုိယ္တိုင္ သိျမင္ထိုက္၏။

ရာဂ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟကို အႂကြင္းမဲ့ ပယ္စြန္႔လိုက္ေသာ္ ထိုသူသည္ အႂကြင္းမဲ့ ရာဂကုန္ရာ နိဗၺာန္ကို ခံစားရ၏။
အႂကြင္းမဲ့ ေဒါသကုန္ရာ နိဗၺာန္ကို ခံစားရ၏။
အႂကြင္းမဲ့ ေမာဟကုန္ရာ နိဗၺာန္ကို ခံစားရ၏။
ပုဏၰား .. ဤသို႔လွ်င္ နိဗၺာန္သည္ ကိုယ္တိုင္ သိျမင္ထိုက္၏။
အခါမလင့္ အက်ိဳးကို ေပး၏။
လာလွည့္ ႐ႈလွည့္ဟု ဆိုထိုက္၏။
မိမိကုိယ္ထဲ စိတ္ထဲ၌ ေဆာင္ယူထားထိုက္၏။
ပညာရွိတို႔သာ ကုိယ္စီကုိယ္ငွ သိႏိုင္ ခံစားႏိုင္၏” လို႔ မိန္႔ေတာ္မူတယ္။

(နိဗၺဳတသုတ္၊ ျဗာဟၼဏဝဂ္၊ တိကနိပါတ္၊ အဂၤုတၱရနိကာယ။)

“ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဝိပႆနာတရား႐ႈမွတ္ေတာ့ သူတို႔ နိဗၺာန္ကို ရပါ့မလား ဘုရာ့”

“ဗုဒၶဘာသာျဖစ္မွ နိဗၺာန္ကို ရမယ္လို႔ မဆိုလိုပါဘူး။ ဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္အခါတံုးက အစဦးဆံုး တရားဦးနာရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ငါးဦးဟာ ဘုရားရွင္ရဲ႕ တရားကို မနာရခင္တံုးက ဗုဒၶဘာသာမွ မဟုတ္ေသးတာ။ တရားနာၿပီးတဲ့အခါမွ ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားတဲ့ တရားေဒသနာကို သေဘာေပါက္ လက္ခံၿပီး ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္ေတြ ျဖစ္လာတာပဲ။ အဲဒါကို ၾကည့္ရင္ တရားကို သေဘာေပါက္ နားလည္ လက္ခံၿပီးမွ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္လာၾကတာပဲ မဟုတ္လား။ ခုလဲ သူတို႔အေနနဲ႔ ဝိပႆနာတရား႐ႈမွတ္လို႔ တရားကို သေဘာေပါက္ လက္ခံလာတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သူတို႔ အယူအဆကို မေျပာင္းဘဲ မေနပါဘူး။ တရားကို ျမင္ေလ ဘုရားကို ျမင္ေလပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ သူတို႔လဲ အစမွာ ဗုဒၶဘာသာအျဖစ္ မခံယူဘဲ ဝိပႆနာတရား႐ႈမွတ္ေပမယ့္ တရားျမင္လာတဲ့အခါ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္လာေတာ့တာပါပဲ။ အေနာက္ႏိုင္ငံသားေတြ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဒီနည္းနဲ႔ ျဖစ္လာၾကတာ မ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ သူတို႔ရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာအေပၚ ယံုၾကည္ခ်က္ဟာ ခိုင္ၿမဲၾကပါတယ္။
ယံုယံုၾကည္ၾကည္ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ဝိပႆနာတရား ႐ႈမွတ္ပြားမ်ားရင္ ဗုဒၶဘာသာ ဟုတ္သူေရာ မဟုတ္သူပါ နိဗၺာန္ကို ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ၁၃၄၂-ခု ေတာ္သလင္းလကြယ္ေန႔၊ သံဃာ့ဥပုသ္ျပဳရာမွာ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့တဲ့ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးရဲ႕ ၾသဝါဒကို ေျပာျပရင္းနဲ႔ပဲ တရားကို ယံုယံုၾကည္ၾကည္ ေလးေလးစားစား ႐ႈမွတ္ပြားမ်ားပါလို႔ တိုက္တြန္းပါရေစ။”

မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးရဲ႕ ၾသဝါဒ

“နိဗၺာန္ရပါလို၏”လို႔ ဆုေတာင္း႐ုံ ေတာင္းထားလို႔ကေတာ့ အားမထုတ္ရင္ နိဗၺာန္ကို မရႏိုင္ပါဘူး။ ယခုဘဝလို ေနမွာပါပဲ။ ယခုဘဝလဲ ေရွးဘဝက ဆုေတာင္းခဲ့လို႔ ဆုေတာင္းခဲ့တဲ့ ကုသိုလ္ရွိလို႔ မဂ္္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ရႏိုင္တဲ့ လူ႔ဘဝကို ေရာက္ေနတာ၊ ဘုရားသာသနာနဲ႔ ေတြ႕ေနတာ။
ဒါေပမယ္လို႔ အားမထုတ္တဲ့ သူေတြကေတာ့ မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ကို မရပါဘူး။
ကုသိုလ္ကံကေတာ့ မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ရေအာင္ အားထုတ္ဖို႔ရာ ပို႔ေနတာပါပဲ။ အဲဒါ အေရးႀကီးတယ္။ တရားေတြရေအာင္ဆိုၿပီး အားထုတ္ၾကတာပဲ။ အေၾကာင္းမညီၫြတ္လို႔ မရလဲ ေနာင္အခါကာလမွာ ရဖို႔ရာ အေၾကာင္း အေထာက္အပံ့ေတာ့ ျဖစ္ပါတယ္။
ယခုဘဝမွာ မရလဲ ေနာက္ဘဝမွာ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာနဲ႔ လြယ္လြယ္ကူကူ ရျခင္းရဲ႕အေၾကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ၾကိဳးၾကိဳးစားစား ဝိပႆနာ ႐ႈမွတ္ပြားမ်ားဖို႔သာ လိုပါတယ္။

သာဓု … သာဓု … သာဓုပါ ဘုရား။