၁၃၆၄ ခု တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေက်ာ္ ၄ ရက္၊ (၂၃-ႏိုဝင္ဘာ-၂၀၀၂) စေနေန႔။
ဒီကေန႔ည ဘုန္းႀကီးမ်ား လြန္ခဲ့တဲ့ ၄-ရက္က (၁၃၆၄ ခု တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေက်ာ္ ၁ ရက္၊ ၂၀-ႏိုဝင္ဘာ-၂၀၀၂၊ ဗုဒၶဟူးေန႔ မြန္းလြဲ ၃း၃၀ နာရီ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည္။) စံလြန္ေတာ္မူေလတဲ့ ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး စ်ာပနပြဲမွာ ဒီက အရွင္ျမတ္မ်ားက ဘုန္းႀကီးမ်ားကို တရားတစ္ည ေဟာဖို႔ ပန္ၾကား ေလွ်ာက္ထားတာနဲ႔ ဘုန္းႀကီးက (၂၃)ရက္ေန႔ေတာ့ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္လို႔ ကတိေပးလိုက္တာနဲ႔မို႔ တရားေဟာဖုိ႔ အခြင့္ေရာက္လာပါတယ္။

ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး
တရားေဟာရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ သုတၱန္တစ္ခုခုကို ထုတ္ၿပီးေတာ့ ေဟာမွ သင့္မွာပါပဲ။
ဒါေပမယ္လို႔ ဘုန္းႀကီးမ်ားကေတာ့ ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးနဲ႔ အတူတူ ေတာ္ေတာ္ေလး ႏွစ္ၾကာၾကာ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးရဲ႕ လက္ေအာက္မွာပင္ ကမၼ႒ာန္းဆရာအျဖစ္နဲ႔ ေနခဲ့ပါတယ္။
စၿပီးေတာ့ ေတြ႕ဆံုတာလည္းပဲ အဲဒီ ကမၼ႒ာန္းဆရာ မလုပ္ခင္က စၿပီး ေတြ႕တာပါပဲ။

ဘုန္းႀကီးမ်ားက တစ္ႏွစ္ေစာၿပီး မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးထံ ေရာက္ရွိၿပီး တရားအားထုတ္ပါတယ္။
ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ႀကီးကေတာ့ ေနာက္တစ္ႏွစ္ အားထုတ္ပါတယ္။
ဘုန္းႀကီးက တရားအားထုတ္ၿပီး ဆရာသမားမ်ားက တာဝန္ေပးလာလို႔ ကိုယ့္တိုက္တာကို ျပန္ၿပီးေတာ့ စာေပပို႔ခ်ေရး ကိစၥေတြ တာဝန္ယူရတယ္။
ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကေတာ့ အဲဒီမွာ တရားအားထုတ္ၿပီး မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကိုယ္တိုင္က ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ၿပီး ကမၼ႒ာန္းဆရာအျဖစ္နဲ႔ တာဝန္ေပးခံခဲ့ရါပတယ္။

ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကလည္း ကမၼ႒ာန္းဆရာအျဖစ္နဲ႔ ရွိေနတုန္းအခါက ဘုန္းႀကီးမ်ားက မၾကာခဏ ဘုန္းႀကီးေနတဲ့ ေက်ာင္းတိုက္ကေန မဟာစည္ဆရာေတာ္ထံ လာေရာက္ၿပီးေတာ့ ေမးေလွ်ာက္ခ်င္တဲ့ အခ်က္ေတြကို ေမးေလွ်ာက္ခဲ့ပါတယ္။
တရားနဲ႔ အဆက္အသြယ္ကလည္း ရွိေနၿပီးသား ျဖစ္ေနေတာ့ တစ္လတစ္ႀကိမ္ေလာက္ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္လတစ္ႀကိမ္ေလာက္ ႂကြေရာက္လာပါတယ္။

အဲဒီက စၿပီးေတာ့ ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္နဲ႔ စေတြ႕ၿပီး အခ်င္းခ်င္း ရင္းႏွီးသြားပါတယ္။
ဘုန္းႀကီးကို အေျခအေနေတြ အကဲခတ္ၿပီးေတာ့ ဆရာေတာ္က မဟာစည္သာသနာ့ရိပ္သာထဲမွာ ကမၼ႒ာန္းဆရာအျဖစ္နဲ႔ ဆြဲသြင္းခ်င္လို႔ ….. လာပါ၊ သူတို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ပါ …. စသည္ျဖင့္ တိုက္တြန္းပါတယ္။

ေစာေစာကေတာ့ ဘုန္းႀကီးက ေက်ာင္းတိုက္မွာ ဆရာသမားမ်ားက စာခ်ဖို႔ တာဝန္ေပးထားေတာ့ မူလ ဆရာသမားမ်ားကိုလည္း မခြဲႏိုင္ေသး၊ စာသင္သားမ်ားကိုလည္း ငဲ့ညႇာေထာက္ထားၿပီး သူ႔ဆႏၵ မျဖည့္ႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ႏွစ္ေလာက္ ၾကာတဲ့အခါက်မွ အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ ဒီကလည္း တရားလည္း နာခ်င္၊ သူကလည္း တိုက္တြန္း၊ … တပည့္ေတာ္ အစမ္းသေဘာမ်ိဳးနဲ႔ လပိုင္းေလာက္ေတာ့ လာၾကည့္ပါဦးမယ္ … လို႔ ေလွ်ာက္လိုက္ပါတယ္။

ထပ္ၿပီးေတာ့လည္းပဲ တရားအားထုတ္ခ်င္တာနဲ႔ ဝါဆိုခါနီး တစ္လအလိုမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀-ေက်ာ္ေလာက္က ဘုန္းႀကီး ေရာက္သြားပါတယ္။

တစ္ဘက္ကလည္း တရားအားထုတ္၊ အျခားတစ္ဘက္ကလည္းပဲ ေက်းဇူးရွင္ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကို သူက ….. ဦးပ႑ိကို သူလို ကမၼ႒ာန္းဆရာအျဖစ္နဲ႔ တာဝန္ယူဖို႔ရာအတြက္ လိုလားပါတယ္ ….. လို႔ သြားေလွ်ာက္တယ္။

သြားေလွ်ာက္ေတာ့ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကလည္း လြယ္လြယ္ပဲ။ ဘုန္းႀကီးကို အထူး စိစစ္မႈမ်ိဳး လုပ္မေနေတာ့ဘူး။ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးနဲ႔လည္းပဲ မ်က္ႏွာတန္းမိလ်က္သား ရင္းႏွီးၿပီးသား ျဖစ္ေနေတာ့ ….. ေကာင္းတာေပါ့ ….. ဆိုၿပီး ခြင့္ျပဳလိုက္ေတာ့ အဲဒီက စၿပီး ဘုန္းႀကီးလည္း ကမၼ႒ာန္းဆရာနယ္ထဲ ေရာက္သြားပါတယ္။
အဲဒီက စၿပီး ကမၼ႒ာန္းနယ္ပယ္ထဲက မထြက္ေတာ့ပါဘူး။

အဲဒီမွာ တျဖည္းျဖည္း ခင္မင္ ရင္းႏွီးသြားပါတယ္။
ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္အေနနဲ႔ ဘုန္းႀကီးအေပၚဝယ္ အင္မတန္ ခ်စ္ခင္တဲ့ အစ္ကိုႀကီးတစ္ပါးအေနနဲ႔လည္း ဘုန္းႀကီးကို ေစာင့္ေရွာက္ပါတယ္။
တကယ့္ သီတင္းသံုးေဖာ္ေကာင္း တစ္ပါးအေနနဲ႔လည္းပဲ ဘုန္းႀကီးကို ေစာင့္ေရွာက္ပါတယ္။

ဘုန္းႀကီးကို ေစာင့္ေရွာက္လို႔ ဘုန္းႀကီးကလည္းပဲ အငယ္ပဲဆိုၿပီး က်န္းမာေရးကအစ ကိုယ္တတ္သမွ် မွတ္သမွ်ေလးနဲ႔ သူ႔ကို တံု႔ျပန္ၿပီး ကူညီပါတယ္။
အဲဒီလိုနဲ႔ပဲ ေနာင္ေတာ္ညီေတာ္ ရင္းႏီွးၿပီးေတာ့ သူက အေရးေပးၿပီး သီတင္းသံုးေဖာ္ေကာင္းတစ္ပါး ျဖစ္သြားတာေပါ့ေလ။
အဲဒီက စၿပီး ေနာက္ဆံုး စံလြန္ေတာ္မူတဲ့အထိ မျပတ္လပ္ပါဘူး။

ကမၼ႒ာန္းဆရာအျဖစ္ကေန စၿပီးေတာ့ ေနာက္ဆံုး စံလြန္ေတာ္မူခါနီး လပိုင္းအထိ ဘုန္းႀကီးတို႔က မၾကာခဏ ဆံုေတြ႕ေနပါတယ္။
အဲဒီႏွစ္ေတြမွာ ဘုန္းႀကီးကို ကူညီခဲ့တဲ့ အရာေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။
သူ ေျပာတာ ဆိုတာေလးေတြလည္းပဲ မွတ္သား လိုက္နာစရာေလးေတြပါပဲ။

အဲဒီ မွတ္သားစရာေကာင္းတဲ့ အရာေတြထဲက ဘုန္းႀကီး အသည္းႏွလံုးထဲမွာ စြဲေနတဲ့ မွတ္သားစရာေလးတစ္ခုကို ဒီေန႔ ဦးတည္ၿပီးေတာ့ ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ႀကီးကို ေက်းဇူးဆပ္ရာလည္းေရာက္၊ လာေရာက္ တရားနာၾကားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ကိုယ့္ကိုယ္ကို စဥ္းစားၿပီးေတာ့ အက်ိဳးရွိဖို႔ရာလည္း ယူတတ္ က်င့္တတ္လို႔ရွိရင္ တန္ဖိုးေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၂-ႏွစ္ေလာက္က ဘုန္းႀကီးမ်ား ပဲခူး ေက်ာက္တန္း မဟာေဗာဓိေတာရ သြားၿပီးေတာ့ အနားယူခဲ့ပါတယ္။
ဘုန္းႀကီး သြားၿပီး အနားယူေၾကာင္းကို ေနာက္ပိုင္း ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး သိသြားေတာ့ ဒကာအနည္းငယ္နဲ႔ ကားတစ္စင္းကို ေခၚၿပီး မဟာေဗာဓိေတာရစခန္းကို လိုက္လာခဲ့ပါတယ္။
လမ္းမွားၿပီး ထံုးႀကီးဘက္ ေရာက္သြားတယ္။
ထံုးႀကီးကေနၿပီး မဟာေဗာဓိေတာရအထိ ေျခလ်င္လာတာ သူ႔က်န္းမာေရးနဲ႔ သူ႕အင္အားနဲ႔ အေမာခံၿပီး လာရွာပါတယ္။

ဘုန္းႀကီးတို႔ ေက်ာက္တန္းဆိုတာလည္းပဲ အလွမ္းေဝးလွပါတယ္။
အနည္းဆံုး ၃-နာရီေလာက္ေတာ့ ရွိမလား မသိဘူး။
ေတာစခန္းက ျဖတ္ၿပီး လာရပါတယ္။
ဘုန္းႀကီး အနားယူတဲ့ မဟာေဗာဓိေတာရတိုက္ ဆိုက္ဆိုက္ၿမိဳက္ၿမိဳက္ ေရာက္လာပါတယ္။
ေရာက္ၿပီး မၾကာခင္ အတြင္းမွာပဲ ခရီးေရာက္မဆိုက္ ဘုန္းႀကီး အသည္းထဲ ႏွလံုးထဲမွာ စြဲသြားတဲ့ စကားလံုးေလးတစ္လံုးကို အမိန္႔ရွိပါတယ္။

ဟိုး … ေရွးအခါက ထင္ရွားတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါး ရွိပါတယ္ တဲ့။
အဲဒီ ဆရာေတာ္ႀကီးထံ ခ်ဥ္းကပ္လာတဲ့ ရဟန္းေတြကို ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက စကားလက္ေဆာင္ေလးတစ္ခု ေပးေလ့ရွိတယ္။ ဆံုးမေလ့ရွိတယ္ …တဲ့။
ဆံုးမပံုကေတာ့ –
“ေမာင္ပၪၨင္း … သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနာ္၊ ႀကိဳးစားေနာ္” တဲ့။
အဲဒီ စကားေလးကို ၾကားလိုက္ေတာ့ ဘုန္းႀကီးစိတ္ထဲမွာ သိပ္ ေက်နပ္သြားတယ္။

အခုလည္းပဲ အဲဒီ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးထံုး ႏွလံုးမူၿပီးေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆး လာေရာက္ၿပီး အခ်ိန္ရတဲ့ အခိုက္အတန္႔မွာ ကိုယ့္က်ိဳးကုိယ့္စီးပြား အစစ္အမွန္ကို လာၿပီး လုပ္တာ …၊ သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ အရွင္ဘုရားက လုပ္ေနတာပဲ … တဲ့။ သာသနာပိုင္ လမ္းစဥ္ပဲ … တဲ့။
သိပ္ကို ဝမ္းသာသြားတာပဲ။
သိပ္လည္း ေက်းဇူးတင္တယ္။

အျခားအျခား ေနာင္ေတာ္ႀကီးအေနနဲ႔ သီတင္းသံုးေဖာ္အေနနဲ႔ ေျပာဆိုတဲ့ စကားေလးေတြကို စြဲသေလာက္ စြဲေပမယ္လို႔ အဲဒီအခါမွာ ေရွးေရွးက ထင္ရွားတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါး မိမိထံ ရဟန္းမ်ား ခ်ဥ္းကပ္လာၾကၿပီး ဆိုလို႔ရွိရင္ …. ေမာင္ပၪၨင္း၊ သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနာ္ … ဆိုတဲ့ စကားေလးက စၿပီး သူက ဆင့္ပြား မိန္႔ၾကားကာ ႐ႈပြားပံုကို ဦးပ႑ိတ သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနတာပဲလို႔ ဘုန္းႀကီးကို ႏွစ္သိမ့္သြားရွာတယ္။

သိပ္အခြင့္သာတယ္။ အခြင့္ေကာင္းတယ္။
အားေပးပါတယ္။
အဲဒီ စကားတစ္လံုးကို ေလးေလးနက္နက္ အမိန္႔ရွိသြားတာ ႏွလံုးထဲမွာ စြဲေနပါတယ္။

ဒိျပင္ေတာ့ ဟိုတုန္းက ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ေတြ ေျပာၿပီး ၿပီးသြားပါတယ္။
သို႔ေသာ္ ဘုန္းႀကီးစိတ္ထဲမွာ စြဲက်န္ေနတာက အဲဒီ စကားေလးတစ္ခုပဲ။
အဲဒီေတာ့ ပရိသတ္တို႔ စဥ္းစားၾကည့္ေပါ့။

“သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကေနာ္” …. ပထမဆရာေတာ္ႀကီး ေျပာတဲ့ စကားရယ္။
“ဦးပ႑ိ သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနတာပ” … ဆိုတဲ့ ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ေျပာတဲ့ စကားရယ္။

သာမန္ဆိုရင္ သာသနာပိုင္ဆိုတာ ဘုန္းႀကီးတို႔ ျမန္မာျပည္မွာ ထင္ရွားတဲ့ ဂိုဏ္းႀကီး သံုးဂိုဏ္း ရွိပါတယ္။
(၁) သုဓမၼာဂိုဏ္း
(၂) ေ႐ႊက်င္ဂိုဏ္း
(၃) ဒြါရဂိုဏ္း

သုဓမၼာဂိုဏ္းကို အုပ္ခ်ဳပ္ေတာ္မူတဲ့ အႀကီးအကဲ ဆရာေတာ္ကို သုဓမၼာဂိုဏ္းဆိုင္ရာ သာသနာပိုင္လို႔ ေခၚပါတယ္။
ေ႐ႊက်င္ဂိုဏ္းဆိုင္ရာကလည္းပဲ သာသနာပိုင္ ျဖစ္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အရည္အခ်င္းျပည့္ဝတဲ့ ေထရ္ႀကီးဝါႀကီး တစ္ပါးကို အရန္သာသနာပိုင္မ်ားနဲ႔အတူ သံဃာအစည္းအေဝးႀကီးက သာသနာပိုင္အျဖစ္ ခန္႔တယ္။ ေျမႇာက္တယ္။
ဒြါရဝါဒီဂိုဏ္းကလည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းပဲ။ သူတို႔ ဂိုဏ္းထဲက ေထရ္ႀကီးဝါႀကီး စာတတ္ေပတတ္ သီလ သမာဓိ ပညာအက်င့္နဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ပါးကို ဒြါရဝါဒီသာသနာပိုင္ ဥကၠ႒ခန္႔ေလ့ရွိပါတယ္။

သာမန္ စဥ္းစားလို႔ရွိရင္ အဲဒီလို ဂိုဏ္းဆိုင္ရာ သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားလို႔ အဓိပၸာယ္ေကာက္ခ်င္လည္း ေကာက္မွာပဲ။
ဘုန္းႀကီးက ခ်က္ခ်င္း တန္းၿပီးေတာ့ အဓိပၸာယ္ကို သိလိုက္ပါတယ္။
သာသနာပိုင္ဆိုတာ ခုနက ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ ဂိုဏ္းႀကီးသံုးဂိုဏ္းမွာ ဆိုင္ရာ ဆိုင္ရာ အႀကီးဥကၠ႒ ဆရာေတာ္ႀကီးျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါလို႔ ဒီလို အဓိပၸာယ္ မေကာက္ယူပါဘူး။
ဘုန္းႀကီးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ တစ္ကိုယ္ရည္ သာသနာ ျပည့္စံုေအာင္ ပိုင္ေအာင္ လုပ္ပါလို႔ ဒီလို အဓိပၸာယ္ေကာက္လိုက္ပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၂-ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္က ေက်ာက္တန္းမဟာေဗာဓိေတာရမွာ ဘုန္းႀကီးမ်ား အနားယူစဥ္က အက်ိဳးစီးပြားကို လိုလားတဲ့ ေမတၱာအျပည့္အဝနဲ႔ အေျမာ္အျမင္ ႀကီးစြာနဲ႔ သတိေပးတဲ့ စကားေလးဟာ အခုထိ ဘုန္းႀကီးနားထဲမွာ ရွင္သန္လ်က္ ရွိေနပါတယ္။
ၾကားသိေယာင္လည္း ရွိေနပါတယ္။

အဲဒီ စကားေလးတစ္ခုကို ဘုန္းႀကီးမ်ား တကိုယ္ရည္အတြက္ေရာ၊ အမ်ားအတြက္ေရာ အမ်ားေကာင္းက်ိဳးျပဳ သာသနာ့ကိစၥ ေဆာင္႐ြက္ရာမွာ အင္မတန္ အေရးပါတဲ့ အားေဆးတစ္ခြက္လို႔ ယူဆပါတယ္။

“သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ”ဆိုတာ ရဟန္းေတာ္မ်ားနဲ႔သာ ဆိုင္သလားဆိုေတာ့ ဘုန္းႀကီးကေတာ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားနဲ႔သာ ဆိုင္တယ္လို႔ မတြက္ပါဘူး။ ဒကာ ဒကာမေတြ အကုန္လံုးနဲ႔လည္း ဆိုင္တာပါ။

ျမန္မာျပည္ဖြား ဗုဒၶသာသနာဝင္ ျဖစ္ၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ကေလးက စၿပီး လူအို ေသခါနီးအထိ အကုန္လံုးသည္ “သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ”ဆိုတဲ့ စကားနဲ႔ ဆိုင္ေနတယ္လို႔ ဘုန္းႀကီး ဒီလို နားလည္ပါတယ္။

ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ႀကီး အမိန္႔ရွိတဲ့ အဲဒီစကားေလးကို တဆင့္ ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ႀကီးကို အမွီျပဳၿပီး ၾကည္ညိဳ အားကိုးၾကတဲ့ ဒကာ ဒကာမေတြဟာ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္အခါတုန္းက ဘယ္ႏွခါေလာက္ “သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါ”လို႔ မိန္႔မွာဖူးသတုန္း။ မွတ္မိၾကသလား။ အဲသလို အမိန္႔ရွိဖူးသလား။ အဲသလို အသံေရာ ၾကားဖူးသလား။ အင္း … မၾကားဖူးေသးဘူး။ နီးစပ္ရာပုဂၢိဳလ္ေတြက ေျပာၾကစမ္းပါ။ ဒီအဆိုအမိန္႔ဟာ ႐ိုး႐ိုးေလးနဲ႔ ဆန္းတာပါ။

ဘုန္းႀကီးတို႔ ရဟန္းေတာ္မ်ားသာ မဟုတ္ပါဘူး။ လူေတြလည္းပဲ သာသနာပိုင္ျဖစ္ဖို႔ သိပ္ၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးပါတယ္။
“သာသနာပိုင္”ဆိုတဲ့ စကားစုမွာ “သာသနာ”ဆိုတဲ့ ပါဠိသက္ ပါဠိေမြးစား စကားလံုးက တစ္ခု၊ “ပိုင္”ဆိုတဲ့ စကားက တစ္ခု၊ ေပါင္းစပ္ထားပါတယ္။
“သာသနာ”ဆိုတာကေတာ့ ဘုရားအဆံုးအမလို႔ က်ဥ္းက်ဥ္းမွတ္ဖို႔ပါပဲ။

လူေတြမွာ လမ္းမွန္နဲ႔ လမ္းမွား ၂-မ်ိဳး ရွိတဲ့အထဲက လမ္းမွားကို ေလွ်ာက္ၿပီဆိုရင္ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္ ဘယ္သူေတာ္ေကာင္းမွ လမ္းမွားေလွ်ာက္ေနတယ္ဆိုတာ ေကာင္းေကာင္း မျမင္ပါဘူး။
လမ္းမွန္ေလွ်ာက္ေနတယ္ဆိုတာကိုလည္း ေကာင္းေကာင္း မျမင္ပါဘူး။
ျမတ္စြာဘုရား ေဖာ္ထုတ္ေပးလိုက္လို႔သာ လမ္းမွန္နဲ႔ လမ္းမွား သဲသဲကြဲကြဲ ခြဲျခားၿပီးေတာ့ သိနားလည္ၾကပါတယ္။

လမ္းမွားဆိုတာက ျပဳမွား၊ ေျပာမွား၊ စိတ္ထားမွားေတြ၊ အကုသိုလ္တရားေတြေပါ့။
လမ္းမွန္ဆိုတာကေတာ့ အဲဒီရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျပဳမွန္၊ ေျပာမွန္၊ စိတ္ထားမွန္ေတြေပါ့။
မ်ားေသာအားျဖင့္ဆိုရင္ ဘုရားမပြင့္ခင္ကနဲ႔ ဘုရားပြင့္ခါစအထိကို သတၱဝါေတြဟာ လမ္းမွားကိုပဲ ေလွ်ာက္သြားၾကပါတယ္။
လမ္းမွားေလွ်ာက္ၿပီး စခန္းမွား ေရာက္ၾကပါတယ္။

လမ္းမွားဆိုတာကလည္း သတ္မႈ၊ ခိုးမႈ၊ မိစၧာစာရ ကာမမႈ၊ ကိုယ္နဲ႔စပ္တဲ့ ျပဳမွားေတြ၊ လိမ္မႈ၊ ရန္တိုက္မႈ၊ ဆဲေရးတိုင္းထြာ ေျပာဆိုမႈ၊ အႏွစ္မဲ့တဲ့ အဓိပၸာယ္မဲ့တဲ့ စကားေတြ အခ်ိန္ကုန္ခံၿပီး ေျပာဆိုမႈ၊ ႏႈတ္နဲ႔စပ္တဲ့ အမွားေတြ၊ စိတ္နဲ႔ စပ္တဲ့ အမွားကေတာ့ သူတပါး ပစၥည္းကို အပိုင္စီးလိုမႈ၊ သူတပါးကို ဖ်က္ဆီးလိုမႈ သတ္ခ်င္မႈ၊ ညႇဥ္းဆဲလိုမႈ၊ ေကာင္းတာျပဳလည္း ေကာင္းက်ိဳးမရ၊ ဆုိးတာျပဳလည္း ဆိုးက်ိဳးမရ၊ ေသရင္ၿပီးတာပဲ ျပတ္ၿပီလို႔ အယူအဆ လြဲမွားမႈ၊ အဲဒီလို အမွားလမ္း လိုက္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ကုိယ္၊ ႏႈတ္၊ စိတ္ သံုးမ်ိဳးစလံုးကို ရစရာ မရွိေအာင္ အျပစ္ေတြ ေပြေတာ့တာပါပဲ။

ေလာဘအလို လိုက္ၿပီးေတာ့ မွားၾကတာေတြ၊ ေဒါသအလိုလိုက္ၿပီးေတာ့ မွားၾကတာေတြ၊ မိုက္မဲမႈ ေမာဟအလိုလိုက္ၿပီး မွားၾကတာေတြ။ မွားၿပီဆိုရင္ သူတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ ႏႈတ္ စိတ္ထားဟာ အျပစ္အနာအဆာေတြ မကင္းၾကေတာ့ ႐ိုင္းစိုင္းတယ္၊ ၾကမ္းတမ္းတယ္၊ ပူေလာင္တယ္၊ စက္ဆုပ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္တယ္။

ဒါေတြကို ျမတ္စြာဘုရားကိုယ္တိုင္ ျမင္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီလို အျပစ္အနာအဆာ မကင္း၊ မသန္႔ရွင္း မယဥ္ေက်း၊ မႏူးညံ့၊ ပူေလာင္ စက္ဆုပ္ဖြယ္ရာေတြျဖစ္တဲ့ အေျခအေနကေန ေျပာင္းျပန္ ျပဳလုပ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားက လမ္းမွား မေလွ်ာက္ၾကနဲ႔၊ လမ္းမွားေလွ်ာက္ရင္ ဒုကၡေတြ ေရာက္တယ္၊ လမ္းမွန္က ဒါေတြ ဒါေတြပါပဲလို႔ ၫႊန္ၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
ကိုယ္နဲ႔ႏႈတ္ မွန္ေအာင္ ျပဳျပင္ေပးတယ္။
စိတ္ေနစိတ္ထားလည္း ျမင့္ျမတ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေပးတယ္။
အသိဉာဏ္ေတြ အသိမွန္ေတြလည္းပဲ အေျခခံက စၿပီး အဆင့္ဆင့္ အဆင့္ဆင့္ ျမင့္ေအာင္လို႔ ဆံုးမေပးတယ္။

သီလဆိုင္ရာ အက်င့္၊ သမာဓိဆိုင္ရာ အက်င့္၊ ပညာဆိုင္ရာ အက်င့္ေတြကို လမ္းၫႊန္တယ္။
လမ္းၫႊန္တဲ့အတိုင္း က်င့္သံုးၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ က်င့္သံုးၾကသေလာက္ … သီလက်င့္သံုးလို႔ရွိရင္ ကိုယ္မႈ ႏႈတ္မႈေတြ စင္ၾကယ္ၿပီးေတာ့ ယဥ္ေက်းသြားတယ္၊ ႏူးညံ့သြားတယ္။
စိတ္ေတြ တည္ၿငိမ္ သန္႔ရွင္းေအာင္ ျပဳလုပ္လို႔ရွိရင္ စိတ္ေနစိတ္ထားေတြလည္းပဲ ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းၿပီး ခိုင္မာတယ္။
ကိေလသာမ်ိဳးေတြ အခ်ိန္ပိုင္း ျပတ္ေအာင္၊ အခ်ိန္ျပည့္ ျပတ္သြားေအာင္ ပညာဆိုင္ရာ ပညာအက်င့္ေတြကိုလည္းပဲ ျမတ္စြာဘုရားက ၫႊန္ျပ ဆံုးမတယ္။

ဆံုးမတဲ့အတိုင္း က်င့္သံုးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြမွာ က်င့္သံုးသေလာက္ ဝိပႆနာ ပညာနဲ႔ မဂ္ပညာ အဆင့္ဆင့္ ျဖစ္သြားၿပီဆိုလို႔ရွိရင္ ကိေလသာမ်ိဳးပါ ျပတ္ၿပီး စိတ္လည္းပဲ အျပစ္အနာအဆာေတြကင္း သန္႔ရွင္းသြားတယ္၊ ယဥ္ေက်းတယ္၊ ႏူးညံ့တယ္၊ ေအးခ်မ္းတယ္။
အနည္းဆံုး တစ္မဂ္ တစ္ဖိုလ္ ရသြားၿပီဆိုလို႔ရွိရင္ လူ႔ဘဝအျဖစ္နဲ႔ သာသနာေတာ္ႀကီးနဲ႔ ေတြ႕ရ ၾကံဳရက်ိဳး နပ္သြားပါၿပီ။
အဲသေလာက္ကို ဘဝအာမခံခ်က္ ရသြားလို႔ရွိရင္ စိတ္ခ်သြားပါၿပီ။
ရဟႏၲာျဖစ္တဲ့အထိ ၿပီးဆံုးသြားလို႔ရွိရင္ အထူး ေျပာစရာ မရွိေတာ့ဘူး။

အဲသလို ျမတ္စြာဘုရား ဆိုဆံုးမတဲ့ လမ္းမွန္ အက်င့္ေကာင္းကို သိနားလည္ၿပီး က်င့္သံုးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ကိုယ္ ႏႈတ္ စိတ္ သံုးမ်ိဳးလံုး အျပစ္အနာအဆာေတြ ကင္းၿပီး သန္႔ရွင္း ယဥ္ေက်း ႏူးညံ့သြားတာ၊ ေအးခ်မ္းသြားတာ၊ ႏွစ္သက္စရာေတြ ျဖစ္သြားတာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ အဆံုးအမေၾကာင့္ပါ။

ျမတ္စြာဘုရား ဆံုးမ သြန္သင္ထားတဲ့အတိုင္း က်င့္သံုးၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ က်င့္သံုးသေလာက္ ကိုယ္ ႏႈတ္ စိတ္ သံုးမ်ိဳးလံုး အျပစ္အနာအဆာေတြ သန္႔ရွင္းသြားတယ္။
သန္႔ရွင္းသြားေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ ျမတ္စြာဘုရား အဆံုးအမ၊ က်င့္နည္းမွန္တရားနဲ႔ လက္ေတြ႕က်က် က်င့္သံုးလို႔ ရရွိတဲ့ သီလ သမာဓိ ပညာ အက်င့္တရားေတြကို “သာသနာ” ေခၚတာပဲ။
ကိုယ္ ႏႈတ္ စိတ္ သံုးမ်ိဳးလံုး အခ်ိဳးက အပိုးေသေအာင္ ဆံုးမ ၫႊန္ၾကားေၾကာင္း ယဥ္ေက်းမႈတဲ့။
အဲဒါ “သာသနာ” ေခၚတယ္။

အတိုခ်ဳပ္ ေျပာလို႔ရွိရင္ ျမတ္စြာဘုရား ဆိုဆံုးမတဲ့ ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈ၊ အဲဒီ ယဥ္ေက်းမႈကလည္း က်င့္နည္းမွန္ ယဥ္ေက်းမႈ။
က်င့္သံုးရတဲ့ သီလ သမာဓိ ပညာအက်င့္ ယဥ္ေက်းမႈ။
ကိုယ္အမူအရာ ႏႈတ္အမူအရာ ယဥ္ေက်းေအာင္ ဒီလို ဒီလုိက်င့္ဆိုတဲ့ သီလဆိုင္ရာ အက်င့္နည္းလမ္းေတြ။
စိတ္ေနစိတ္ထားေတြ သန္႔ရွင္းေအာင္ ဒီလို ဒီလိုက်င့္ဆိုတဲ့ သမာဓိဆိုင္ရာ အက်င့္နည္းလမ္းေတြ။
အသိဉာဏ္ အသိမွန္ေတြ အဆင့္ဆင့္ျဖစ္ေအာင္ ဒီလို က်င့္ဆိုတဲ့ ပညာဆိုင္ရာ အက်င့္နည္းလမ္းေတြက … တျခား မဟုတ္ပါဘူး။
သတိပ႒ာန္ ဘာဝနာတရားပဲ။

သတိပ႒ာ္နဘာဝနာတရားကို ျပည့္ဝ ေက်နပ္ေလာက္တဲ့အထိ အားထုတ္ၿပီဆိုရင္ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ အက်င့္တရားေတြ ပါသြားတာပါပဲ။
က်င့္ရင္ က်င့္သေလာက္ က်င့္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြမွာ ကိုယ္ ႏႈတ္ စိတ္ သံုးမ်ိဳးလံုး အခ်ိဳးက် အပိုးေသ ယဥ္ေက်းသြားတယ္။ ႏူးညံ့သြားတယ္။ ေအးခ်မ္းသြားတယ္။ ႏွစ္သက္စရာေတြ ျဖစ္သြားတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲ။
က်င့္နည္းမွန္ သိၿပီး က်င့္လို႔။
ဒါေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရား ဆိုဆံုးမတဲ့ အဆံုးအမေတြဟာ လူေတြ သတၱဝါေတြ ကိုယ္ ႏႈတ္ စိတ္ သံုးမ်ိဳးလံုး ယဥ္ေက်းေအာင္ ျပဳေၾကာင္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ပါဠိလို “သာသန” ျမန္မာလို ပါဠိေမြးစား စကားလံုးလုပ္ၿပီး “သာသနာ”လို႔ ေခၚပါတယ္။

ျမန္မာမႈသက္သက္နဲ႔ ေျပာလို႔ရွိရင္ ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈပါပဲ။
အဲဒီ ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈ ပိုင္ေအာင္ လုပ္ပါလို႔ ဆိုလိုပါတယ္။
“ပိုင္”ဆိုတာက စာအုပ္ထဲက သာသနာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ေတြ ေဟာတဲ့ ႏႈတ္က ထြက္တဲ့ သာသနာ မဟုတ္ပါဘူး။

ျမတ္စြာဘုရား ေဟာထားတဲ့အတိုင္း ကိုယ့္ဆရာသမားေတြက ၫႊန္ၾကားတဲ့ က်င့္နည္းအမွန္ တရားအတိုင္း က်င့္လို႔ ကိုယ္မွာ ရရွိတဲ့ သီလ သမာဓိ ပညာအက်င့္ တရားေတြကို ယခု တရားအားထုတ္ထားေတာ့ ရလာတာ။
ရၿပီဆိုရင္ ပိုင္တာပဲ။

စားဝတ္ေနေရးအတြက္ အလုပ္ႀကိဳးစားတဲ့အခါမွာ လုပ္ခ ေၾကးေငြေတြ ရၿပီဆိုရင္ အဲဒီလုပ္ခက ကိုယ္ပိုင္တာပဲ။
တျခား ဘယ္သူမွ မပိုင္ဘူး။ ကိုယ္လုပ္လို႔ ကိုယ္ရတာပဲ။
ကိုယ္အားထုတ္လို႔ ကိုယ္ရတဲ့ သီလ သမာဓိ ပညာအက်င့္ တရားက်င့္နည္းမွန္နဲ႔အတူ ကိုယ္ပိုင္တာပဲ။
အဲဒါ “သာသနာပိုင္” ေခၚတယ္။

ဘုန္းႀကီးက ဘုရားၫႊန္ၾကားတဲ့အတိုင္း က်င့္ရင္ ဘုရားအဆံုးအမ ဘုန္းႀကီးမွာ ပိုင္သြား၊ ရသြားေတာ့ ဘုန္းႀကီးက သာသနာပိုင္ ျဖစ္သြားတာေပါ့။
အျခား အျခား အရွင္ျမတ္မ်ား သံဃာေတာ္မ်ားက ျမတ္စြာဘုရား ဆိုဆံုးမတဲ့အတိုင္း က်င့္လို႔ရွိရင္ ယဥ္ေက်းမႈ ရရွိသြားတဲ့အခါမွာ သူတို႔လည္းပဲ အသီးသီး သာသနာပိုင္ ျဖစ္သြားတာေပါ့။
လူဝတ္ေၾကာင္မ်ားကလည္းပဲ လူဝတ္ေၾကာင္အလိုက္ အနည္းဆံုး ငါးပါးသီလ ျပည့္စံုတယ္ဆိုရင္ သီလသာသနာ ပိုင္တာပဲ။
စိတ္ေနစိတ္ထားေတြ သန္႔ရွင္းေအာင္ ျပဳလုပ္လို႔ရွိရင္ ျပဳလုပ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွာ စိတ္တည္ၿငိမ္မႈ ရသြားတယ္။
အဲဒီ တည္ၿငိမ္မႈဟာ လုပ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ပိုင္တာပဲ။

႐ုပ္နာမ္ ပိုင္းျခားသိမႈကအစ အဆင့္ဆင့္ အဆင့္ဆင့္ ဉာဏ္ကေလးေတြ ပြင့္ၿပီး ရင့္က်က္ ျပည့္စံုသြားလို႔ အနည္းဆံုး တစ္မဂ္ တစ္ဖိုလ္ ရသြားၿပီဆိုရင္ အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္ဟာ သူလုပ္လို႔ သူပိုင္သြားတာပဲ။
လူဝတ္ေၾကာင္ေတြလည္းပဲ သာသနာပိုင္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
အားလံုး သာသနာပိုင္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

အဲဒီ အဓိပၸာယ္ကို ေျမာ္ၿပီး ဟိုးေရွးေရွးက ထင္ရွားတဲ့ ဆရာေတာ္တစ္ပါးက မိမိထံ ခ်ဥ္းကပ္လာတဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို “ေမာင္ပၪၹၨင္း၊ သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနာ္”ဆိုတာကို ေျပာတာပါ။

ပရိသတ္ကို ဘုန္းႀကီးက ေမးခ်င္ပါတယ္။
သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ၿပီးၾကၿပီလား?
ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈ က်င့္နည္းအမွန္နဲ႔ လက္ေတြ႕က်က် က်င့္သံုးလို႔ ရရွိတဲ့ သီလ သမာဓိ ပညာ … ကိုယ္နဲ႔ တန္သေလာက္ တန္သေလာက္ ရရွိၿပီးၿပီလား?
အာမခံခ်က္ရွိေလာက္ေအာင္ ေသခ်ာတဲ့ သီလ သမာဓိ ပညာ အက်င့္တရားေရာ ဟုတ္ရဲ႕လား?
အခု စံလြန္ေတာ္မူသြားတဲ့ ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကို မွီရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဆိုလို႔ရွိရင္ က်င့္နည္းမွန္ နားေထာင္႐ုံမွ် မဟုတ္ဘဲနဲ႔ သူ႔အထံ အခ်ိန္ယူၿပီး လာေရာက္ၿပီးေတာ့ အားထုတ္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ သီလ သမာဓိ ပညာ အက်င့္တရားေတြဟာ ကိုယ္လုပ္လို႔ ရသြားၿပီဆိုရင္ နည္းနည္းရရင္ နည္းနည္း သာသနာပိုင္တာပဲ။ မ်ားမ်ား ရသြားရင္ မ်ားမ်ား သာသနာပိုင္တာပဲ။

အနည္းဆံုး တစ္မဂ္ တစ္ဖိုလ္ေလာက္ ရသြားၿပီဆိုရင္ ေသခ်ာတဲ့ သာသနာ ဘုရားအဆံုးအမ ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈ ပိုင္သြားပါၿပီ။
တရားအားထုတ္လို႔ရွိရင္ တစ္ေယာက္ရသြားရင္ တစ္ေယာက္ ပိုင္သြားတာပဲ။
ႏွစ္ေယာက္အားထုတ္ရင္ ႏွစ္ေယာက္ ပိုင္သြားတာပဲ။
အဲဒါ “သာသနာပိုင္” ေခၚတယ္။

ဒါကိုလည္း ဘုန္းႀကီးက တြက္ျပပါမယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ လူဦးေရ သန္း (၅၀) ေက်ာ္သြားပါၿပီ။
အဲဒီ သန္း ၅၀ ထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္တဲ့ သူက ၁၀-သန္းေလာက္ ရွိပါတယ္။
သန္း ၅၀ ထဲက ၁၀-သန္း ႏုတ္လိုက္ရင္ သန္း ၄၀ က်န္ပါတယ္။
အဲဒီ သန္း ၄၀ အားလံုးက ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြခ်ည္းလို႔ ဆိုစရာပါပဲ။
ဒါေပမယ္လို႔ ေခတ္အဆက္ဆက္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ကင္းကြာၿပီးေတာ့ လာတာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ရွိသြားပါၿပီ။

မိဘအုပ္ထိန္းတဲ့သူေတြ ကိုယ္တိုင္ကလည္းပဲ နဂိုက မိေကာင္းဖေကာင္း ေဆြေကာင္းမ်ိဳးေကာင္း ဆရာသမားေကာင္းေတြကို မမွီခဲ့ရေတာ့ အေျခခံ သီလသာသနာက စၿပီး ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ မရွိၾကေတာ့ဘူး။
အခု သီလဝိသုဒၶိရွိတဲ့သူ ဦးေရ ဘယ္ေလာက္,ေလာက္ ရွိမလဲဆိုတာ ပရိသတ္ တြက္ၾကည့္ၾကပါ။

ဒီကမွတဆင့္ စိတ္ဓာတ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေစတဲ့ သမာဓိသိကၡာရွိသူ ဦးေရ ဘယ္ေလာက္,ေလာက္ ရွိမလဲဆိုတာ ပရိသတ္ တြက္ၾကည့္ၾကပါ။

အဲဒီကမွတဆင့္ တက္ၿပီး ဝိပႆနာဉာဏ္၊ အရိယာဉာဏ္ ဒီပညာသိကၡာနဲ႔ ျပည့္စံုသြားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဦးေရ ဘယ္ေလာက္ရွိၿပီလဲ တြက္ၾကည့္ပါ။

ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေလာက္ အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ကင္းကြာသြားေတာ့ ယဥ္ေက်းမႈ မရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ဘယ္လို ျဖစ္ေနသလဲဆိုတာ တြက္ၾကည့္ၾကပါ။

မိေကာင္း ဖေကာင္း ေဆြေကာင္း မ်ိဳးေကာင္း အခုလို ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးလို ပုဂၢိဳလ္ကို မွီရတဲ့သူေတြဟာ အမွီရတယ္ဆိုတာ ဖူးေတြ႕႐ုံ မဟုတ္ဘူး။
က်င့္နည္းမွန္ေတြ နာခံၿပီး ဒီဘဝမွာ ေသခ်ာေပါက္ သာသနာပိုင္ ျဖစ္ဖို႔ရာ သိပ္ၿပီး လိုအပ္ပါတယ္။

သာသနာပိုင္ ျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ေတြ ရွိၿပီး သာသနာအက်င့္မွန္ ျဖစ္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ႀကီးဆီက ရမယ္။
က်င့္လည္း က်င့္မယ္ဆိုရင္ သီလ သမာဓိ ပညာ သာသနာ ပိုင္သြားမယ္။
ပီပီျပင္ျပင္ တကိုယ္ရည္ သာသနာပိုင္သူ ဦးေရ ဘယ္ေလာက္ရွိမလဲဆိုတာ တြက္ၾကည့္ပါ။
တစ္ႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာနဲ႔ ၾကည့္ပါ။

မိေကာင္း ဖေကာင္းေတြ မွီရတယ္။
ဆရာသမားေကာင္းေတြ မွီရတယ္။
တကယ့္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးေတြ မွီရတယ္။
မွီရၿပီး သီလ သာသနာလည္း ပိုင္ၿပီ၊ သမာဓိသာသနာလည္း ပိုင္ၿပီ၊ ပညာသာသနာလည္း ပိုင္ၿပီ၊ အာမခံခ်က္ ရွိေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ၿပီ၊ စိတ္ခ်ရၿပီဆိုရင္ လူျဖစ္ရက်ိဳး နပ္ၿပီ၊ သာသနာေတာ္ႀကီးနဲ႔ ေတြ႕ဆံုရက်ိဳးနပ္ၿပီ ဆိုၿပီးေတာ့ ရဲရဲေတာက္ ၾကံဳးဝါးႏိုင္သူ ဦးေရ … ျမန္မာျပည္မွာ ဘယ္ေလာက္ရွိမလဲ?

ခုနက ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္သူ ၁၀-သန္း ႏုတ္လိုက္ရင္ သန္း ၄၀ က်န္မယ္။
ဘုန္းႀကီးအျမင္နဲ႔ မညႇာမတာ တြက္ရမယ္ဆိုရင္ ခုနက သန္း ၄၀ ထဲက သံုးသန္းနဲ႔ ေလးသန္းၾကားေလာက္ပဲ ရွိမယ္။
သာသနာပိုင္ၿပီ ဆိုၿပီး စိတ္ခ်ရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က ၄-သန္းေလာက္ပဲ ရွိမယ္။
အဲဒီ ၄-သန္းကို ထပ္ႏုတ္လိုက္ရင္ ၃၆-သန္း က်န္မယ္။

အဲဒီ ၃၆-သန္းဟာ မႈန္မႊားမႊား ခ်ည့္နဲ႔နဲ႔ မျပတ္မသား အဆန္ေခ်ာင္ စိုစိစိ ေညာင္နာနာ အမည္ခံ ဗုဒၶဘာသာဝင္ျဖစ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားပါ။
အဲဒီ သမား႐ိုးက် သာသနာပိုင္ၿပီ ဆိုၿပီး စိတ္ခ်ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ ဟိုးေရွးေရွးက ထင္ရွားတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီး အမိန္႔ရွိခဲ့တဲ့ “ေမာင္ပၪၨင္း၊ သာသနာပိုင္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနာ္”ဆိုတဲ့ စကားနဲ႔ တိုက္ၾကည့္ၾကပါ။

“သာသနာပိုင္ ျဖစ္တယ္”ဆိုတာ အနည္းဆံုး တစ္မဂ္ တစ္ဖိုလ္ ရမွ သာသနာပိုင္တာ။
မဟုတ္ရင္ သာသနာပိုင္ မဟုတ္ေသးဘူး။
အဲဒီ ဆရာေတာ္ႀကီး ဆိုလိုတာက အနည္းဆံုး အရိယာျဖစ္ေအာင္ အားထုတ္ၾကပါ။
ေသာတာပန္ျဖစ္ေအာင္ အားထုတ္၊ ဒါမွ သာသနာပိုင္မယ္လို႔ ေျပာတာ။

ဘုန္းႀကီးကိုယ္တိုင္ကလည္း ဒီအဆံုးအမကို မသိလို႔ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ သိေပမယ့္ အမွတ္တမဲ့ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ က်င့္နည္းမွန္လည္း မေလ့လာဘူး၊ က်င့္လည္း မက်င့္ဘူးဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ က်င့္နည္းမွန္ ပရိယတၱိသာသနာလည္း မပိုင္ဘူး။
မက်င့္ေတာ့ ပဋိပတၱိသာသနာလည္း မပိုင္ဘူး။

က်င့္နည္းမွန္ ပရိယတၱိ မရွိဘဲနဲ႔ေတာ့ လက္ေတြ႕က်င့္သံုးမႈ ပဋိပတၱိသာသနာလည္း မပိုင္ဘူး။
ပဋိပတၱိသာသနာ မပိုင္ဘူးဆိုရင္ ပဋိေဝဓသာသနာလည္း မပိုင္ဘူးေပါ့။

စာေတြေတာ့ သင္ေနတာပဲ။
စာေတြ သင္ေနတာ က်င့္နည္းမွန္ပဲ။
က်င့္နည္းမွန္သာ သိၿပီးေတာ့ မက်င့္ဘူးဆိုရင္ ဘယ္ကလာၿပီး ပိုင္ႏိုင္ပါ့မလဲ။

တစ္နည္းအားျဖင့္လည္း ဘုန္းႀကီးတို႔က စာေတာ့ သင္ပါရဲ႕။
စာသင္ၿပီးေတာ့ စာက ၫႊန္တဲ့အတိုင္း အေျခခ့ ကိုယ္က်င့္သီလမွ မရွိဘူးဆိုရင္ ဒီသီလဟာ ကိုယ္မွာ ရွိေနတာ မဟုတ္ေတာ့ ကိုယ္မပိုင္ဘူး။
အဲဒီေတာ့ သာသနာပိုင္ မဟုတ္ဘူး။

သီလမရွိဘူးဆိုရင္ စိတ္တည္ၿငိမ္မႈ သမာဓိလည္း မရွိဘူး။
သမာဓိ မရွိဘူးဆိုရင္ အသိပညာလည္း မရွိဘူး။
ဒီနည္းနဲ႔ပဲ သီလ သမာဓိ ပညာ ေခၚတဲ့ သာသနာ ဘုန္းႀကီးတို႔မွာ မပိုင္ေတာ့ဘူး။

လူေတြလည္းပဲ မက်င့္ဘူးဆိုလို႔ရွိရင္ သာသနာပိုင္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။
သာသနာ မပိုင္ရင္ ဘယ္လိုျဖစ္မလဲ?
ခုန သမား႐ိုးက် ဗုဒၶဘာသာအဆင့္ကေန ဘယ္တက္မလဲ။
သမား႐ိုးက် ဗုဒၶဘာသာဝင္အဆင့္ဆိုတာကေတာ့ မႈန္မႊားမႊားပဲ။
မႈန္မႊားမႊားဆိုတာ ဘာရယ္ ညာရယ္ သိတာ မဟုတ္ဘူး။
က်င့္နည္းမွန္လည္း ဟုတ္တိပတ္တိ သိတာ မဟုတ္ဘူး။
က်င့္ျပန္လို႔ရွိရင္လည္း ဟုတ္တိပတ္တိ မရွိပါဘူး။ မႈန္ဝါးဝါးပဲ။
မႈန္ဝါးဝါးဆိုတာ မျပတ္သားဘူး။
ခ်ည့္နဲ႔နဲ႔ပဲ။
အဆန္ေခ်ာင္ပဲ။
စိုစိစိ ေညာင္နာနာပဲ။
အမည္ခံပဲ။

+++++
ေ႐ႊဥမင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ပုံေတာ္ (အင္တာနက္)