လူေသလူျဖစ္ ဝိနိစၧယက်မ္းႀကီး
ဂိုဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အဖြဲ႕အစည္းႀကီး
ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရေခတ္၊ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၂၅၂၄၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၃၄၂ ခုႏွစ္၊ နယုန္လဆန္း ၁၁+၁၂+၁၃+၁၄ ရက္၊ ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၄+၂၅+၂၆+၂၇ ေန႔မ်ားတြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ကမ႓ာေအးကုန္းေျမ၊ မဟာပါသာဏလိုဏ္ဂူေတာ္ႀကီး၌ သာသနာေတာ္ သန္႔ရွင္း တည္တံ့ ျပန္႔ပြားေရးကို ရည္မွန္းခ်က္ ထားရွိ၍ ပဲခူး-ၿမိဳ႕မဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲဣႏၵာစာရ (ထိုစဥ္က အဂၢမဟာပ႑ိတ၊ ေနာင္အခါ အဘိဓဇမဟာရ႒ဂု႐ု၊ အဘိဓဇ အဂၢမဟာသဒၶမၼေဇာတိက၊ ပ်ံလြန္) ဦးေဆာင္ေသာ ဂိုဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အစည္းအေဝးပြဲႀကီး ျဖစ္ေျမာက္ေရး သံဃာ့ဝန္ေဆာင္ ဆရာေတာ္ ၆၆-ပါးတို႔ ႀကီးမႉးၿပီး ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးမွ သံဃာေတာ္ တစ္သိန္းေက်ာ္ (ထိုစဥ္က သံဃာဦးေရ) တို႔၏ ကိုယ္စား သံဃသမၼဳတိရ သံဃာ့ကိုယ္စားလွယ္ ဆရာေတာ္ (၁၈၁၂)ပါး တက္ေရာက္လ်က္ ပထမအႀကိမ္ ဂိုဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အစည္းအေဝးႀကီးကို တညီတၫြတ္တည္း ဖြဲ႕စည္း တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။
ဝိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕ အဆင့္ဆင့္
ပထမအႀကိမ္ ဂုိဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အစည္းအေဝးႀကီးက အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ဝိနည္းဓမၼကံ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားအရ ဝိနည္းဓမၼကံ အဓိက႐ုဏ္းမႈခင္းမ်ားကို ေျဖရွင္း ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ပထမ အထူးအစည္းအေဝးက “ဝိနည္းဓမၼကံ အဓိက႐ုဏ္းမႈခင္းမ်ား ေျဖရွင္း ဆံုးျဖတ္ေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒ”ကို ျပ႒ာန္းေပးသည့္ ဥပေဒ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္အညီအရ ဝိနည္းဓမၼကံမႈခင္းမ်ားကို စစ္ေဆး ဆံုးျဖတ္ရာတြင္ ျမိဳ႕နယ္သံဃဝိနိစၧယအဖြဲ႕၊ ျပည္နယ္/တိုင္း သံဃဝိနိစၧအဖြဲ႕ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃဝိနိစၧယအဖြဲ႕ ဟူ၍ အဆင့္သံုးဆင့္ ခြဲျခား သတ္မွတ္ထားရွိသည္။
ထိုကဲ့သို႔ သံဃဝိနိစၧယအဖြဲ႕မ်ားကို အဆင့္ခြဲျခားထားခဲ့ေသာ္လည္း ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္မ်ားကိုမူ အဆင့္ခြဲျခားမႈ မျပဳဘဲ တေျပးညီ တစ္မ်ိဳးတစ္စားတည္းသာ ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့သည္။
ဖြဲ႕စည္းေပးသည့္ သံဃနာယကအဖြဲ႕၏ အဆင့္ကို လိုက္၍ ခြဲျခား သတ္မွတ္ခဲ့သည္။
ျမိဳ႕နယ္သံဃနာယကအဖြဲ႕က ဖြဲ႕စည္းေပးလွ်င္ ျမိဳ႕နယ္သံဃဝိနိစၧယအဖြဲ႕ ျဖစ္သည္။
တဖန္ ျပည္နယ္/တိုင္း သံဃနာယကအဖြဲ႕က ယင္းျမိဳ႕နယ္ဝိနည္းဓိုရ္မ်ားျဖင့္ပင္ ဖြဲ႕စည္းေပးလွ်င္ ျပည္နယ္/တိုင္း သံဃဝိနိစၧယအဖြဲ႕ဟု ေခၚ၍ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႕က ဖြဲ႕စည္းေပးလွ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃဝိနိစၧယအဖြဲ႕ဟု ေခၚခဲ့သည္။
ထိုသို႔ ဖြဲ႕စည္း ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ ဝိနည္းဓိုရ္မ်ား၏ အရည္အခ်င္းကို လိုက္၍ အခ်ိဳ႕ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ ဝိနိစၧယ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားမွာ နည္းယူ စံျပဳထိုက္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ ဝိနိစၧယဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားမွာ ျမိဳ႕နယ္အဆင့္၊ ျပည္နယ္/တိုင္းအဆင့္ ဝိနိစၧယမ်ားေလာက္ပင္ အရည္အေသြး ျပည့္မႈ မရွိသည္ကို ေတြ႕ခဲ့ၾကသည္။
ယင္း ဟာကြက္ေပ်ာ့ကြက္မ်ားကို ျဖည့္စြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ ၁၃၄၇ ခုႏွစ္ နယုန္လတြင္ က်င္းပေသာ ဒုတိယအႀကိမ္ ဂိုဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အစည္းအေဝးပြဲႀကီးမွ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္လိုက္သည့္ ဒုတိယအႀကိမ္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဗဟိုသံဃာ့ဝန္ေဆာင္အဖြဲ႕ ပထမ အစည္းအေဝးႀကီးက ဝိနည္း ဓမၼကံ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းမ်ားကို ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြက္ခဲ့ၾကသည္။
ယင္း ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြက္ခ်က္မ်ားအရ ျမိဳ႕နယ္ဝိနည္းဓိုရ္၊ ျပည္နယ္/တိုင္းဝိနည္းဓိုရ္မ်ားအျဖစ္ ေရွးဦးစြာ ခြဲျခား၍ ေ႐ြးခ်ယ္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ ဝိနည္းဓိုရ္မ်ား
ထိုျမိဳ႕နယ္ဝိနည္းဓိုရ္၊ ျပည္နယ္/တိုင္းဝိနည္းဓိုရ္မ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို မေက်နပ္၍ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႕သို႔ အယူခံ ေစာဒနာလႊာ တင္သြင္းလာေသာ ဝိနည္းဓမၼကံမႈခင္းမ်ား တိက် မွန္ကန္စြာ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေစရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႕သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ဗဟိုသံဃဝန္ေဆာင္ ဆရာေတာ္ အပါး ၃၀၀ ထဲမွ ဝိနိစၧယဆံုးျဖတ္မႈ၌ လိမၼာကၽြမ္းက်င္ျခင္း၊ သိကၡာဝါႀကီးရင့္ျခင္း ဂုဏ္တို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္ ဝိနည္းဓိုရ္အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။
ေ႐ြးခ်ယ္ထားသည့္ ၎ႏိုင္ငံေတာ္ ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားထဲမွ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ကမ႓ာေအးကုန္းေျမ၊ အပရေဂါယာနေက်ာင္းေဆာင္၌ ေလးလတိုင္တိုင္ သီတင္းသံုးေနထိုင္၍ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ၾကမည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္ႀကီး ၁၅-ပါးကို ၅-ပါးလွ်င္ တစ္ဖြဲ႕စီ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး ယင္း ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားက ဝိနည္း ဓမၼကံ အဓိက႐ုဏ္း မႈခင္းမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနည္းဓိုရ္မ်ား
“ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႕သည္ အဓိက႐ုဏ္း ေလးမ်ိဳးတို႔အနက္ သာသနာေတာ္ တစ္ရပ္လံုးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ဓမၼ အဓမၼစေသာ အျငင္းပြားသည့္ မႈခင္းမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ရန္အလို႔ငွာ ႏိုင္ငံေတာ္ ဗဟိုသံဃာ့ဝန္ေဆာင္ ဆရာေတာ္မ်ားထဲမွ သင့္ေလ်ာ္ေသာ အေရအတြက္ျဖင့္ သီးျခား ဝိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕ကို တိုက္႐ိုက္ ဖြဲ႕စည္းေပးရမည္”ဟု ဝိနည္း ဓမၼကံ အဓိက႐ုဏ္းမႈခင္းမ်ား ေျဖရွင္း ဆံုးျဖတ္ေရးဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား စာအုပ္၏ အခန္း (၆)၊ ပုဒ္မ (၅၇)၌ ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနည္းဓိုရ္ဖြဲ႕စည္းျခင္းႏွင့္ စပ္၍ စည္းမ်ဥ္းေရးဆြဲထားခဲ့ၾကသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႕သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဗဟိုဝန္ေဆာင္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ရမည့္ ဝိနိစၧယအားေလ်ာ္စြာ (၅)ပါးမွ (၇)ပါးအထိ ပါဝင္ေစလ်က္ ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္မ်ားအျဖစ္ အဖြဲ႕အမွတ္ (၁)၊ အဖြဲ႕အမွတ္ (၂) စသည္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္း၍ လူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒဝိနိစၧယ၊ ေက်ာက္သေဘၤာဝါဒ၊ ေၾကာင္ပန္းေတာရဝါဒ၊ ေက်ာက္ပံုေတာရဝါဒ၊ မိုးညိဳဆရာေတာ္ဝါဒ၊ ေရတာရွည္အရွင္မာလာဝရဝါဒ၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေျမာင္ျမိဳ႕နယ္ ေက်ာင္းျဖဴေက်း႐ြာ ဦးထင္၏ ထြန္တံုးလက္က်န္ဝါဒ၊ ဉာဏစာဂီဝါဒမ်ားကို ဗုဒၶျမတ္စြာ ေဟာေတာ္မူေသာ ေထရဝါဒ ပိဋကေတာ္မ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္လွ်င္ “အဓမၼဝါဒ”ဟုလည္းေကာင္း၊ ယင္းဝါဒမ်ားကို ေရးသား ေဟာေျပာၾကသူ၊ လိုက္နာ က်င့္ၾကံ ႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ၾကသူႏွင့္ လိုလား ႏွစ္သက္စြာ ေထာက္ခံ အားေပးၾကသူ ရဟန္း ရွင္ လူမ်ားကို “အဓမၼဝါဒီ”တို႔သာ မည္ကုန္၏ဟုလည္းေကာင္း ဆံုးျဖတ္ေစခဲ့ၾကသည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာ ေဟာေတာ္မူေသာ ေထရဝါဒ ပိဋကေတာ္မ်ားႏွင့္ မဆန္႔က်င္လွ်င္မူ “ဓမၼဝါဒ”ဟု ဆံုးျဖတ္ေစခဲ့ၾကသည္။
လူေသလူျဖစ္ဝါဒီ ရွင္ဥကၠ႒
ဗုဒၶသာသနာေတာ္သမိုင္းတေလွ်ာက္တြင္ အဓမၼဝါဒီ (ေထရဝါဒပိဋကေတာ္မ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္ၿပီး အျခားေသာ အယူအဆမ်ားကို လက္ခံက်င့္သံုးေနသည့္ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ တပည့္အမည္ခံပုဂၢိဳလ္)မ်ားသည္ ေခတ္ကာလမ်ိဳးစံု၌ တခါတရံ ေပၚေပါက္လာၾကစၿမဲပင္ ျဖစ္ခဲ့၏။
ထိုသို႔ေသာ ေခတ္မ်ား၌ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ အာဏာပိုင္အစိုးရမင္းမ်ား၏ ဓမၼစက္ အာဏာစက္တို႔ျဖင့္ ၿဖိဳဖ်က္ ႏွိပ္ကြပ္ေသာေၾကာင့္ အဓမၼဝါဒီမ်ား ပေပ်ာက္ခဲ့ၾကေလသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တြင္ ဆ႒သံဂါယနာတင္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ၁၉၅၄-၅ ခုႏွစ္၌ ေတာင္တြင္းႀကီးၿမိဳ႕၊ နတ္မွီေတာရေက်ာင္းတိုက္မွ ဆရာေတာ္ရွင္ဥကၠ႒က “မႏုေနာ အပစၥံ၊ အကံသု ဝိဂၢဟာ ပုရာ၊ တသၼာ ေပါရာေဏာ မႏု၊ မႏုဝ ပုန ပစၥေတ” ဟူေသာ ပါဠိဂါထာႏွင့္ “လူေသလွ်င္ လူမျဖစ္ ဘာျဖစ္မွာတုန္း? ေ႐ႊပ်က္လွ်င္ ေျမထြက္ႏြယ္ အဝင္ေပမို႔၊ တကယ္ပင္ လူျပန္ျဖစ္တယ္ကြယ္ ေလာကစံထံုး”ဟူေသာ ကဗ်ာကို မူထား၍ “လူေသလူျဖစ္” နာမည္ျဖင့္ က်မ္းစာအုပ္ကို ေရးသား ထုတ္ေဝခဲ့၏။
လူေသလူျဖစ္နာမည္ တပ္ထားေသာ္လည္း ရွင္ဥကၠ႒၏ ဝါဒသည္ ႐ုပ္ဝါဒ၊ ရွင္ဥကၠ႒သည္ ႐ုပ္ၾကမ္းဝါဒီသာ ျဖစ္၏။
ထိုေခတ္က ရဟန္း ရွင္လူ ျပည္သူလူထုသည္ ရွင္ဥကၠ႒အား က်မ္းစာအုပ္ေတြ ေရးသား၍လည္းေကာင္း၊ ပကာသနီယကံျပဳ၍လည္းေကာင္း နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ တုံ႔ျပန္ ခုခံခဲ့ေသာ္လည္း အာဏာစက္ႏွင့္ ဓမၼစက္ ႏွစ္မ်ိဳးလံုး တညီတၫြတ္တည္း မပါရွိျခင္း၊ ေနာက္လိုက္ ႐ုပ္ၾကမ္းဝါဒီမ်ားက အင္အားေကာင္းျခငး္ေၾကာင့္ ရွင္ဥကၠ႒တို႔လူစု ေပၚျပဴလာျဖစ္ၿပီး မိုးေကာင္းခဲ့ၾကသည္။
ရွင္ဥကၠ႒၏ ပညာအရည္အခ်င္း
ဆရာေတာ္ရွင္ဥကၠ႒သည္ ကိုရင္ႀကီးအ႐ြယ္မွ စၿပီး ရဟန္ငယ္အ႐ြယ္အထိ မႏၲေလးၿမိဳ႕ အေနာက္ျပင္ မဟာဝိသုဒၶါ႐ုံတိုက္သစ္ (ေ႐ႊက်င္ဂိုဏ္း၊ ဗဟိုဌာန)၊ ေ႐ႊက်င္နိကာယ ဒုတိယေျမာက္ သာသနာပိုင္၊ မဟာဝိသုဒၶါရာမ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးအထံေတာ္တြင္ ေနထိုင္ခဲ့ၿပီး၊ ယင္း ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးႏွင့္ အဘယာရာမဆရာေတာ္ အရွင္အဂၢဓမၼာဘိဝံသတို႔၏ထံမွာ စာေပ ပရိယတ္မ်ားကို သင္ၾကားခဲ့ဖူးသည္။
အရွင္အာဒိစၥဝံသ (ေနာင္တြင္ – ဆရာႀကီးဦးေအာင္ျမတ္ထြတ္) စသည့္ အျခားေသာ ဆရာေတာ္မ်ား၏အထံမွာလည္း ေလာကုတၱရာပညာရပ္မ်ားကို သင္ၾကားခဲ့ၿပီး ေလာကီ အဂၤလိပ္စာမ်ားကိုပါ သင္ၾကားခဲ့၏။
ထို႔ေနာက္ အိႏၵိယႏိုင္ငံသို႔ ႂကြ၍ အဂၤလိပ္၊ ဟိႏၵီ၊ သကၠတ စေသာ ဘာသႏၲရစာေပမ်ားကို သင္ၾကားခဲ့၏။
အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ ျပန္ႂကြလာၿပီးေနာက္ ဆရာေတာ္ရွင္ဥကၠ႒သည္ သာသနာ့ေဘာင္မွာ ရဟန္းဝတ္ျဖင့္ ေနေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာကို အႂကြင္းမဲ့ မယံုၾကည္ေတာ့ေခ်။ သူ၏ ဆရာျဖစ္ေသာ အရွင္အာဒိစၥဝံသက ပိဋကသံုးပံု နိကာယ္ငါးရပ္ ပါဠိအ႒ကထာ ဋီကာမ်ားတြင္ ပါဠိေတာ္မ်ားကို ဘုရားေဟာဟု လက္ခံ ယူဆခဲ့ေသာ္လည္း ရွင္ဥကၠ႒ကမူ အ႒ကထာ ဋီကာမ်ားတင္မက ပါဠိေတာ္မ်ားကိုပင္ ဘုရားေဟာဟု လက္မခံေတာ့ပါ။
ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားက ဘုရားေဟာ ပါဠိေတာ္ဟု ယံုၾကည္ လက္ခံထားသည့္ က်မ္းစာမ်ားက ဆ႒သံဂါယနာမူအားျဖင့္ အုပ္ေရ ၄၀ ရွိရာ ရွင္ဥကၠ႒က ဓမၼစၾကာ၊ အနတၱလကၡသုတ္ႏွင့္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ပါဠိေတာ္တို႔ကိုသာ (စာမ်က္ႏွာအားျဖင့္ ၃၀ ေလာက္ကိုသာ) ဗုဒၶဝစနပါဠိ (ဘုရားေဟာပါဠိေတာ္)ဟု လက္ခံ ယူဆခဲ့၏။
ထိုသို႔ လက္ခံေသာ္လည္း အားလံုးကို လက္မခံဘဲ သူ႔အယူအဆႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ စကားရပ္အခ်ိဳ႕ကိုသာ လက္ခံၿပီး၊ သူ႔ အယူအဆႏွင့္ မကိုက္ညီလွ်င္ ဘုရားေဟာ မဟုတ္၊ ကုလားေဟာဟုလည္းေကာင္း၊ ျဗဟၼဏေဟာဟုလည္းေကာင္း၊ ဟိႏၵဴဝါဒဟုလည္းေကာင္း ေရးသား ေဟာေျပာ၍ အားလံုးကို ပစ္ပယ္ခဲ့သည္။
ရွင္ဥကၠ႒၏ စြမ္းရည္
ရွင္ဥကၠ႒သည္ အဂၤလိပ္၊ ဟိႏၵီ၊ သကၠတ စေသာ ဘာသႏၲရစာေပမ်ားကိုလည္း ကၽြမ္းက်င္ တတ္ေျမာက္ထားသျဖင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံျဖစ္ ဒါဝင္ဝါဒကို လက္ခံ ယံုၾကည္ၿပီး လူေသလူျဖစ္စာအုပ္ကို ေရးသား ထုတ္ေဝခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။
ဒါဝင္ဝါဒအရ လူသည္ အီေဗာ္လူးရွင္းျဖစ္စဥ္ႏွင့္အညီ ေမ်ာက္သတၱဝါမွတဆင့္ ေနာက္ဆံုးအဆင့္သို႔ ေရာက္ေနေသာ သတၱဝါတစ္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ လူထက္ ေနာက္တဆင့္ တိုးတက္ ျဖစ္စရာ မရွိေတာ့။ လူအဆင့္မွ ျပန္ၿပီး ေလွ်ာက်ရန္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဟု ဆို၏။
ရွင္ဥကၠ႒က ထိုအခ်က္တို႔ကို အေျခခံၿပီး အကယ္၍ လူေသၿပီးေနာက္ ျဖစ္ဦးမည္ဆိုလွ်င္ လူပင္ ျပန္ျဖစ္ရမည္ဟု ဆိုေပသည္။ “အကယ္၍”ဟု ဆိုသျဖင့္ လူေသၿပီးေနာက္ ဘာမွ မျဖစ္ဘဲလည္း ေနခ်င္ ေနရေပမည္ဟု ဆိုရာေရာက္ေပသည္။
ဒါဝင္ဝါဒကို မူတည္ၿပီး ေ႐ႊသည္ အႏၲိမဓာတ္ ျဖစ္ေန၍ ေ႐ႊပ်က္လွ်င္ ေ႐ႊသာ ျပန္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သတၱဝါေလာကတြင္ အႏၲိမေနာက္ဆံုးအဆင့္သို႔ ေရာက္ေနေသာ လူသည္လည္း အျခား ေျပာင္းလဲျဖစ္စရာ မလိုဘဲ လူသာ ျပန္ျဖစ္ရမည္ဟု ဆို၏။
တဖန္ မန္က်ည္းပင္မ်ိဳးမွ တမာပင္ ေပါက္႐ိုး မရွိ။ မန္က်ည္းပင္သာ ေပါက္ရသည္။ ထိုနည္းတူစြာ လူမ်ိဳးမွ လူပဲ ျပန္ျဖစ္ရမည္ဟု ေ႐ႊႏွင့္ မန္က်ည္းပင္တည္းဟူေသာ သက္မဲ့႐ုပ္ဝတၳဳပစၥည္းတို႔ကို လူတည္းဟူေသာ သက္ရွိသတၱဝါႏွင့္ ထပ္တူျပဳ၍ ေရးသားခဲ့၏။
ပိဋကစာေပသက္သက္ကို ကၽြမ္းက်င္ေသာ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ားအား အဂၤလိပ္၊ ဟိႏၵီ၊ သကၠတ စေသာ ဘာသႏၲရစာေပ အေထာက္အထား သာဓကေတြကို ျပ၍လည္းေကာင္း၊ ပိဋကစာေပ မကၽြမ္းက်င္ေသာ လူဝတ္ေၾကာင္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားအား ပိဋကစာေပ အေထာက္အထားေတြကို ျပ၍လည္းေကာင္း မိမိဝါဒကို ယံုၾကည္ လက္ခံေအာင္ သမားဂုဏ္မ်ိဳးစံု ျပသခဲ့၏။
႐ုပ္ၾကမ္းဝါဒီ ရွင္ဥကၠ႒
ရွင္ဥကၠ႒သည္ လူေသလူျဖစ္ဝါဒကို တည္ေထာင္ေသာ္လည္း ယင္းလူေသလူျဖစ္ဝါဒက ဒုတိယ ဦးစားေပး ဝါဒသာ ျဖစ္၍ သူ၏ ပထမ ဦးစားေပး ဝါဒက “ဒိ႒ ဓေမၼာ ပတၱဓေမၼာ ဝိဒိတဓေမၼာ ပရိေယာဂါဠဓေမၼာ သႏၵိ႒ိေကာ အကာလိေကာ” စေသာ ပါဠိေတာ္ အခ်ိဳ႕အဝက္ကို အေထာက္အထား ျပဳၿပီး ‘ပုခက္ႏွင့္ ေခါင္းၾကား’ ဟူေသာ ပစၥဳပၸန္တစ္ဘဝသာ ျဖစ္၏။
ထံုးအိုးထဲမွာ လက္ကို ႏိႈက္လွ်င္ ေနာက္တစ္ခ်ိန္ ေနာက္တစ္ရက္ မဆိုင္းဘဲ လက္သည္ ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္း ျဖဴသြားသကဲ့သို႔လည္းေကာင္း၊ င႐ုတ္သီးစားလွ်င္ ေနာက္တစ္ခ်ိန္ ေနာက္တစ္ရက္ မဆိုင္းဘဲ ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္း စပ္သကဲ့သို႔လည္းေကာင္း၊ ယခု ဘဝမွာ ျပဳလုပ္ေသာ ေကာင္းမႈ မေကာင္းမႈသည္လည္း (ေနာက္ဘဝ မရွိေသာေၾကာင့္) ယခု ဘဝမွာပဲ အက်ိဳးေပးမည္၊ ေနာက္ဘဝကို ေစာင့္ဆိုင္းစရာ မလိုဟု ပစၥဳပၸန္ တစ္ဘဝကိုသာ လက္ခံ၏။
စကၡဳ=(မ်က္စိ)၊ ေသာတ=(နား)၊ ဃာန=(ႏွာ)၊ ဇိဝွါ=(လွ်ာ)၊ ကာယ=(ကိုယ္) ငါးပါးကိုသာ ဆုပ္ကိုင္ထားၿပီး ပကတိ မ်က္စိျဖင့္ မျမင္ႏိုင္၊ နားျဖင့္ မၾကားႏိုင္၊ ကိုယ္ျဖင့္ မေတြ႕ထိႏိုင္ေသာ ႐ုပ္လြန္သဘာဝ ျဖစ္ေနသည့္ တမလြန္ဘဝကို လက္မခံဘဲ လက္ရွိ ပစၥဳပၸန္ဘဝကိုသာ လက္ခံသျဖင့္ ရွင္ဥကၠ႒သည္ တကယ့္ ႐ုပ္ၾကမ္းဝါဒီႀကီးပင္ ျဖစ္၏။
လူေသလူျဖစ္ ဝါဒႏုဝါဒ ဝိနိစၧယ
ပထမအႀကိမ္ ဂိုဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အဖြဲ႕အစည္းႀကီး ေပၚေပါက္လာသည့္အခါ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႕က ၁၃၄၃ ခုႏွစ္ နယုန္လျပည့္ေက်ာ္ ၉ ရက္ (၂၆-ဇြန္-၁၉၈၁)ေန႔တြင္ လူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒ ဝိနိစၧယအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဗဟိုဝန္ေဆာင္ ဆရာေတာ္ႀကီး အပါး ၃၀၀ ထဲမွ ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခားဝိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕ အမွတ္ (၂)ကို ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ဆရာေတာ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းၿပီး တာဝန္ ေပးအပ္ေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။
၁။ ဘဒၵႏၲေဃာသိတာဘိဝံသ၊ ေဃာသိတာရာမတိုက္၊ ထားဝယ္ၿမိဳ႕၊ တနသၤာရီတိုင္း။ (သဘာပတိ)
[ယခု – အဂၢမဟာပ႑ိတ၊ အဘိဓဇမဟာရ႒ဂု႐ု၊ အဘိဓဇအဂၢမဟာသဒၶမၼေဇာတိက၊ ပ်ံလြန္]
၂။ ဘဒၵႏၲဇဝနာဘိဝံသ၊ ဇဝနာဘိဝံသာ႐ုံေက်ာင္းတိုက္၊ ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕၊ ပဲခူးတိုင္း။ (အဖြဲ႕ဝင္)
[အဂၢမဟာပ႑ိတ]
၃။ ဘဒၵႏၲဓမၼာဘိဝရ၊ ကံတြင္းဆုေတာင္းျပည့္ေက်ာင္းတိုက္၊ ျပည္ၿမိဳ႕၊ ပဲခူးတိုင္း။ (အဖြဲ႕ဝင္)
[ယခု – အဂၢမဟာပ႑ိတ]
၄။ ဘဒၵႏၲကုမာရ၊ မဟာဝိသုတာရာမတိုက္၊ မေကြးၿမိဳ႕၊ မေကြးတိုင္း။ (အဖြဲ႕ဝင္)
[ယခု – အဂၢမဟာပ႑ိတ၊ အဘိဓဇအဂၢမဟာသဒၶမၼေဇာတိက၊ အဘိဓဇမဟာရ႒ဂု႐ု၊ အက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ခ်ဳပ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႕]
၅။ ဘဒၵႏၲဉာနိက၊ ပေဇၨာတာ႐ုံေက်ာင္းတိုက္၊ ေျမာင္းျမၿမိဳ႕၊ ဧရာဝတီတိုင္း။ (အဖြဲ႕ဝင္)
[ေနာင္ – အဂၢမဟာပ႑ိတ၊ ပ်ံလြန္]
ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခားဝိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕သည္ ေစာဒက (တရားလို) ဆရာေတာ္ ေလးပါးတို႔က တင္သြင္းသည့္ သာမညေစာဒနာလႊာ ၂၁ ခ်က္ကို (၃၀-ဇြန္-၁၉၈၁)ေန႔တြင္လည္းေကာင္း၊ ဝိေသသေစာဒနာလႊာ ၂၁ ခ်က္ကို (၄-ဇူလိုင္-၁၉၈၁)ေန႔တြင္လည္းေကာင္း ၾကားနာၿပီး၊ စုဒိတက (တရားခံ) ပုဂၢိဳလ္ သံုးဦးတို႔က ျပန္လည္ တင္သြင္းသည့္ ေသာဓနာ (ေခ်ပလႊာ)မ်ားကို ၁၉၈၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၈ ရက္၊ ၉ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ၾကားနာခဲ့ၾကသည္။
တဖန္ ယင္း ေစာဒနာ၊ ေသာဓနာ စာမူမ်ားႏွင့္တကြ သက္ဆိုင္ရာ စာအုပ္စာတမ္း၊ တိတ္ေခြ၊ ဓာတ္ပံုမ်ားကို (၉-ဇူလိုင္-၁၉၈၁)ေန႔ ညေနမွ စ၍ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ၾကည့္႐ႈ နားေထာင္ သံုးသပ္ၾကလ်က္ ဂႏၴႏၲရစာေပမ်ား အပါအဝင္ ဆိုင္ရာ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ ညိႇႏိႈင္း တိုက္ဆိုင္ၿပီး လူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒ ဝိနိစၧယ စာတမ္းကို ေရးသားခဲ့ၾကသည္။
ထို႔ေနာက္ ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခားဝိနည္းဓိုရ္ ဆရာေတာ္မ်ားသည္ ၁၃၄၃ ခု သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္ (၁၁, ၁၂, ၁၃, ၁၄)ရက္မ်ားႏွင့္ တန္ေဆာင္မုန္းလဆန္း (၁, ၂)ရက္ (၁၉၈၁ ခု ေအာက္တိုဘာလ ၂၄ ရက္မွ ၂၉ ရက္)၊ ေျခာက္ရက္တိုင္တိုင္ ေစာဒက စုဒိတကပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ေရွ႕ေမွာက္မွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဖတ္ၾကား ခ်မွတ္ခဲ့ၾကသည္။
ယင္းရက္မ်ားတြင္ ၿမိဳ႕နယ္စံုမွ လာေရာက္ နားေထာင္ၾကေသာ ရဟန္း ရွင္ လူ ပရိတ္သတ္တို႔မွာ ဘုရားပြဲေတာ္ႀကီးပမာ မ်ားျပားလွ၏။
လူေသလူျဖစ္ဝါဒသည္ ပိဋကစာေပ၊ သိပၸံပညာရပ္၊ အေနာက္တိုင္းအယူအဆ၊ ဘာသႏၲရစာေပ စသည္တို႔ျဖင့္ ဆယ့္ႏွစ္မ်ိဳးဂ်င္းသုတ္ကဲ့သို႔ ေပါင္းစပ္ စုစည္းထားေသာေၾကာင့္ ယင္းလူေသလူျဖစ္ဝိနိစၧယသည္ အျခားေသာ ေက်ာက္သေဘၤာ၊ ေၾကာင္ပန္း၊ ေက်ာက္ပံုေတာရ စသည့္ ဝိနိစၧယေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာတို႔ထက္ က်ယ္ဝန္း နက္နဲၿပီး အခက္ခဲဆံုး ျဖစ္၏။
ပါဠိပိဋကစာေပ၊ ျမန္မာစာေပ သက္သက္ ကၽြမ္းက်င္႐ုံမွ်ျဖင့္ လူေသလူျဖစ္ဝါဒကို ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ရန္ မလြယ္ကူပါ။
ထို႔ေၾကာင့္ လူေသလူျဖစ္ဝါဒကို ပထမဆံုး မဆံုးျဖတ္ဘဲ ေက်ာက္သေဘၤာဝါဒကို ဆံုးျဖတ္ၿပီးေနာက္ ဒုတိယေျမာက္မွ လူေသလူျဖစ္ဝါဒကို ဝိနိစၧယခ်ခဲ့ၾကရသည္။
ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏ စြမ္းအင္
ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ သာသနာေလာက၌ အထက္တန္းက်ေသာ သက်သီဟ၊ ေစတိယဂၤဏ၊ အစိုးရဓမၼာစရိယ၊ ပါဠိပါရဂူဘြဲ႕မ်ား ရရွိၿပီး စာသင္သား ရာေက်ာ္ရွိသည့္ စာသင္တိုက္ႀကီးမ်ား၏ ဦးစီး ပဓာနနာယကခ်ဳပ္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾက၏။
၎ငါးပါးတြင္ ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲဉာနိကသည္ ပါဠိပိဋကတင္မက အဂၤလိပ္၊ ဟိႏၵီ၊ သကၠတ၊ ဘဂၤါလီ၊ နာဂရီ စသည့္ ဘာသႏၲရစာေပမ်ားပါ ကၽြမ္းက်င္ တတ္ေျမာက္၏။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ နယူးေဒလီယူနီဗာစီတီမွ သကၠတဂုဏ္ထူးျဖင့္ ဘီေအဘြဲ႕ကို ရရွိခဲ့၏။
ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ဘုရား၏ အရည္အခ်င္းကို သိျမင္သျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယက ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားက ဝိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕တြင္ ထည့္သြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထို႔ျပင္ သာသနာေရးဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ေဝေသာ စာမ်က္ႏွာ တစ္ေထာင္ေက်ာ္ရွိ လူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒ ဝိနိစၧယက်မ္းစာအုပ္တြင္ ဆရာေတာ္ဘုရား၏ ဓာတ္ပံုေအာက္၌ “ဘာသႏၲရ စြယ္စံု တတ္ကၽြမ္းေတာ္မူေသာ ေျမာင္းျမၿမိဳ႕ ပေဇၨာတာ႐ုံဆရာေတာ္ ဦးဉာနိက သံုးသပ္ခ်က္ကို ဖတ္ၾကားေနပံု”ဟု ဘာသႏၲရ စြယ္စံု တတ္ကၽြမ္းေတာ္မူပံုကို အထူးျပဳ၍ ဂုဏ္ျပဳ ေရးသားခဲ့သည္။
ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ဘုရားသည္ စုဒိတကပုဂၢိဳလ္တို႔၏ သိပၸံပညာရပ္၊ အေနာက္တိုင္း အယူအဆ၊ ဘာသႏၲရစာေပႏွင့္ စပ္ဆိုင္ေသာ ေခ်ပလႊာမ်ားကို တစ္ပါးတည္း ဒိုင္ခံၿပီး ေျဖရွင္းခဲ့၏။
လူေသလူျဖစ္ ဝိနိစၧယဆိုေသာ္လည္း သမၼာဒိ႒ိသုေတသနအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ထုတ္ေဝေသာ စာေစာင္မ်ားႏွင့္ ေ႐ႊအဘိဓမၼာဝါဒဆိုင္ရာ စာေစာင္မ်ား၏ ဝါဒေရးရာတို႔ကိုပါ ေျဖရွင္း ဆံုးျဖတ္ရေသာေၾကာင့္ က်မ္းစာအုပ္ကို နာမည္တပ္ေသာအခါ “လူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒ ဝိနိစၧယ”ဟု အမည္ေပးခဲ့၏။
ထို႔ျပင္ အျခားေသာ ေက်ာက္သေဘၤာဝိနိစၧယ၊ ေက်ာက္ပံုေတာရဝိနိစၧယ စေသာ ဝိနိစၧယက်မ္းမ်ားကိုမူ ေထရဝါဒ စြယ္စံုက်မ္းဟု အမည္မတပ္ဘဲ ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ နိကာယ္ငါးရပ္ ပိဋတ္သံုးသြယ္မွ က်ယ္ျပန္႔ေသာ ဗုဒၶဝါဒ ဓမၼဥႆံု စံုစံုလင္လင္ ရွိလွသျဖင့္ လူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒ ဝိနိစၧယက်မ္းကိုသာ ၎က်မ္းစာအမည္၏ ေအာက္တြင္ “ေထရဝါဒစြယ္စံုက်မ္း”ဟု အထူးျပဳ၍ က်မ္းစာနာမည္ကို မွည့္ေခၚခဲ့ၾက၏။
က်မ္းစာအုပ္၏ စာမ်က္ႏွာ
ယင္းဝိနိစၧယတြင္ ေစာဒကဆရာေတာ္ေလးပါးက ေစာဒနာလႊာ ၂၁ ခ်က္ တင္ေသာ္လည္း စုဒိတကဆရာေတာ္ ဦးွဆႏၵာဓိက၊ နတ္မွီေတာရေက်ာင္း၊ ေတာင္တြင္းႀကီးၿမိဳ႕က ေစာဒနာလႊာ အမွတ္ (၅, ၁၁, ၁၄, ၂၁)ကိုသာ ေျဖရွင္း၍ သခင္ျမတ္ဆိုင္က ေစာဒနာလႊာ အမွတ္ (၈, ၂၀, ၂၁)တို႔ကို မေျဖရွင္းဘဲ က်န္သည့္ ေစာဒနာလႊာ ၁၈ ခ်က္ကိုသာ ေျဖရွင္းသည္။
ဦးခင္ဟန္က သမၼာဒိ႒ိသုေတသနအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကိုယ္စား ေစာဒနာလႊာ အမွတ္ (၂, ၄, ၇, ၁၁, ၁၂, ၁၅, ၁၈, ၂၀, ၂၁)တို႔ကို မေျဖရွင္းဘဲ က်န္သည့္ ေစာဒနာလႊာ (၁၁)ခ်က္ကိုသာ ေျဖရွင္းသည္။
လူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒ ဝိနိစၧယက်မ္းသည္ စာမ်က္ႏွာေပါင္း (၁၁၁၂)ရွိရာ ေစာဒကမ်ားက တင္သြင္းေသာ ေစာဒနာလႊာ (၂၁)ခ်က္မွာ စာမ်က္ႏွာေပါင္း (၂၁၅)မွ် ရွိ၍ စုဒိတကပုဂၢိဳလ္ သံုးဦးက ေသာဓနာလႊာ မ်ိဳးစံုကို စာမ်က္ႏွာေပါင္း (၁၄၈)မွ် တင္သြင္းၾကသည္။
ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားက စာမ်က္ႏွာ (၇၄၉)ေက်ာ္ကို ေရးသားၿပီး သံုးသပ္ ေျဖရွင္းေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။
လူေသလူျဖစ္ဝါဒသည္ အဓမၼဝါဒသာ ျဖစ္
ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ ၁၃၄၃ ခု သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္ ၁၁ ရက္ (၂၄-ေအာက္တိုဘာ-၁၉၈၁)ေန႔မွ တန္ေဆာင္မုန္းလဆန္း ၂ ရက္ (၂၉-ေအာက္တိုဘာ-၁၉၈၁)ေန႔အထိ ေျခာက္ရက္တိုင္တိုင္ ေစာဒက စုဒိတက ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ေစာဒနာ ေသာဓနာလႊာမ်ားကို အၿပီးသတ္ ဆံုးျဖတ္ စစ္ေဆးခဲ့ၾက၏။
ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ေနာက္ဆံုး သံုးသပ္ခ်က္ကို အႁမြက္မွ် ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
“ယင္း လူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒ (လူေသလူျဖစ္ ဦးဥကၠ႒ဝါဒ၊ ၎၏ ေနာက္လိုက္ျဖစ္ေသာ သခင္ျမတ္ဆိုင္၊ သမၼာဒိ႒ိသုေတသီ စသူတို႔၏ ဝါဒ)သည္ ေထရဝါဒ ပိဋကတ္ေတာ္လာ သာသနဓမၼ အာဂမယုတၱိမ်ားႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ေလးနက္ က်ယ္ျပန္႔ေသာ သဘာဝယုတၱိမ်ားႏွင့္လည္းေကာင္း မေလ်ာ္ကန္ေအာင္ ေဖာက္ျပန္ ယြင္းကြက္ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေသာ အဓမၼဝါဒသာ ျဖစ္သည္ဟု ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕ အမွတ္ (၂) ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္မ်ား အားလံုးက တညီတၫြတ္တည္း ဆံုးျဖတ္ေတာ္မူၾကသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕ အမွတ္ (၂) ႐ုံးေတာ္သို႔ သက္ေသခံ တင္ျပထားေသာ လူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒဆိုင္ရာ စာအုပ္စာတမ္း စာေစာင္ တိတ္ေခြမ်ားႏွင့္တကြ ႐ုံးေတာ္သို႔ သက္ေသခံပစၥည္းအျဖစ္ ေရာက္မလာေသာ ထိုဝါဒဆိုင္ရာ စာအုပ္စာတမ္း စာေစာင္ တိတ္ေခြႏွင့္ ေက်ာက္စာ စသည္၌ ပါရွိေသာ ေရးသားခ်က္မ်ားသည္လည္း ေထရဝါဒ ပိဋကတ္ေတာ္လာ သာသနဓမၼႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္မ်ား ျဖစ္၍ ထိုစာအုပ္စာတမ္း စာေစာင္ တိတ္ေခြ ေက်ာက္စာ စသည္တို႔သည္ အဓမၼဝါဒကို ေဖာ္ျပရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အဓမၼပစၥည္းမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕ အမွတ္ (၂) ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္မ်ား အားလံုးက တညီတၫြတ္တည္း ဆံုးျဖတ္ေတာ္မူၾကသည္။
ထိုလူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒ (လူေသလူျဖစ္ ဦးဥကၠ႒ဝါဒ၊ သမၼာဒိ႒ိသုေတသီ စသူတို႔၏ ဝါဒ စသည္)ကို ေရးသား ေဟာေျပာ ျဖန္႔ေဝၾကေသာ သကၤန္းဝတ္ႏွင့္ လူဝတ္ေၾကာင္တို႔သည္လည္းေကာင္း၊ ထိုလူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒကို လိုက္နာ၍ ျပဳလုပ္ၾကေသာ သကၤန္းဝတ္ႏွင့္ လူဝတ္ေၾကာင္တို႔သည္လည္းေကာင္း၊ ထိုလူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒကို လိုလား ႏွစ္သက္စြာ ေထာက္ခံ အားေပးၾကသူ သကၤန္းဝတ္ႏွင့္ လူဝတ္ေၾကာင္တို႔သည္လည္းေကာင္း အဓမၼဝါဒီမ်ားသာ ျဖစ္ၾကကုန္၏” ဟူ၍ ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕ အမွတ္ (၂) ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္မ်ား အားလံုးက တညီတၫြတ္တည္း ဆံုးျဖတ္ေတာ္မူၾကသည္။
အဓမၼဝါဒ စြန္႔လႊတ္ေၾကာင္း ပဋိညာဥ္ျပဳ
ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕ အမွတ္ (၂)က လူေသလူျဖစ္ ဦးဥကၠ႒ဝါဒ၊ သမၼာဒိ႒ိသုေတသနဝါဒႏွင့္ ေ႐ႊအဘိဓမၼာဝါဒတို႔ကို အဓမၼဝါဒဟူ၍ ဝိနိစၧယ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ရာ ၎ဝါဒမ်ားကို မစိစစ္မီက ပဋိညာဥ္ျပဳခဲ့သည့္အတိုင္း စုဒိတကျဖစ္ေသာ ဆရာေတာ္ဦးဇဝန ဦးေဆာင္ေသာ သံဃာေတာ္ ေလးပါးႏွင့္ သခင္ျမတ္ဆိုင္ ဦးေဆာင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ ၉ ဦးတို႔က အဓမၼဝါဒမ်ားကို စြန္႔လႊတ္ေၾကာင္း၊ ေနာင္ အနာဂတ္ကာလ၌လည္း ယင္းဝါဒမ်ားကို ေဟာေျပာျခင္း၊ ေရးသားျခင္း စသည့္ အမႈမ်ားကို ကုိယ္တိုင္လည္း မျပဳလုပ္၊ အျခားသူမ်ားအားလည္း ျပဳလုပ္ေစမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ မိမိတို႔ ဝါဒဆိုင္ရာ စာအုပ္စာတမ္း စသည္တို႔ကိုပါ ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ အပ္ႏွံျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ၎အဓမၼဝါဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ သံုးစြဲခဲ့ေသာ အသင္းအဖြဲ႕ အမည္မ်ား၊ အသင္းအဖြဲ႕ စသည္တို႔ကိုလည္း ဖ်က္သိမ္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႕၏ ေရွ႕ေမွာက္၌ အသီးသီး ပဋိညာဥ္ လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရက အာဏာစက္ျဖင့္ ကူညီ ေဆာင္႐ြက္
ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနည္းဓိုရ္အဖြဲ႕ အမွတ္ (၂) ဝိနည္းဓိုရ္ဆရာေတာ္မ်ားက ၁၉၈၁ ခု ေအာက္တိုဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ရွင္ဥကၠ႒၏ လူေသလူျဖစ္ဝါဒ၊ သမၼာဒိ႒ိသုေတသနအဖြဲ႕၏ ဝါဒႏွင့္ ေ႐ႊအဘိဓမၼာဝါဒတို႔ကို အဓမၼဝါဒဟု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ၁၃၄၃ ခုႏွစ္ တန္ေဆာင္မုန္းလဆန္း ၃ ရက္ (၁၉၈၁ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၃၀ ရက္) ေန႔စြဲျဖင့္ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ အမွတ္ ၂/၈၁ ကို (ထိုစဥ္က) ျပည္ထဲေရးႏွင့္ သာသနာေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ဝန္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိန္လြင္က လက္မွတ္ေရးထိုး၍ ဝိနည္းဓမၼကံ အဓိက႐ုဏ္းမႈခင္းမ်ား ေျဖရွင္း ဆံုးျဖတ္ေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၃ အရလည္းေကာင္း၊ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ပံုႏွိပ္သူမ်ားႏွင့္ ထုတ္ေဝသူမ်ား မွတ္ပံုတင္ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၆ အရလည္းေကာင္း၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၈၈ အရလည္းေကာင္း ရွင္ဥကၠ႒၏ လူေသလူျဖစ္ဝါဒ၊ သမၼာဒိ႒ိသုေတသနအဖြဲ႕၏ ဝါဒ၊ သို႔မဟုတ္ ေ႐ႊအဘိဓမၼာဝါဒကို ေဟာေျပာျခင္း၊ သင္ၾကား ပို႔ခ်ျခင္း၊ စာအုပ္အျဖစ္ ႐ိုပ္ႏွိပ္ ျဖန္႔ခ်ိျခင္း၊ ကူးယူ ျဖန္႔ခ်ိျခင္းႏွင့္ အသံဖမ္းတိတ္ေခြမ်ားျဖင့္ အသံသြင္းျခင္း၊ ျဖန္႔ခ်ိျခင္းတို႔ကို တားျမစ္ ပိတ္ပင္ၿပီး ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ အမ်ိဳးသား စည္းလံုး ညီၫြတ္ေရးကို ကာကြယ္သည့္ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅ အရ ရွင္ဥကၠ႒၏ လူေသလူျဖစ္ဝါဒ၊ သမၼာဒိ႒ိသုေတသနအဖြဲ႕၏ ဝါဒ၊ သို႔မဟုတ္ ေ႐ႊအဘိဓမၼာဝါဒ ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိေသာ အသင္း အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္သည္ဟု အာဏာစက္ျဖင့္ ကူညီ ေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့သည္။
ဘာေၾကာင့္ ဝိနိစၧယ႐ုံးသို႔ ေရာက္လာၾကပါသလဲ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွိေနေသာ ခရစ္ယာန္၊ အစၥလာမ္၊ ဟိႏၵဴဝါဒီမ်ားႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒီမ်ားက ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနိစၧယခံု႐ုံးသို႔ ေရာက္မလာၾကဘဲ ရွင္ဥကၠ႒၏ လူေသလူျဖစ္ဝါဒ၊ သမၼာဒိ႒ိသုေတသနအဖြဲ႕၏ ဝါဒႏွင့္ ေ႐ႊအဘိဓမၼာဝါဒကို ယံုၾကည္ လက္ခံၾကေသာ ဦးဆႏၵာဓိက၊ သခင္ျမတ္ဆိုင္ စသည့္ စုဒိတက (တရားခံ)မ်ားသည္ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ဝါဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္ေသာ လူေသလူျဖစ္ဝါဒႏွင့္ ႐ုပ္ၾကမ္းဝါဒမ်ားကို လက္ခံ ယံုၾကည္႐ုံမွ်ျဖင့္ အဘယ္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနိစၧယခံု႐ုံးသို႔ ေရာက္လာၾကပါသနည္း?
ယင္း စုဒိတက (တရားခံ)မ်ားသည္ မိမိတို႔ ယံုၾကည္ လက္ခံထားေသာ လူေသလူျဖစ္ဝါဒႏွင့္ ႐ုပ္ဝါဒအတြက္ လမ္းရွင္းေပးလိုသည့္အေနျဖင့္ ဘီစီ ၆၂၃ ခုႏွစ္ခန္႔က စတင္ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည့္ ဗုဒၶဝါဒႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္ ကာလတိုင္တိုင္ အမ်ား ျပည္သူ ရဟန္း ရွင္လူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာတို႔၏ ကိုးကြယ္ အားထားရာျဖစ္ေသာ ပိဋကက်မ္းဂန္မ်ား၊ ပိဋကေဆာင္ ရဟန္းသံဃာမ်ားကို ဖ်က္ဆီးရန္ ႀကိဳးစား အားထုတ္ျခင္း၊ သူတပါးတို႔၏ ယံုၾကည္ ကိုးစားခ်က္ကို ထိပါး ေစာ္ကားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ သီးျခား ဝိနိစၧယခံု႐ုံးသို႔ ေရာက္လာၾကရသည္။
ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ဘာသႏၲရေဆက ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး
ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ ရွင္ဥကၠ႒က ကိုးကား၍ ေရးသားထားေသာ အဂၤလိပ္၊ ဟိႏၵီ၊ သကၠတ စာေပမ်ားကို က်မ္းစာ အေထာက္အထား ျပလ်က္ တစ္ပိုဒ္ခ်င္း ေျဖရွင္း သံုးသပ္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့၏။
ဘာသႏၲရစာေပ မ်ားစြာပါရွိသည့္ ေစာဒနာ ေသာဓနာလႊာတို႔ကို တာဝန္ယူ၍ ဆံုးျဖတ္ရာတြင္ ပညာရွင္မ်ားက ေလးစားၿပီး လက္ဖ်ားခါရေလာက္ေအာင္ ကၽြမ္းက်င္ ပိုင္ႏိုင္လွ၏။
စုဒိတကပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုယ္တိုင္ ဆရာေတာ္ဘုရားက ေမးျမန္းေသာ အဂၤလိပ္က်မ္းစာတို႔ကို လံုးဝ မၾကားဖူး၊ မဖတ္ဖူးေၾကာင္းကို ဝန္ခံစကား ေလွ်ာက္ထားခဲ့ၾကရ၏။
ဆရာေတာ္ဘုရားကဲ့သို႔ ဘာသႏၲရစြယ္စံု မကၽြမ္းက်င္ မတတ္ေျမာက္လွ်င္ ဘာသႏၲရစာေပမ်ားႏွင့္ စပ္ဆိုင္ေသာ ၎ေစာဒနာ ေသာဓနာလႊာတို႔ကို လံုးဝ ေျဖရွင္း ဆံုးျဖတ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။
ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရကလည္း အာဏာစက္ျဖင့္ ကူညီ ေဆာင္႐ြက္ေပးမႈေၾကာင့္ ပိုမို ထိေရာက္ ေအာင္ျမင္ခဲ့၏။
လူေသလူျဖစ္ ဝါဒါႏုဝါဒ ဝိနိစၧယႀကီး ေအာင္ျမင္စြာ ၿပီးဆံုးမႈ၌ ေက်းဇူးရွင္ ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ဘဒၵႏၲဉာနိက၏ စြမ္းအားသည္ အံ့မခန္း ႀကီးမားလွသည္ျဖစ္ရာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔က ဘဝနတ္ထံ စံလြန္ေတာ္မူခဲ့ေသာ အဂၢမဟာပ႑ိတ ေက်းဇူးေတာ္ရင္ ေျမာင္းျမ ပေဇၨာတာ႐ုံ ဆရာအရွင္၏ ဘာသႏၲရေဆက ပၪၥနိကာယ ပိဋကတၱယပါရဂူ ဘာသႏၲရဝိဒူ ျဖစ္ပံုကို ေဖာ္ျပရာျဖစ္ေသာ ဤ“လူေသလူျဖစ္ ဝိနိစၧယက်မ္းႀကီး”ေဆာင္းပါးျဖင့္ ဆရာျမတ္ ေထရ္သခင္ ေက်းဇူးရွင္အား ဦးႏိွမ္႐ိုက်ိဳး လက္စံုမိုးလ်က္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ရွိခိုးေကာ္ေရာ္ ပူေဇာ္အပ္ပါသည္။
ေနာင္႐ိုးဇာနည္