ဉာဏ္စဥ္ ၁၆-ပါး ဘုရားရွိခိုး

၁။ နာမ႐ူပ ပရိေစၧဒံ၊ တပၸစၥယ ပရိဂၢဟံ။
တံ သမၼသနံ ဥဒယဗၺယဉာဏၪၥ ဘဂၤဂံ။

၂။ ဘယဉာဏံ အာဒီနဝ-ဉာဏၪၥ နိဗၺိဒံ အထ။
မုၪၥိတုကမ်တံ ပဋိ-သခႍ သခၤါ႐ုေပကၡကံ။

၃။ အႏုေလာမၪၥ ေဂါၾတဘံု၊ မဂၢဉာဏံ ဖလံ တထာ။
ပစၥေဝကၡဏာ ဉာဏႏၲိ၊ တိေလာကမိွပိ ေကနစိ။

၄။ အေဒသိေယ သာသနိေက၊ ဉာဏိေမ ေသာဠသုတၱေရ။
ေဒေသတာရံ ပဝတၱာရံ၊ ဗုဒၶံ တီဟာဒရံ နေမ။

+++++

(၁) နာမ႐ူပ ပရိေစၧဒံ – နာမ္႐ုပ္တရားတို႔ကို ပိုင္းျခား၍ သိေသာ နာမ႐ူပပရိေစၧဒဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၂) တပၸစၥယပရိဂၢဟံ – ထိုနာမ္႐ုပ္တို႔၏ အေၾကာင္းတရားကို ပိုင္းျခား၍ သိေသာ ပစၥယပရိဂၢဟဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၃) တံ သမၼသနံ – ထိုနာမ္႐ုပ္တို႔ကို အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱအားျဖင့္ သံုးသပ္ ဆင္ျခင္၍ သိျမင္ေသာ သမၼသနဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၄) ဥဒယဗၺယဉာဏၪၥ – နာမ္႐ုပ္တို႔၏ အသစ္အသစ္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္း၊ ျဖစ္ေပၚၿပီးလွ်င္ တခဏခ်င္း ပ်က္စီးသြားျခင္းကို ႐ႈမွတ္ထင္ထင္ သိျမင္ေသာ ဥဒယဗၺယဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၅) ဘဂၤဂံ – နာမ္႐ုပ္တို႔၏ ပ်က္စီးျခင္းကိုသာ ႐ႈမွတ္ထင္ထင္ သိျမင္ေသာ ဘဂၤဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၆) ဘယဉာဏၪၥ – နာမ္႐ုပ္တို႔႒ ပ်က္စီးျခင္းကို သိျမင္ရသျဖင့္ ေၾကာက္လန္႔ဖြယ္ ေဘးႀကီးအျဖစ္ျဖင့္ ထင္ျမင္ေသာ ဘယဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၇) အာဒီနဝဉာဏၪၥ – နာမ္ ႐ုပ္ သခၤါရတို႔၌ ကိုးကြယ္ရာမထင္ အျပစ္ျမင္ေသာ အာဒီနဝဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၈) နိဗၺိဒံ – နာမ္ ႐ုပ္ သခၤါရတို႔၌ မေပ်ာ္မေမြ႕ ၿငီးေငြ႕ေသာ နိဗၺိဒါဉာဏ္လည္းေကာင္း။

အထ – အနက္သေဘာတူေသာ ေရွ႕ဉာဏ္သံုးခုတို႔မွတပါး အနက္သေဘာတူေသာ ေနာက္ဉာဏ္သံုးခုကား –

(၉) မုၪၥိတုကမ်တံ – နာမ္ ႐ုပ္ သခၤါရတို႔မွ အလြန္အမင္း လြတ္ကင္း ထြက္ေျမာက္လိုေသာ မုၪၥိတုကမ်တာဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၁၀) ပဋိသခႍ – အလြန္အမင္း လြတ္ကင္း ထြက္ေျမာက္လိုလွသျဖင့္ ထိုနာမ္႐ုပ္ႏွစ္ပါးကိုပင္ အနိစၥအစရွိေသာ ေလးဆယ္ေသာ အျခင္းအရာတို႔ျဖင့္ တြင္တြင္ အားထုတ္၍ အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱ အေနအားျဖင့္ ေကာင္းေကာင္းႀကီး ထင္ျမင္ေသာ ပဋိသခၤါဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၁၁) သခၤါ႐ုေပကၡကံ – အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱ အေနအားျဖင့္ ေကာင္းေကာင္း ထင္ျမင္၍ လြတ္ေျမာက္ရာ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းကို ရသျဖင့္ အလြန္ျပင္းထန္ေသာ လံု႔လကိုလည္း မျပဳ၊ ထိုနာမ္႐ုပ္ သခၤါရတို႔၌ ေၾကာက္လန္႔ျခင္း, ႏွစ္သက္ျခင္း ႏွစ္ပါးကိုလည္း ပယ္စြန္႔၍ သိ႐ုံ သိ႐ုံသာ အညီအမွ်႐ႈေသာ သခၤါ႐ုေပကၡာဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၁၂) အႏုေလာမၪၥ – အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱတို႔တြင္ တစ္ပါးပါးကို အာ႐ုံျပဳ၍ ဥဒယဗၺယစေသာ ေရွးဉာဏ္ရွစ္ပါးေနာက္ မဂၢသစၥာအားေလ်ာ္ေသာ ေဂါၾတဘူ၏ ေရွးအျခားမဲ့၌ ႏွစ္ႀကိမ္ သံုးႀကိမ္ျဖစ္ေသာ အႏုေလာမဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၁၃) ေဂါၾတဘံု – ပုထုဇဥ္အႏြယ္ကို ျဖတ္၍ အရိယာအႏြယ္ဇာတ္သို႔ ေရာက္ေစလ်က္ နိဗၺာန္ကို အာ႐ုံျပဳ၍ မဂ္၏ေရွးအဖို႔၌ တစ္ႀကိမ္မွ်သာျဖစ္ေသာ ေဂါၾတဘူဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၁၄) မဂၢဉာဏံ – နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳလ်က္ သစၥာေလးပါးကို တၿပိဳင္နက္သိေသာ မဂ္ဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၁၅) ဖလံ – မဂ္ဉာဏ္ကဲ့သို႔ပင္ နိဗၺာန္ကို အာ႐ုံျပဳလ်က္ျဖစ္ေသာ ဖိုလ္ဉာဏ္လည္းေကာင္း။

(၁၆) တထာ – ထိုမွတပါး။ ပစၥေဝကၡဏဉာဏံ – မဂ္, ဖိုလ္, နိဗၺာန္ႏွင့္ ပယ္ၿပီးေသာ ကိေလသာ, မပယ္ရေသးေသာ ကိေလသာအားျဖင့္ ဤငါးပါးေသာ တရားအစုတို႔ကို ျပန္လွန္၍ ဆင္ျခင္ေသာ ပစၥေဝကၡဏာဉာဏ္လည္းေကာင္း။

ဣတိ – ဤသို႔၊ တိေလာကမွိ – ကာမ, ႐ူပ, အ႐ူပဟု ေလာကသံုးျဖာ စၾကဝဠာရွိသမွ် အနႏၲမဆံုး ေလာကႀကီးတစ္ခုလံုး၌၊ ေကနစိပိ – နတ္, လူ, ျဗဟၼာ, သတၱဝါတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ်ေသာ္လည္း၊ အေဒသိေယ – မၾကားမနာ ၾကံစည္ကာျဖင့္ ယထာဘူတ အမွန္အကန္က်ေအာင္ ေဟာျပျခင္းငွာ မစြမ္းႏိုင္ရာေကာင္းကုန္ေသာ၊ သာသနိေက – ဗုဒၶျမတ္စြာ သာသနာေတာ္ႀကီးအတြင္း၌သာလွ်င္ ေပၚလင္း ျဖစ္ထြန္းႏိုင္ေကာင္းကုန္ေသာ၊ ဥတၱေရ – ေလာကီပညာရပ္တို႔ထက္ ထူးကဲ ျမင့္ျမတ္ကုန္ေသာ၊ ဣေမ ေသာဠသဉာေဏ – ဤ ၁၆-ပါးေသာ ဉာဏ္တုိ႔ကို၊ ေဒေသတာရံ – မိမိကိုယ္ေတာ္တိုင္ ပိုင္ပိုင္လွလွ အမွန္အကန္ သိရ၍ လွစ္ဟထုတ္ေဖာ္ ေဟာၾကားေတာ္မူတတ္ေပထေသာ၊ ပဝတၱာရံ – မိမိကိုယ္ေတာ္တိုင္ ပိုင္ပိုင္ၿပီးစီး ျဖစ္ေစၿပီးမွ ခိုမွီးကပ္လာ ျဗဟၼာနတ္လူ ကၽြတ္ထိုက္သူမွန္သမွ် ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ အရိယာသခင္တို႔၏ ၾကည္လင္ေသာ စိတ္သႏၲာန္ဝယ္ အဖန္ဖန္အားျဖင့္ ျဖစ္ပြားေစေတာ္မူတတ္ေပထေသာ၊ ဗုဒၶံ – သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ရွင္ ျမတ္စြာဘုရားသခင္ကို၊ အဟံ – ဘုရားတပည့္ေတာ္သည္၊ တီဟိ – ကာယၫႊတ္ခ်ီ ဝစီမန သံုးဒြါရတို႔ျဖင့္၊ အာဒရံ – ႐ိုေသစြာ၊ နေမ နမာမိ – ၾကည္ညိဳျမတ္ႏိုး လက္အုပ္မိုး၍ ရွိခိုးပါ၏ ျမတ္စြာဘုရား။

(မဟာစည္သာသနာ့ရိပ္သာ ဝတ္႐ြတ္စဥ္၊ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ရွိခိုးေတာ္မူေလ့ရွိေသာ ဘုရားရွိခိုးမ်ား – မွ)

+++++

နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ေလာကခ်မ္းသာဘုရားေက်ာင္းတြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၉ ရက္ စေနေန႔ မြန္းလြဲ ၁း၅၅ နာရီ၌ တစ္နာရီ တရား႐ႈမွတ္ပြားမ်ားျခင္း မျပဳမီ ေလာကခ်မ္းသာဆရာေတာ္က ဝိသုဒၶိခုနစ္ပါးမွ ပဋိပဒါဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိအေၾကာင္း အက်ဥ္း ေဟာၾကား၏။

+++++

ပဋိပဒါဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိ

ရွစ္ပါးေသာ ဉာဏ္တို႔၏ အစြမ္းအားျဖင့္ ေခါင္ထိပ္သို႔ ေရာက္ေသာ ဝိပႆနာႏွင့္ ၉-ခုေျမာက္ျဖစ္ေသာ သစၥာႏုေလာမိကဉာဏ္ဟူေသာ ဤဝိပႆနာဉာဏ္အေပါင္းသည္ ပဋိပဒါဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိ (အရိယာမဂ္သို႔ ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ စင္ၾကယ္ေသာ ဉာဏ္အျမင္) မည္၏။

ရွစ္ပါးဟူရာ၌ –

(၁) ဥပကၠိေလသမွ လြတ္ေသာ “႐ႈၿမဲ႐ႈလ်က္ လမ္းမွန္သြားေသာ ဝိပႆနာ”ဟု ဆိုအပ္ေသာ ဥဒယဗၺယဉာဏ္။

(၂) ဘဂၤါႏုပႆနာဉာဏ္။

(၃) ဘယတုပ႒ာနဉာဏ္။

(၄) အာဒီနဝါႏုပႆနာဉာဏ္။

(၅) နိဗၺိဒါႏုပႆနာဉာဏ္။

(၆) မုၪၥိတုကမ်တာဉာဏ္။

(၇) ပဋိသခၤါႏုပႆနာဉာဏ္။

(၈) သခၤါ႐ုေပကၡာဉာဏ္ဟူေသာ ဤရွစ္ပါးေသာ ဉာဏ္တို႔ကို သိအပ္ကုန္၏။

၉-ခုေျမာက္ျဖစ္ေသာ သစၥာႏုေလာမိကဉာဏ္ဟူသည္မွာ အႏုေလာမဉာဏ္၏ အမည္တည္း။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုပဋိပါဒဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိကို ျပည့္စံုေစျခင္းငွာ အလိုရွိေသာ ေယာဂီသည္ ဥပကၠိေလသမွ လြတ္ေသာ ဥဒယဗၺယဉာဏ္ကို အစျပဳ၍ အဆိုပါဉာဏ္တို႔၌ အားထုတ္ျခင္းကို ျပဳအပ္၏။

(မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ဝိသုဒၶိမဂ္ ျမန္မာျပန္ စတုတၳတြဲ မွ)

+++++

ယခုအပတ္တြင္လည္း ဓမၼပဒသင္တန္းျပ ဆရာေတာ္ အရွင္စကၠိႏၵမွာ ကေနဒါသို႔ ႂကြေရာက္ေနသျဖင့္ သင္တန္းသူ သင္တန္းမ်ားသည္ ပ႒ာန္းပစၥယနိေဒၵသကို ႐ြတ္ဖတ္ ပူေဇာ္ၾက၏။

မြန္းလြဲ ၃း၄၅ နာရီတြင္ ဆရာေတာ္ အရွင္ဝဏၰိတက အဘိဓမၼာသင္တန္း၊ ဝီထိပိုင္း၊ ပၪၥဒြါရဝီထိမ်ားအေၾကာင္း သင္ၾကား ပို႔ခ်ေပး၏။

+++++

အဘိဓမၼာသင္တန္းၿပီးေသာ္ သင္တန္းသူ သင္တန္းသား အမ်ားစုမွာ နာေရးကိစၥတစ္ခုသို႔ သြားေရာက္ၾကရန္ ရွိသျဖင့္ ယခုအပတ္အတြက္ ေလာကခ်မ္းသာ ဆည္းဆာတရားပြဲကို မျပဳလုပ္ျဖစ္ေတာ့ေပ။