ကထိန္တရားေတာ္ – ေျမာင္းျမဆရာေတာ္
ထူးျခားေသာ ဘာသာေရးပြဲေတာ္
“ကထိန” … အားလံုး သိၾကတဲ့အတိုင္းပဲ။ ျမန္မာ့ပြဲေတာ္ေတြထဲက အေတာ္ေလး အေရးပါတဲ့ ပြဲ ျဖစ္တယ္။
ေလာကီလူတို႔ရဲ႕ ဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာနဲ႔ မပတ္သက္တဲ့ ဘာသာေရးပြဲေတာ္တစ္ခု ျဖစ္တယ္။
ဘာသာေရးမွာလည္း အျခား အျခားေသာ ဘာသာေရးပြဲေတာ္ေတြနဲ႔ မတူ၊ ဝိနည္းတရားေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ ဘာသာေရးပြဲေတာ္တစ္ခု ျဖစ္တယ္။
ဗုဒၶဘာသာျမန္မာလူမ်ိဳးေတြဆိုရင္ “ကထိန္ပြဲေတာ္”ဆိုတာ ဘာကို ဆိုလိုတယ္ဆိုတာ အားလံုးသိၿပီး ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ကထိန္သကၤန္းကို ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ခြင့္ျပဳတယ္ဆိုတာ ခုနက ေျပာခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္ဘာသာ(နဲ႔တရား)ကိုပဲ ျမန္မာျပန္ၿပီး အတိုခ်ဳပ္ ေျပာပါအံုးမယ္။
ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ အခက္အခဲ
ဗုဒၶဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္က ဘဒၵဝဂၢီညီေနာင္သံုးက်ိပ္တို႔ဟာ ဘုရားဖူးရေအာင္၊ တရားနာရေအာင္ဆိုၿပီး သာဝတၳိၿမိဳ႕ကို ႂကြလာခဲ့ၾကတယ္။
ဒါေပမယ့္ သာဝတၳိၿမိဳ႕ မေရာက္မီ ဝါဆိုေန႔ဟာ ကပ္သြားၿပီ။
သူတို႔လမ္းခရီးမွာ ေလးျမင့္ ဖင့္ႏႊဲ႕သြားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သာဝတၳိၿမိဳ႕ကို အခ်ိန္မီ မေရာက္ႏိုင္ဘူး။
သာဝတၳိၿမိဳ႕နဲ႔ အလြန္နီးကပ္ေနတဲ့ သာေကတဆိုတဲ့ ၿမိဳ႕ေလးမွာ ဝါဆိုလိုက္ၾကရတယ္။
ထိုပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ ရဟန္းတရား အားထုတ္ထားၾကတဲ့အတြက္ အနည္းဆံုးက ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီး အရင့္ဆံုးက အနာဂါမ္ျဖစ္တယ္။ ရဟႏၲာလည္း မပါ၊ ပုထုဇဥ္လည္း မေႏွာ၊ ရဟန္းေတာ္ တရားရွာဖက္ ညီေနာင္သံုးက်ိပ္။ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ေတြ ဝါဆိုၾကတဲ့အခါမွာလည္း တရားေလး ႏွလံုးသြင္းေနၾကေပမယ့္ ဗုဒၶဘုရားရွင္ကို ဖူးေျမာ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ေဇာက အင္မတန္ ျပင္းထန္ေနၾကေတာ့ တရားမတက္ ျဖစ္ေနၾကပံု ရတယ္။
ဘာျပဳလို႔လဲဆိုေတာ့ ဒါေလးက အားလံုး သိၾကၿပီးတဲ့အတိုင္းပါပဲ။
တရားေတာ္ကို အသင့္အတန္ ရထားၿပီးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ ဘုရားရွင္ကို ကိုယ္ရထားတဲ့ တရားေတာ္ကို ေျပာခ်င္တာ အလြန္ပဲ ေဇာသန္ေနတတ္ၾကတယ္။
ရတနာေလးတစ္ခု ထူးထူးျခားျခား ရလာလို႔ရွိရင္ အဲဒီရတနာကို ရလာတဲ့သူဟာ မိမိရဲ႕ အမိအဖ၊ ေဆြမ်ိဳးတို႔အား ေျပာျပခ်င္တဲ့ ဆႏၵ သိပ္ျပင္းထန္သလိုပါပဲ။
အဲဒီလိုပဲ ထိုပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ မိမိတို႔ ရထားတဲ့ ေလာကုတၱရာဓမၼကို ေျပာခ်င္လြန္းလို႔ ဗုဒၶဘုရားရွင္ကို ဖူးျမင္ခ်င္ေနၾကတာ။
အာသာမေျပဘဲနဲ႔ အဲဒီလိုပဲ ေနလိုက္ၾကရေတာ့ ဝါလည္းကၽြတ္ေရာ ဘာမွ မေျပာနဲ႔။ ဒီေန႔ ဝါကၽြတ္၊ ပဝါရဏာျပဳၿပီးတယ္ဆိုရင္ပဲ နက္ျဖန္ခါမွာ တခါတည္း ဗုဒၶဘုရားရွင္ရွိေတာ္မူရာ သာဝတၳိၿမိဳ႕ဘက္ကို သြားၾကတယ္။
ေျခာက္ယူဇနာဆိုတာ မေဝးလွပါဘူး။ အဲဒီလို သြားၾကတဲ့အခါ ဒီအခ်ိန္မွာ ဘာျဖစ္သလဲဆိုေတာ့ မိုးတြင္းကလည္း မိုးလ မကုန္ေသးဘူး။ လမ္းခရီးကလည္း တခါတည္း ႐ႊံ႕ေရေတြနဲ႔ အဲဒီလိုျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ပင္ပင္ပန္းပန္း သြားၾကရတယ္။
ဒီအထဲမွာလည္း ဗုဒၶဘုရားရွင္က သကၤန္းသံုးထည္ကို ဘယ္ေနရာမွ ထားမပစ္ခဲ့ရဘူး။ ခရီးသြားရင္ ယူသြားရမယ္။ ဒီသကၤန္းေတြထဲက တစ္ထည္ကို ထားပစ္ခဲ့ရင္ ဒါ နိႆဂၢိျဖစ္တယ္။ အာပတ္သင့္တယ္။ ဒီလို သိကၡာပုဒ္ရွိေနတဲ့အတြက္ ဒီသိကၡာပုဒ္ကို အင္မတန္ ႐ို႐ိုေသေသ ေလးေလးျမတ္ျမတ္ ထိန္းသိမ္းၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ေတြလည္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အာပတ္လည္း မသင့္ရေအာင္ ဗုဒၶဘုရားရွင္ ခြင့္ျပဳေတာ္မူထားတဲ့ ဒီဝိနည္းသိကၡာပုဒ္ေတာ္၊ တရားေတာ္မ်ားကိုလည္း ႐ိုေသစြာ လိုက္နာသည္ မည္ရေအာင္ သကၤန္းႀကီးေတြကို ထမ္းပိုးၿပီး ယူသြားၾကတယ္။
အခုေခတ္မွာ ဘုန္းႀကီးတို႔ ႏွစ္ထပ္သကၤန္းေတြလို ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ခ်ဳပ္ထားသလို မဟုတ္ဘူး။
ေရွးတုန္းက အမ်ားအားျဖင့္ဆိုရင္ ပံ့သူကူသကၤန္းႀကီးေတြ။
ဟိုအရပ္ ဒီအရပ္က စုေဆာင္းၿပီး ေကာက္ထားတဲ့ ပံ့သူကူသကၤန္းႀကီးေတြ။
အဲဒီသကၤန္းႀကီးေတြနဲ႔ ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးခ်ဳပ္ထားေတာ့ ေလးေလးႀကီးေပါ့။
အဲဒါ ေရမစိုရေအာင္ ဆိုၿပီး သပိတ္ကို တစ္ဖက္က လြယ္ရေသးတယ္။
သကၤန္းႀကီးကလည္း ပခံုးေပၚမွာ တင္ထားရေသးတယ္။
အဲဒီလို ပင္ပင္ပန္းပန္း သြားၾကရတယ္။
ရဟႏၲာလည္း မပါ၊ ပုထုဇဥ္လည္း မေႏွာ
သာဝတၳိျပည္၊ ေဇတဝန္ေက်ာင္း ေရာက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဗုဒၶဘုရားရွင္က ေမးျမန္း႐ိုး ထံုးတမ္းစဥ္လာျဖင့္ ေမးပါတယ္။
… တပည့္တို႔ က်န္းက်န္းမာမာ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ဝါဆိုၾကရရဲ႕လား၊ တရားမ်ား အသက္တက္ၾကရဲ႕လား၊ ၿပီးေတာ့ သင္တို႔ လာခဲ့ၾကတဲ့ ခရီးလမ္းႀကီးက ေခ်ာေခ်ာေမာေမာေကာ ရွိရဲ႕လား … အဲဒီလုိ ေမးတယ္။
ေမးတဲ့အခါက်ေတာ့ ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕ ေမးခြန္းကို ျပန္ေျဖၾကပါတယ္။
… မွန္လွပါဘုရား၊ တပည့္ေတာ္မ်ား တရားအားထုတ္ရတာ ေက်နပ္ပါတယ္ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္ဟာျဖင့္ ဘယ္အဆင့္ ေရာက္ပါတယ္ ဘုရား၊ ဟိုပုဂၢိဳလ္ေတြက ဘယ္အဆင့္ ေရာက္ပါတယ္ ဘုရား … နဲ႔ေပါ့။
ခုနက ေျပာသလို ပုထုဇဥ္လည္း မေႏွာ၊ ေသာတာပန္, သကဒါဂါမ္, အနာဂါမ္သာျဖစ္ၿပီး ရဟႏၲာေတာ့ မပါေၾကာင္း … အဲဒီလို အသီးအသီး ေလွ်ာက္ၾကတယ္။
ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာနဲ႔ ကိုယ္ရတဲ့ ဒီေလာကုတၱရာတရားေတြကို ေလွ်ာက္ၾကတယ္။
ဗုဒၶဘုရားရွင္က သာဓုေခၚတယ္။
အဲဒီလို ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ သာဓုေခၚေတာ္မူၿပီးတဲ့အခါက် … တပည့္ေတာ္မ်ား ျပင္းထန္ေသာ အာသီသေဇာနဲ႔ လာခဲ့ရတာ လမ္းခရီးေတာ့ မလြယ္လွပါဘုရား၊ မိုးကလည္း ႐ြာတယ္၊ ႐ႊဲ႕ေတြ ၫြန္ေတြနဲ႔ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ယခုေခတ္လို လမ္းေတြက ေကာင္းတာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီအထဲမွာ သကၤန္းႀကီးေတြ မိုးမစိုရေအာင္ ႐ႊံ႕ေတြမေပရေအာင္ သတိထားၿပီးေတာ့ ေဆာင္လာရခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အလြန္ ပင္ပန္းလွပါတယ္ဘုရား …လို႔ ေလွ်ာက္ထားၾကတယ္။
ကထိန္သကၤန္း ခြင့္ျပဳျခင္း
အဲဒီလိုေလွ်ာက္ထားေတာ့မွ ဗုဒၶဘုရားရွင္က … ကဲ ေကာင္းၿပီ၊ ဒီေန႔က စ၍ ငါ ဘုရား ကထိန္သကၤန္းဆိုတာ ခြင့္ျပဳေတာ္မူမယ္။ ကထိန္ခင္းလို႔ရွိရင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္ဆိုတာ … ဒါ ဝိနည္းနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ … အက်ယ္မေျပာေတာ့ဘူး။
ဘယ္လို လုပ္ရမလဲ?
ကထိန္သကၤန္းဟာ သံဃာကို လႉေတာ့ သံဃာက အဲဒီသကၤန္းကို ကထိန္ခင္းထိုက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကို ေပးရမယ္။
အဲဒီပုဂၢိဳလ္က ကမၼဝါဖတ္ရမယ္။
ကမၼဝါဖတ္ၿပီးေတာ့မွ ကထိန္ခင္းရမယ္။
ကထိန္ခင္းတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီနည္း ဒီနည္း၊ ဒီစည္းကမ္း ဒီစည္းကမ္းေတြနဲ႔ ကထိန္ခင္းရမယ္။
အဲဒါ ကထိန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဝိနည္းမဟာဝါ ပါဠိေတာ္မွာ ကထိနကၡႏၶက ဆိုတာ သီးသန္႔ ခပ္က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဟာထားေတာ္မူတာ ရွိတယ္။
ရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ ကထိန္အက်ိဳး ငါးမ်ိဳး
အဲဒီ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ အကုန္လံုး ျပည့္စံုေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္တဲ့ ေနာက္ဆံုးက်ေတာ့ ….. အတၳတ ကထိနာနံ ေဝါ ဘိကၡေဝ ပၪၥာနိသံသာ ကပၸႆႏၲိ = ငါးမ်ိဳးေသာ ကထိန္ရဲ႕ အက်ိဳးအာနိသင္ေတြ ရသြားမယ္၊ ငါးပါးေသာ အက်ိဳးေတြ ရၾကမယ္။
နံပါတ္ (၁)က –
ေဟာဒီလို ခက္ခက္ခဲခဲ သကၤန္းႀကီးေတြ မင္းတို႔ ယူမသြားခ်င္ရင္ ထားပစ္လို႔ ရတယ္။ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္မွ တေပါင္းလျပည့္ေန႔အထိ ငါးလအတြင္းမွာ ထားပစ္ခဲ့လို႔ ရတယ္။ ဒီအက်ိဳးတစ္ခ်က္ ရမယ္။
(၂)
ေနာက္တခါ ရဟန္းတို႔ ထံုးတမ္းစဥ္လာအတိုင္းက ေက်ာင္းမွာ သံဃာေလးပါးရွိရင္ တစ္ပါးက အျပင္ထြက္မယ့္အခါ သံုးပါးကို ပန္ၾကားၿပီးေတာ့ သြားရတယ္။ အဲဒါ မပန္ၾကားဘဲ သြားလို႔ရွိရင္ ပါစိတ္ဆိုတဲ့ အာပတ္သင့္တယ္။ အဲဒီအာပတ္လည္း ဒီေန႔က စ၍ ငါးလအတြင္းမွာ လြတ္ကင္းၾကမယ္။ ပန္ၾကားေနစရာ မလိုဘူး။
(၃)
ၿပီးေတာ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ စားဖြယ္ေသာက္ဖြယ္မ်ားကို ကပၸိယ ေဝါဟာရနဲ႔ ေျပာဆိုၿပီးမွ လႉမွ ဝိနည္းေတာ္နဲ႔ အပ္စပ္တယ္။
ျမန္မာေတြကေတာ့ အခ်ိဳ႕ ေခၚတတ္တယ္။ အပ္စပ္တဲ့ အေခၚအေဝၚနဲ႔ ေခၚေဝၚတတ္တယ္။ စကားပမာ တစ္ခုမွာ – ဆြမ္းကို ထမင္းလို႔ မေခၚရဘဲ ဆြမ္းလို႔ ေခၚရတယ္။ ဟင္းလို႔ မေခၚရဘဲ ဆြမ္းဟင္းလို႔ ေခၚရတယ္။ ေကာက္ညႇင္းဆိုလည္း ေကာက္ညႇင္းဆြမ္းလို႔ ေခၚရတယ္။ ယာဂုဆိုလည္း ယာဂုဆြမ္းလို႔ ေခၚရတယ္။ ၾကာဆံဟင္းခါးကို ၾကာဇံဆြမ္းလို႔ ေခၚရတယ္။ ဆြမ္းမပါလို႔ရွိရင္ အပ္တာ မဟုတ္ဘူး။
ေနာက္ေနာင္ ဒကာေတြလည္း မွတ္ထားၾကအုန္း။
အဲဒီ ဆြမ္းဆိုတာ မပါလို႔ရွိရင္ ဒီစကားလံုးဟာ အပ္စပ္တဲ့ ေဝါဟာရ မျဖစ္ဘူးတဲ့။
အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ မအပ္စပ္တဲ့ ေဝါဟာရဆိုလို႔ရွိရင္ ရဟန္းေတြဟာ တစ္ပါး၊ ႏွစ္ပါး၊ သံုးပါး သြားၿပီးေတာ့ အလႉခံလို႔ရွိရင္ ဒီဆြမ္းဟာ မစားေကာင္းေတာ့ဘူး။
စားလိုက္လို႔ရွိရင္ အာပတ္က ဒက္ကနဲ သင့္တယ္။
ဒီကထိန္အာနိသင္ရလိုက္တဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားဟာ ငါးလအတြင္းမွာ ဒီကထိန္အာနိသင္ေတြေၾကာင့္ ဒီလိုအာပတ္မ်ိဳးမွ လြတ္ေစလို႔ ခြင့္ျပဳေတာ္မူလိုက္တယ္။
ဒီလိုသိကၡာပုဒ္ေတြကို ဘယ္လူ၊ ဘယ္နတ္၊ ဘယ္ျဗဟၼာကမွ ဖ်က္ပစ္လို႔ မရေကာင္းဘူး။
ဗုဒၶဘုရားရွင္က ေဟာဒီ ကထိနကံနဲ႔ ဖ်က္ၿပီးေတာ့ ႐ုပ္သိမ္းၿပီးေတာ့ ေပးေတာ္မူလိုက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ရဟန္းေတြမွာ တစ္ဖက္ သက္သာသြားသေလာက္ အျခားတစ္ဖက္က ဒီဝိနည္းပညတ္ခ်က္ေတြဟာ တို႔ရဲ႕ အသက္ပဲ။
အသက္ပမာ ေစာင့္ေရွာက္ရမယ့္ ဝိနည္းတရားေတြပဲလို႔ ဝိနည္းရဲ႕အေပၚမွာလည္း အင္မတန္ ႐ိုေသ ေလးစားတဲ့ စိတ္ေတြ ဝင္စားသြားတယ္။
အဲဒါေၾကာင့္ ဒီသိကၡာပုဒ္ေတြကို ျမတ္စြာဘုရားက ေခတၱခဏ ႐ုပ္သိမ္းတယ္ဆိုေသာ္လည္းပဲ ရဟန္းေတြအဖို႔မွာေတာ့ ေလးေလးစားစားပဲ က်င့္ရ သံုးရ ေဆာက္တည္ရတယ္။
(၄)
ၿပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ခုက ယာဝဒတၳ စီဝရံ တဲ့။
သကၤန္းေတြထဲက သံုးထည္ဆိုတဲ့ သကၤန္းေတြဟာ ကိုယ့္နာမည္နဲ႔ကိုယ္ အမ်ားအားျဖင့္ အဓိ႒ာန္ တင္ထားရတယ္။
အကယ္၍ အပိုရလာတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္လည္း ရလာတဲ့သကၤန္းေတြကို (၁၀)ရက္အတြင္းမွာ အဓိ႒ာန္တင္ထားရတယ္။
ဝိကပၸနာျပဳထားရတယ္။
ဝိနည္းထံုးတမ္းစဥ္လာအရ အဲဒါမလုပ္ဘဲနဲ႔ (၁၀)ရက္လြန္သြားလို႔ရွိရင္ အာပတ္သင့္တယ္။
အဲဒီအာပတ္ကိုလည္းပဲ ဗုဒၶဘုရားရွင္က ဒီကထိနကံနဲ႔ ေခတၱခဏ ႐ုပ္သိမ္းေပးေတာ္မူလိုက္တယ္။
ကထိန္ခင္းတဲ့ေန႔က စၿပီး တေပါင္းလျပည့္ေန႔အထိ ငါးလအတြင္းမွာ လြတ္လပ္စြာ ထားလို႔ ရတယ္။
(၅)
ေနာက္ဆံုး အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥ တစ္ခုကို ေျပာျပမယ္။
ခါတိုင္း သံဃိကပစၥည္းဆိုလို႔ရွိရင္ သံဃာအားလံုးနဲ႔ ဆိုင္တယ္။ တစ္ကမ႓ာလံုးမွာ ရွိေနၾကတဲ့ သံဃာေတြ အကုန္လံုးနဲ႔ ဆိုင္တယ္။
အကယ္၍မ်ား ပစၥည္းကို ေဝငွေနတဲ့အခါမွာ သံဃာတစ္ပါး ေရာက္လာတယ္၊ ႏွစ္ပါးေရာက္လာတယ္၊ ငါးပါးေရာက္လာတယ္၊ ဆယ္ပါးေရာက္လာတယ္ … အကုန္လံုး အေစ့ ေဝငွရမယ္၊ အကုန္လံုး ေပးရမယ္။
အဲဒီဟာက သာသနာေတာ္ရဲ႕ စည္းကမ္း။
ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဘုန္းႀကီးတို႔ ရထားတဲ့ သကၤန္းေတြဟာ သံဃိကေတြျဖစ္လို႔ သံဃာအားလံုး ဆိုင္တယ္။
ေက်ာင္းကို သံဃာအားလံုး ဆိုင္တယ္။
က်န္တဲ့ ပစၥည္းေလးပါးေတြလည္း သံဃာအားလံုး ဆိုင္ၾကတာေတြခ်ည္းပဲ။
အဲဒီလို ဆိုင္ေနတဲ့အထဲမွာ ကထိန္နဲ႔ပတ္သက္လာေတာ့ အဲဒီကထိန္အာနိသင္ကို ရထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ အကယ္၍မ်ား သံဃိကပစၥည္း ရလာလို႔ရွိရင္ တျခားသံဃာေတြနဲ႔ ဆိုင္သာဆိုင္၊ မပိုင္ေစရ။
သံဃိကျဖစ္လို႔ ဆိုင္ေတာ့ ဆိုင္၏ တဲ့။ မပိုင္ေစရဘူးတဲ့။
ဒီေက်ာင္းမွာ ပုရိမဝါဆို၍ ဝါကၽြတ္ၿပီးေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္သာ ဆိုင္ေစ၊ ပိုင္ေစဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒီလို ဘုရားရွင္က ထူးျခားတဲ့ အက်ိဳးငါးပါးကို ခြင့္ျပဳေတာ္မူတယ္။
ကထိန္သကၤန္းအလႉရွင္မ်ား ရရွိေသာ အက်ိဳးငါးမ်ိဳး
အဲဒီ အက်ိဳးထူးငါးပါးနဲ႔ ထပ္တူပဲ ကထိန္သကၤန္းလႉၾကတဲ့ ဒကာ ဒကာမေတြမွာလည္းပဲ ခုနတုန္းက မအပ္မစပ္တဲ့ ေဝါဟာရျဖင့္ ေခၚေဝၚေျပာဆိုေပမယ့္ အာပတ္မသင့္သလို မေလ်ာ္ေသာ အသံုးအႏႈန္း၊ မေလ်ာ္ေသာစကား၊ မေလ်ာ္ေသာ ဂါထာမႏၲာန္ေတြေပါ့။
ခုေခတ္မွာဆိုလို႔ရွိရင္ ဂါထာမႏၲာန္ေတြ ႐ြတ္ၿပီးေတာ့ လူတဖက္သားကို ကိုး႐ိုးကားယားျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ထားတာေတြ ရွိတယ္မဟုတ္လား။
အဲဒါမ်ိဳးေတြ လုပ္ထားေပမယ့္ မထိခိုက္ေတာ့ဘူး။
ၿပီးေတာ့ အစားအစာေတြထဲမွာ အကယ္၍မ်ား အဆိပ္ေတြ ဘာေတြ ပါလာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ထိုပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ အဆိပ္မသင့္ေတာ့ဘူး။
ပစၥည္းေတြဟာ ေရ,မီး,မင္း,ခုိးသူ စတဲ့ ရန္သူမ်ိဳးငါးပါးေၾကာင့္ မပ်က္စီးႏိုင္ဘူး။
ဒီကထိန္ဒကာျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ဒီအက်ိဳးေတြကို ဒီကထိန္ခင္းတဲ့ေန႔က စၿပီး ဘဝသံသရာမွာ ရႏိုင္ပါတယ္တဲ့။
ၿပီးေတာ့ အေမြဆိုင္ အေမြခံစသည္ျဖင့္ ျဖစ္ေပၚလာလို႔ ပစၥည္းတစ္ခုခုကို ေဝငွေတာ့မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ေဟာဒီ ကထိနဒါန ဒါယကာ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ သူတကာေတြထက္ အခြင့္အေရး ပိုရတတ္ပါတယ္။
ဆိုပါေတာ့ –
ေရွးတုန္းက မင္းညီမင္းသားေတြဆိုလို႔ရွိရင္ ဘုရင္ႀကီး နတ္႐ြာစံသြားတဲ့အခါ သားႀကီးမရွိမွ သားလတ္၊ သားလတ္မရွိမွ သားငယ္ … ဒီလို အစဥ္အတိုင္း သြားရတယ္။
ဒီလိုအခါမ်ိဳးမွာ ကထိနဒါယကာ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွာ သားငယ္ျဖစ္ေနအုန္းေတာ့ အဲဒီ မင္းသားငယ္ေလးဟာ သားႀကီးေတြ သားလတ္ေတြကို ေက်ာ္လြန္ၿပီးေတာ့ သူပဲ ထီးရိပ္နန္းရာကို ရတတ္ပါတယ္တဲ့။
အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဖန္တီးၿပီးေတာ့ ရတတ္ပါတယ္။
ဒါ ကထိနဒါနရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေတြပဲ။
ဘဝသံသရာမွာ က်င္လည္လို႔ရွိရင္လည္း ဒီလို အက်ိဳးေတြ ရတတ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ပဲ ဘုန္းႀကီးတို႔ ျမန္မာျပည္မွာဆိုလို႔ရွိရင္ ကထိနဒါနဆိုရင္ လူေတြက အလုအယက္ပဲ လႉၾက တန္းၾကတယ္။
အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ကထိန္ဉတ္ထဲမွာ နည္းနည္းပါးပါး ပါ,ပါရေစဆိုၿပီး တခါတည္း ဉတ္သကၤန္းထဲမွာ ဝိုင္းထည့္တတ္ၾကတယ္။
ျမန္မာေတြက ဉတ္လို႔ မေခၚဘူး။
ညႇပ္သကၤန္းတဲ့။
အဲဒီညႇပ္သကၤန္းထဲမွာ ပါ,ပါရေစဆိုၿပီး ထည့္ဝင္ လႉဒါန္းၾကတယ္။
ဉတ္ကမၼဝါနဲ႔ ဖတ္ၿပီး ညႇပ္ရတာကိုး။ အဲဒီလို ညႇပ္သကၤန္းထဲမွာ ပါ,ပါရေစဆိုၿပီး ညႇပ္ၾကတာဟာ ဒီလိုအက်ိဳးေတြ ေမွ်ာ္လို႔ပါပဲ။
ဒီေတာ့ ဒီေန႔ ကထိနကံျပဳဖို႔ရန္ ဒါယကာ ေဒါက္တာဦးစိုးလြင္နဲ႔ တူ,တူမမ်ားက ယေန႔ဆိုရင္ အနာဂတ္နဲ႔ ပစၥဳပၸန္အက်ိဳးတရားေတြ ေမွ်ာ္လို႔လည္းတေၾကာင္း၊ ဘုရားျမတ္စြာ သာသနာေတာ္ႀကီး ႀကီးပြားရာ ႀကီးပြားေၾကာင္းလည္း ျဖစ္ေစလိုလို႔ တေၾကာင္းေပါ့ေလ။
ဒီေန႔ ကထိနကံေျမာက္ေအာင္လို႔ ဒါနပြဲႀကီး ျပဳလုပ္ၾကတယ္။
ဒီအခါမွာ အားလံုးေသာ မိတ္ေဆြ ဒကာ ဒကာမအေပါင္း သူေတာ္ေကာင္းတို႔ကလည္း ဝိုင္းဝန္းလို႔ ကူညီၿပီးသကာလ ဒီအထဲမွာ ထိုက္သင့္သည္အားေလ်ာ္စြာ ပါဝင္ၾကတယ္။
အဲဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ ျပဳရေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈသည္ ဗုဒၶဘာသာတို႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္မွန္း ေတာင့္တတဲ့ အစဥ္အလာအားျဖင့္ အိုျခင္း နာျခင္း ေသျခင္း ကင္းေသာ အသခၤတဓာတ္ ျမတ္ေသာ နိဗၺာန္၏ အေၾကာင္း အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ပါေစလို႔ အားလံုးက ဒီလို ေမွ်ာ္မွန္း ရည္စူးရမယ္။
က်န္ေနတဲ့ အက်ိဳးေတြဟာ မေတာင္းဘဲနဲ႔ ရတယ္။
ဒါေတြ ေမွ်ာ္လင့္ေနရင္ တဏွာ ျဖစ္တတ္တယ္။
ေတာင့္တေတာ့ မေနနဲ႔။
“ဘာ ျဖစ္ပါရေစ၊ ဘာ ျဖစ္ရပါလို၏”ဆိုတာ ဆုမေတာင္းနဲ႔။
“ဣဒံ ေမ ပုညံ အာသဝကၡယာဝဟံ ေဟာတု၊ ဣဒံ ေမ ပုညံ နိဗၺာနႆ ပစၥေယာ ေဟာတု = ယေန႔ ျပဳတဲ့ ဒါန၊ ယေန႔ ျပဳတဲ့ သီလ၊ ယေန႔ျပဳတဲ့ ဘာဝနာကုသိုလ္ ေကာင္းမႈသည္ ကိေလသာတို႔၏ ကုန္ရာ ကုန္ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရဟတၱမဂ္၊ အရဟတၱဖိုလ္ဉာဏ္၏ အေၾကာင္း အေထာက္အပံ့ျဖစ္ပါေစ၊ နိဗၺာန္၏ အေၾကာင္း အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ပါေစ”လို႔ အဲဒီလို မွန္းထားၿပီး မိမိတို႔ ျပဳအပ္ေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ အစုစုကို စာဂါႏုႆတိေျမာက္ေအာင္ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ သာဓုေခၚႏိုင္ၾကပါေစကုန္သတည္း။
သာဓု … သာဓု … သာဓု။
(၁၉၉၆ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၁၂ ရက္၊ လန္ဒန္ၿမိဳ႕)