ေမး။ ။ ဘုရား တရား သံဃာသည္ ပရမတ္ျဖစ္မည္၊ ပညတ္ျဖစ္မည္နည္း … ဟူေသာ ပုစၧာအေျဖကား –

ေျဖ။ ။ ပရမတ္ဟူသည္ စိတ္, ေစတသိက္, ႐ုပ္, နိဗၺာန္ကို ေခၚသည္။ ဘုရားသည္ ထိုပရမတ္ေလးပါးမွ လြတ္ေသာေၾကာင့္ ပညတ္ျဖစ္သည္။ သံဃာလည္း ထိုပရမတ္ ၄-ပါးမွ လြတ္၍ ပညတ္ျဖစ္သည္။ တရားေတာ္မွာမူကား ေလာကုတၱရာတရား ၉-ပါးသည္ ပရမတ္တရား ျဖစ္သည္။ ပိဋကတ္သံုးပံုဟူေသာ ပရိယတ္တရားသည္ ပညတ္တရား ျဖစ္သည္။

ေမး။ ။ ပညတ္ကို ပယ္က ဘုရားကို ပယ္ရာက်မည္၊ မက်မည္နည္း … ဟူေသာ ပုစၧာအေျဖကား –

ေျဖ။ ။ ဘုရား၊ သံဃာသည္ ပညတ္ျဖစ္၍ ပညတ္ကို ပယ္က ဘုရား၊ သံဃာကို ပယ္ရာက်၏။ တရားေတာ္တို႔တြင္လည္း ပိဋကတ္သံုးပံုတည္းဟူေသာ ပရိယတ္တရားမွာ ပညတ္ျဖစ္၍ ၎ကိုလည္း ပယ္ရာက်၏။

ေမး။ ။ ခႏၶာကို ဘုရားေခၚရမည္၊ ဉာဏ္ကို ဘုရားေခၚရမည္နည္း … ဟူေသာ ပုစၧာအေျဖကား –

ေျဖ။ ။ ခႏၶာကိုလည္း ဘုရား မေခၚအပ္၊ ဉာဏ္ကိုလည္း ဘုရား မေခၚအပ္။ သစၥာေလးပါးကို သိျခင္းကို အစြဲျပဳ၍ ပညတ္အပ္ေသာ သတၱဝါထူး ပုဂၢိဳလ္ထူးကို ဘုရား ဟူ၍ ဆိုအပ္၏။

ထို႔ေၾကာင့္ ခုဒၵကပါ႒ အ႒ကထာ သရဏတၱယအဖြင့္၌ ဤသို႔ မိန္႔အပ္၏။
သစၥာဘိသေမၺာဓိမုပါဒါယ ပဏၰတၱိေတာ သတၱ ဝိေသေသာ ဗုေဒၶါ။

အနက္ကား –
သစၥာသေမၺာဓႎ – သစၥာေလးပါးကို ဆရာမလို ကိုယ္ေတာ္တိုင္ သိေတာ္မူျခင္းကို
ဥပါဒါယ – စြဲ၍
ပဏၰတၱိေတာ – ဘုရားဟူ၍ ပညတ္အပ္ေသာ
သတၱဝိေသေသာ – သတၱဝါအထူးသည္
ဗုေဒၶါ – ဘုရား မည္၏။

ဤ၌ အကယ္၍ အရဟတၱမဂ္ဉာဏ္ကို ဘုရားဆိုလွ်င္ ထိုဉာဏ္က တစ္ႀကိမ္သာျဖစ္ၿပီး ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင့္ ဘုရားပြင့္ၿပီး ခ်က္ခ်င္း ပရိနိဗၺာန္စံၿပီဟု ဆိုရာေရာက္၏။
ႂကြင္းေသာဉာဏ္တို႔ကို ဘုရားဆိုက ထိုဉာဏ္တို႔လည္း ခုျဖစ္ ခုခ်ဳပ္ ျဖစ္ၾက၍ ဘုရား ခုေသ ခုရွင္ ျဖစ္ရာ၏။
ဉာဏ္မွတပါးေသာ ႐ုပ္ခႏၶာ နာမ္ခႏၶာတို႔ကို ဘုရားဆိုလွ်င္ ထိုခႏၶာတို႔က မသိတတ္ေသာ ဘုရား ျဖစ္ရာ၏။

ထို႔ေၾကာင့္ “အရဟတၱမဂ္က စ၍ စုေတက်ေအာင္ အဖန္ဖန္ျဖစ္ေသာ ဉာဏ္ႏွင့္တကြေသာ ခႏၶာကို စြဲ၍ ဘုရားဟူ၍ ေခၚေဝၚ ပညတ္အပ္ေသာ သတၱဝါထူး ပုဂၢိဳလ္ထူးကို ဘုရား”ဟူ၍ မွတ္အပ္၏။

+++++
ေညာင္တုန္းၿမိဳ႕ ေ႐ႊဟသၤာေတာရစံေက်ာင္းဆရာေတာ္၏ “ဟုတ္တိုင္းမွန္ရာ ဆံုးျဖတ္လႊာ၊ ယထာဘူတ ဝိနိစၧယစာတမ္း” မွ