ကထိန

အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္းပဲ ျမန္မာ့ပြဲေတာ္ေတြထဲက အေတာ္ေလး အေရးပါတဲ့ပြဲ ျဖစ္တယ္။
ေလာကီလူတို႔ရဲ႕ ဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္အလာနဲ႔ မပတ္သက္တဲ့ ဘာသာေရးပြဲေတာ္တခု ျဖစ္တယ္။
ဘာသာေရးမွာလည္း အျခားအျခားေသာ ဘာသာေရးပြဲေတာ္နဲ႔မတူ ဝိနည္းတရားေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ ဘာသာေရးပြဲေတာ္တခု ျဖစ္တယ္။
ဗုဒၶဘာသာျမန္မာလူမ်ိဳးေတြဆိုရင္ ကထိန္ပြဲေတာ္ဆိုတာ ဘာကို ဆိုလိုတယ္ဆိုတာ အားလံုးသိၿပီး ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ကထိန္သကၤန္းကို ဘယ္လုိလုပ္ၿပီး ခြင့္ျပဳတယ္ဆုိတာ ခုနကေျပာခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္ဘာသာကိုပဲ ျမန္မာျပန္ၿပီး အတိုခ်ဳပ္ေျပာပါအုန္းမယ္။

ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ အခက္အခဲ

ဗုဒၶဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္က ဘဒၵဝဂၢီညီေနာင္ သံုးက်ိပ္တို႔ဟာ ဘုရားဖူးရေအာင္ တရားနာရေအာင္ဆိုၿပီး ‘သာဝတၳိျမိဳ႕’ကို ႂကြလာခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သာဝတၳိျမိဳ႕မေရာက္မီ ဝါဆိုေန႔ဟာ ကပ္သြားၿပီ။ သူတို႔လမ္းခရီးမွာ ေလးျမင့္ဖင့္ႏႊဲသြားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အခ်ိန္မီ သာဝတၳိျမိဳ႕ကို မေရာက္ႏိုင္ဘူး။ သာဝတၳိျမိဳ႕နဲ႔ အလြန္နီးကပ္ေနတဲ့ ‘သာေကတ’ဆိုတဲ့ျမိဳ႕ေလးမွာ … ေမွ်ာ္လင့္ျခင္းႀကီးစြာနဲ႔ လာလိုက္ရတာ … ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မျပည့္လို႔ စိတ္ထဲမွာ အာသာမေျပတဲ့အေနနဲ႔ အဲဒီ သာေကတျမိဳ႕မွာ ဝါမဆိုခ်င္ ဆိုခ်င္နဲ႔ ဆိုလိုက္ရတယ္။

ဆိုၾကပါစို႔ … ထိုပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ ရဟန္းတရား အားထုတ္ထားၾကတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အနည္းဆံုးက ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီး အရင့္ဆံုးက အနာဂါမ္ျဖစ္တယ္။
ရဟႏၲာလဲ မပါ၊ ပုထုဇဥ္လဲ မေႏွာ၊ အဲဒီလို ျဖစ္ၾကတဲ့ ရဟန္းေတာ္ တရားရွာဖက္ ညီေနာင္သံုးက်ိပ္။

အဲဒီပုဂၢိဳလ္ေတြ ဝါဆိုတဲ့အခါမွာလဲ တရားေလးႏွလံုးသြင္းေနၾကေပမယ့္ ဗုဒၶဘုရားရွင္ကုိ ဖူးေျမာ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ေဇာက အင္မတန္ ျပင္းထန္ေနၾကေတာ့ တရားမတက္ ျဖစ္ေနၾကပံု ရတယ္။

ဘာျပဳလဲဆိုေတာ့ ဒါေလးက အားလံုးသိၾကၿပီးတဲ့အတိုင္းပါပဲ။
တရားေတာ္ကို အသင့္အတန္ ရထားၿပီးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ ဘုရားရွင္ကို ကိုယ္ရထားတဲ့တရားေတာ္ကို ေျပာခ်င္တာ အလြန္ပဲ ေဇာသန္ေနတတ္ၾကတယ္။
ရတနာေလးတခု ထူးထူးျခားျခား ရလာလို႔ရွိရင္ အဲဒီရတနာကို ရလာတဲ့သူဟာ မိမိရဲ႕ အမိ အဖ ေဆြမ်ိဳးတို႔အား ေျပာျပခ်င္တဲ့ ဆႏၵ သိပ္ျပင္းထန္သလိုပါပဲ။
အဲဒီလိုပဲ ထိုပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ မိမိတို႔ ရထားတဲ့ ေလာကုတၱရာဓမၼကို ေျပာခ်င္လြန္းလို႔ ဗုဒၶဘုရားရွင္ကို ဖူးျမင္ခ်င္ေနတာ။

အာသာမေျပဘဲနဲ႔ အဲဒီလုိပဲ ေနလိုက္ရေတာ့ ဝါလဲကၽြတ္ေရာ ဘာမွ မေျပာနဲ႔၊ ဒီေန႔ ဝါကၽြတ္၊ ပဝါရဏာျပဳၿပီးတယ္ဆိုရင္ပဲ နက္ျဖန္ခါမွာ တခါတည္း ဗုဒၶဘုရားရွင္ ရွိေတာ္မူရာ သာဝတၳိျမိဳ႕ဘက္ကို သြားၾကတယ္။ ေျခာက္ယူဇနာဆိုတာ မေဝးလွပါဘူး။

အဲဒီေနရာကို သြားလိုက္တဲ့အခါ ဒီအခ်ိန္မွာ ဘာျဖစ္သလဲဆိုေတာ့ မိုးတြင္းကလဲ မိုးလမကုန္ေသးဘူး။ လမ္းခရီးကလဲ တခါတည္း ႐ႊံ႕ေရေတြနဲ႔ အဲဒီလုိ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ပင္ပင္ပန္းပန္း သြားၾကရတယ္။

ဒီအထဲမွာလဲ ဗုဒၶဘုရားရွင္က သကၤန္းသံုးထည္ကို ဘယ္ေနရာမွ ထားမပစ္ခဲ့ရဘူး၊ ခရီးသြားရင္ ယူသြားရမယ္၊ ဒီသကၤန္းေတြထဲက တထည္ကို ထားပစ္ခဲ့ရင္ ဒါ နိႆဂၢိျဖစ္တယ္၊ အာပတ္သင့္တယ္။
ဒီလို သိကၡာပုဒ္ရွိေနတဲ့အတြက္ ဒီသိကၡာပုဒ္ကို အင္မတန္ ႐ို႐ိုေသေသ ေလးေလးျမတ္ျမတ္ ထိန္းသိမ္းၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ေတြလဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အာပတ္လဲ မသင့္ရေအာင္ ဗုဒၶဘုရားရွင္ ခြင့္ျပဳေတာ္မူထားတဲ့ ဒီဝိနည္း သိကၡာပုဒ္ေတာ္ တရားေတာ္မ်ားကိုလဲ ႐ိုေသစြာ လိုက္နာသည္မည္ရေအာင္ သကၤန္းႀကီးေတြကို ထမ္းပိုးၿပီး ယူသြားၾကတယ္။
အခုေခတ္မွာ ဘုန္းႀကီးတို႔ ႏွစ္ထပ္သကၤန္းေတြလို ေပါ့ေပါ့ပါးပါးေလး ခ်ဳပ္ထားသလို မဟုတ္ဘူး။ ေရွးတုန္းက အမ်ားအားျဖင့္ဆိုရင္ ပံ့သူကူသကၤန္းႀကီးေတြ။ ဟိုအရပ္ ဒီအရပ္က စုေဆာင္းၿပီး ေကာက္ထားတဲ့ ပံ့သူကူသကၤန္းႀကီးေတြ။ အဲဒီသကၤန္းႀကီးေတြနဲ႔ ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးခ်ဳပ္ထားေတာ့ ေလးေလးႀကီးေပါ့။
အဲဒါ ေရမစိုရေအာင္ဆိုၿပီး သပိတ္ကို တဖက္က လြယ္ရေသးတယ္။ သကၤန္းႀကီးကလဲ ပခံုးေပၚမွာ တင္ထားရေသးတယ္။
အဲဒီလို ပင္ပင္ပန္းပန္း သြားၾကရတယ္။

ရဟႏၲာလဲ မပါ၊ ပုထုဇဥ္လဲ မေႏွာ

ဗုဒၶဘုရားရွင္က သာဝတၳိျပည္၊ ေဇတဝန္ေက်ာင္း ေရာက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေမးျမန္း႐ိုး ထံုးတမ္းစဥ္လာအားျဖင့္ ေမးပါတယ္။
တပည့္တို႔ က်န္းက်န္းမာမာ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ဝါဆိုၾကရဲ႕လား၊ တရားမ်ား အသားတက္ၾကရဲ႕လား၊ ၿပီးေတာ့ သင္တို႔လာခဲ့ၾကတဲ့ ခရီးလမ္းႀကီးက ေခ်ာေခ်ာေမာေမာေကာ ရွိရဲ႕လား … အဲဒီလို ေမးတယ္။

ေမးတဲ့အခါက်ေတာ့ ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕ ေမးခြန္းကို ျပန္ေျဖတယ္။
မွန္လွပါ ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္မ်ား တရားအားထုတ္ရတာ ေက်နပ္ပါတယ္ဘုရား၊
တပည့္ေတာ္ဟာျဖင့္ ဘယ္အဆင့္ ေရာက္ပါတယ္ဘုရား၊ ဟိုပုဂၢိဳလ္ေတြက ဘယ္အဆင့္ေရာက္ပါတယ္ဘုရား .. နဲ႔ေပါ့။
ခုနက ေျပာသလို ပုထုဇဥ္လဲ မေႏွာ၊ ေသာတာပန္, သကဒါဂါမ္, အနာဂါမ္သာျဖစ္ၿပီး ရဟႏၲာေတာ့မပါေၾကာင္း အဲဒီလို အသီးသီး ေလွ်ာက္ၾကတယ္။
ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာနဲ႔ ကိုယ္ရတဲ့ ဒီေလာကုတၱရာတရားေတြကို ေလွ်ာက္ၾကတယ္။

ဗုဒၶဘုရားရွင္က သာဓုေခၚတယ္။ အဲဒီလို ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ သာဓုေခၚေတာ္မူၿပီးတဲ့အခါက် တပည့္ေတာ္မ်ား ျပင္းထန္ေသာ အာသီသေဇာနဲ႔ လာခဲ့ရတာ လမ္းခရီးေတာ့ မလြယ္လွပါဘုရား။ မိုးကလဲ ႐ြာတယ္။ ႐ႊံ႕ေတြ ၫြန္ေတြနဲ႔ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ယခုေခတ္လို လမ္းေတြက ေကာင္းတာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီအထဲမွာ သကၤန္းႀကီးေတြ မိုးမစိုရေအာင္ ႐ႊံ႕ေတြ မေပရေအာင္ သတိထားၿပီးေတာ့ ေဆာင္လာရခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အလြန္ ပင္ပန္းလွပါတယ္ဘုရားလို႔ ေလွ်ာက္ထားၾကတယ္။

ကထိန္သကၤန္း ခြင့္ျပဳျခင္း

အဲဒီလို ေလွ်ာက္ထားေတာ့မွ ဗုဒၶဘုရားရွင္က ကဲ .. ေကာင္းၿပီ၊ ဒီေန႔ကစ၍ ငါဘုရား ကထိန္သကၤန္းဆိုတာ ခြင့္ျပဳေတာ္မူမယ္။ ကထိန္ခင္းလို႔ရွိရင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္ဆိုတာ ဒါ ဝိနည္းနဲ႔ပတ္သက္တာေတြ အက်ယ္မေျပာေတာ့ဘူး။
ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ။
ကထိန္သကၤန္းဟာ သံဃာကိုလႉေတာ့ သံဃာက အဲဒီသကၤန္းကို ကထိန္ခင္းထိုက္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ကို ေပးရမယ္။
အဲဒီပုဂၢိဳလ္က ကမၼဝါဖတ္ရမယ္။ ကမၼဝါဖတ္ၿပီးေတာ့မွ ကထိန္ခင္းရမယ္။
ကထိန္ခင္းတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီနည္း ဒီနည္း၊ ဒီစည္းကမ္း ဒီစည္းကမ္းေတြနဲ႔ ကထိန္ခင္းရမယ္။
အဲဒါ ကထိန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဝိနည္း မဟာဝါပါဠိေတာ္မွာ ကထိနကၡႏၶက ဆိုတာ သီးသန္႔ ခပ္က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဟာထားေတာ္မူတာ ရွိတယ္။

ရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ ကထိန္အက်ိဳး ငါးမ်ိဳး

အဲဒီ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ အကုန္လံုးျပည့္စံုေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္တဲ့ ေနာက္ဆံုးက်ေတာ့ “အတၳတ ကထိနာနံ ေဝါ ဘိကၡေဝ ပၪၥာနိသံသာ ကပၸႆႏၲိ=ငါးမ်ိဳးေသာ ကထိန္ရဲ႕ အက်ိဳးအာနိသင္ေတြ ရသြားမယ္။ ငါးပါးေသာ အက်ိဳးေတြ ရၾကမယ္”။

နံပါတ္ (၁)က – ေဟာဒီလို ခက္ခက္ခဲခဲ သကၤန္းႀကီးေတြ မင္းတို႔ ယူမသြားခ်င္ရင္ ထားပစ္လုိ႔ရတယ္။ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္မွ တေပါင္းလျပည့္ေန႔အထိ ငါးလအတြင္းမွာ ထားပစ္ခဲ့လို႔ ရတယ္။ ဒီအက်ိဳးတခ်က္ ရမယ္။

(၂) ေနာက္တခါ ရဟန္းတို႔ ထံုးတမ္းစဥ္လာအတိုင္းက ေက်ာင္းမွာ သံဃာေလးပါးရွိရင္ တပါးက အျပင္ထြက္မယ့္အခါ သံုးပါးကို ပန္ၾကားၿပီးေတာ့ သြားရတယ္။ အဲဒါ မပန္ၾကားဘဲ သြားလို႔ရွိရင္ ပါစိတ္ဆိုတဲ့ အာပတ္ သင့္တယ္။ အဲဒီ အာပတ္လဲ ဒီေန႔ကစ၍ ငါးလအတြင္းမွာ လြတ္ကင္းၾကမယ္။ ပန္ၾကားေနစရာ မလိုဘူး။

(၃) ၿပီးေတာ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ စားဖြယ္ေသာက္ဖြယ္မ်ားကို ကပၸိယေဝါဟာရနဲ႔ ေျပာဆုိၿပီး လႉမွ ဝိနည္းေတာ္နဲ႔ အပ္စပ္တယ္။
ျမန္မာေတြကေတာ့ အခ်ိဳ႕ ေခၚတတ္တယ္။ အပ္စပ္တဲ့ အေခၚအေဝၚနဲ႔ ေခၚတတ္တယ္။
စကားပမာ တခုမွာ – ဆြမ္းကို ထမင္းလို႔ မေခၚရဘဲ ဆြမ္းလို႔ ေခၚရတယ္။ ဟင္းလို႔ မေခၚရဘဲ ဆြမ္းဟင္းလို႔ ေခၚရတယ္။ ေကာက္ၫႇင္းဆိုလဲ ေကာက္ၫႇင္းဆြမ္းလို႔ ေခၚရတယ္။ ယာဂုဆိုလဲ ယာဂုဆြမ္းလို႔ ေခၚရတယ္။ ၾကာဆံဟင္းခါးကို ၾကာဇံဟင္းခါးဆြမ္းလို႔ ေခၚရတယ္။ ဆြမ္းမပါလို႔ရွိရင္ အပ္တာ မဟုတ္ဘူး။
ေနာက္ေနာင္ ဒကာေတြလဲ မွတ္ထားၾကအုန္း။
အဲဒီ ဆြမ္းဆိုတာ မပါလို႔ရွိရင္ ဒီစကားလံုးဟာ အပ္စပ္တဲ့ ေဝါဟာရ မျဖစ္ဘူးတဲ့။
အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ မအပ္စပ္တဲ့ ေဝါဟာရဆိုလို႔ရွိရင္ ရဟန္းေတြဟာ တပါး ႏွစ္ပါး သံုးပါး သြားၿပီးေတာ့ အလႉခံလို႔ရွိရင္ ဒီဆြမ္းဟာ မစားေကာင္းေတာ့ဘူး။
စားလိုက္လို႔ရွိရင္ အာပတ္က ဒက္ကနဲ သင့္တယ္။
ဒီကထိန္အာနိသင္ရလိုက္တဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားဟာ ငါးလအတြင္းမွာ ဒီကထိန္အာနိသင္ေတြေၾကာင့္ ဒီလို အာပတ္မ်ိဳးမွ လြတ္ေစလို႔ ခြင့္ျပဳေတာ္မူလိုက္တယ္။
ဒီလို သိကၡာပုဒ္ေတြကို ဘယ္လူ ဘယ္နတ္ ဘယ္ျဗဟၼာကမွ ဖ်က္ပစ္လို႔ မရေကာင္းဘူး။ ဗုဒၶဘုရားရွင္က ေဟာဒီ ကထိနကံနဲ႔ ဖ်က္ၿပီးေတာ့ ႐ုပ္သိမ္းၿပီးေတာ့ ေပးေတာ္မူလိုက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ရဟန္းေတြမွာ တဖက္ သက္သာသြားသေလာက္ အျခားတဖက္က ဒီဝိနည္းပညတ္ခ်က္ေတြဟာ တို႔ရဲ႕အသက္ပဲ၊ အသက္ပမာ ေစာင့္ေရွာက္ရမယ့္ ဝိနည္းတရားေတြပဲလို႔ ဝိနည္းရဲ႕အေပၚမွာလဲ အင္မတန္ ႐ိုေသေလးစားတဲ့စိတ္ေတြ ဝင္စားသြားတယ္။
အဲဒါေၾကာင့္ ဒီသိကၡာပုဒ္ေတြကို ျမတ္စြာဘုရားက ေခတၱခဏ ႐ုပ္သိမ္းတယ္ဆိုေသာ္လဲပဲ ရဟန္းေတြအဖို႔မွာေတာ့ ေလးေလးစားစားပဲ က်င့္ရ သံုးရ ေဆာက္တည္ရတယ္။

(၄) ၿပီးေတာ့ ေနာက္တခုက ယာဝဒတၳစီဝရံတဲ့။ သကၤန္းေတြထဲက သံုးထည္ဆိုတဲ့ သကၤန္းေတြဟာ ကိုယ့္နာမည္နဲ႔ကိုယ္ အမ်ားအားျဖင့္ အဓိ႒ာန္ တင္ထားရတယ္။ အကယ္၍ အပိုရလာတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္လဲ ရလာတဲ့သကၤန္းေတြကို ၁၀-ရက္အတြင္းမွာ အဓိ႒ာန္တင္ထားရတယ္။ ဝိကပၸနာ ျပဳထားရတယ္။ ဝိနည္းထံုးတမ္းစဥ္လာအရ အဲဒါမလုပ္ဘဲနဲ႔ ၁၀-ရက္လြန္သြားလို႔ရွိရင္ အာပတ္သင့္တယ္။
အဲဒီ အာပတ္ကိုလဲပဲ ဗုဒၶဘုရားရွင္က ဒီကထိနကံနဲ႔ ေခတၱခဏ ႐ုပ္သိမ္းေပးေတာ္မူလိုက္တယ္။ ကထိန္ခင္းတဲ့ေန႔ကစၿပီး တေပါင္းလျပည့္ေန႔အထိ ငါးလအတြင္းမွာ လြတ္လပ္စြာ ထားလို႔ရတယ္။

(၅) ေနာက္ဆံုး အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥတခုကို ေျပာျပမယ္။ ခါတိုင္း သံဃိကပစၥည္းဆိုလို႔ရွိရင္ သံဃာအားလံုးနဲ႔ ဆိုင္တယ္။ တကမ႓ာလံုးမွာ ရွိေနတဲ့ သံဃာေတြ အကုန္လံုးနဲ႔ ဆိုင္တယ္။ အကယ္၍မ်ား ပစၥည္းကို ေဝငွေနတဲ့အခါမွာ သံဃာတပါးေရာက္လာတယ္၊ ႏွစ္ပါးေရာက္လာတယ္၊ ငါးပါးေရာက္လာတယ္၊ ဆယ္ပါးေရာက္လာတယ္၊ အကုန္လံုး အေစ့ ေဝငွရမယ္၊ အကုန္လံုး ေပးရမယ္။ အဲဒီဟာက သာသနာေတာ္ရဲ႕ စည္းကမ္းပါ။

ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဘုန္းႀကီးတို႔ရထားတဲ့ သကၤန္းေတြဟာ သံဃိကေတြျဖစ္လို႔ သံဃာအားလံုး ဆိုင္တယ္။ ေက်ာင္းကို သံဃာအားလံုး ဆိုင္တယ္။ က်န္တဲ့ ပစၥည္းေလးပါးေတြလဲ သံဃာအားလံုး ဆိုင္ၾကတာေတြခ်ည္းပဲ။

အဲဒီလို ဆိုင္ေနတဲ့အထဲမွာ ကထိန္နဲ႔ ပတ္သက္လာေတာ့ အဲဒီကထိန္အာနိသင္ကို ရထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ အကယ္၍မ်ား သံဃိကပစၥည္းရလာလို႔ရွိရင္ တျခား သံဃာေတြနဲ႔ ဆိုင္သာဆိုင္ မပိုင္ေစရ။ သံဃိကျဖစ္လို႔ ဆိုင္ေတာ့ ဆိုင္၏တဲ့၊ မပိုင္ေစရဘူးတဲ့။ ဒီေက်ာင္းမွာ ပုရိမဝါဆို၍ ဝါကၽြတ္ၿပီးေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္သာ ဆိုင္ေစ ပိုင္ေစဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒီလို ဘုရားရွင္က ထူးျခားတဲ့ အက်ိဳးငါးပါးကို ခြင့္ျပဳေတာ္မူတယ္။

ကထိန္သကၤန္းအလႉရွင္မ်ား ရရွိေသာ အက်ိဳးငါးမ်ိဳး

အဲဒီ အက်ိဳးထူးငါးပါးနဲ႔ ထပ္တူပဲ ကထိန္သကၤန္းလႉၾကတဲ့ ဒကာ ဒကာမေတြမွာလဲပဲ ခုနတုန္းက မအပ္မစပ္တဲ့ ေဝါဟာရျဖင့္ ေခၚေဝၚေျပာဆိုေပမယ့္ အာပတ္မသင့္သလို မေလ်ာ္ေသာ အသံုးအႏႈန္း၊ မေလ်ာ္ေသာ စကား၊ မေလ်ာ္ေသာ ဂါထာမႏၲာန္ေတြေပါ့။ ခုေခတ္မွာဆိုလို႔ရွိရင္ ဂါထာ မႏၲာန္ေတြ ႐ြတ္ၿပီးေတာ့ လူတဖက္သားကို ကိုး႐ိုးကားယားျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ထားတာေတြ ရွိတယ္မဟုတ္လား။ အဲဒါမ်ိဳးေတြ လုပ္ထားေပမယ့္ မထိခိုက္ေတာ့ဘူး။

ၿပီးေတာ့ အစားအစာေတြထဲမွာ အကယ္၍မ်ား အဆိပ္ေတြ ဘာေတြ ပါလာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ထိုပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ အဆိပ္မသင့္ေတာ့ဘူး။
ပစၥည္းေတြဟာ ေရ၊ မီး၊ မင္း၊ ခိုးသူ စတဲ့ ရန္သူမ်ိဳးငါးပါးေၾကာင့္ မပ်က္စီးႏိုင္ဘူး။
ဒီ ကထိန္ဒကာျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ဒီအက်ိဳးေတြကို ဒီကထိန္ခင္းတဲ့ေန႔က စၿပီး ဘဝသံသရာမွာ ရႏိုင္ပါတယ္တဲ့။

ၿပီးေတာ့ အေမြဆိုင္ အေမြခံစသည္ျဖင့္ ျဖစ္ေပၚလာလို႔ ပစၥည္းတခုခုကို ေဝငွေတာ့မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ေဟာဒီ ကထိနဒါန ဒါယကာျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ သူတကာေတြထက္ အခြင့္အေရး ပိုရတတ္ပါတယ္။ ဆိုပါေတာ့ – ေရွးတုန္းက မင္းညီမင္းသားေတြဆိုလို႔ရွိရင္ ဘုရင္ႀကီးနတ္႐ြာစံသြားတဲ့အခါ သားႀကီးမရွိမွ သားလတ္၊ သားလတ္မရွိမွ သားငယ္ ဒီလို အစဥ္အတိုင္း သြားရတယ္။ ဒီလိုအခါမ်ိဳးမွာ ကထိနဒါယကာျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွာ သားငယ္ျဖစ္ေနအုန္းေတာ့ အဲဒီ မင္းသားငယ္ေလးဟာ သားႀကီးေတြ သားလတ္ေတြကို ေက်ာ္လြန္ၿပီးေတာ့ သူပဲ ထီးရိပ္နန္းရာကို ရတတ္ပါတယ္တဲ့။ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဖန္တီးၿပီးေတာ့ ရတတ္ပါတယ္။ ဒါ ကထိနဒါနရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေတြပဲ။ ဘဝသံသရာမွာ က်င္လည္လို႔ရွိရင္လဲ ဒီလို အက်ိဳးေတြ ရတတ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ပဲ ဘုန္းႀကီးတို႔ ျမန္မာျပည္မွာဆိုလို႔ရွိရင္ ကထိနဒါနဆိုရင္ လူေတြက အလုအယက္ပဲ လႉၾက တန္းၾကတယ္။ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ကထိန္ဉတ္ထဲမွာ နည္းနည္းပါးပါး ပါပါရေစဆိုၿပီး တခါတည္း ဉတ္သကၤန္းထဲမွာ ဝိုင္းထည့္တတ္ၾကတယ္။

ျမန္မာေတြက ဉတ္လို႔ မေခၚဘူး။ ညႇပ္သကၤန္းတဲ့။ အဲဒီ ညႇပ္သကၤန္းထဲမွာ ပါပါရေစဆိုၿပီး ထည့္ဝင္လႉဒါန္းၾကတယ္။ ဉတ္ကမၼဝါနဲ႔ ဖတ္ၿပီး ညႇပ္ရတာကုိး။ အဲဒီလို ညႇပ္သကၤန္းထဲမွာ ပါပါရေစဆိုၿပီး ညႇပ္ၾကတာဟာ ဒီလို အက်ိဳးေတြ ေမွ်ာ္လို႔ပါပဲ။ ဒီေတာ့ ဒီေန႔ ကထိနကံျပဳဖို႔ရန္ ဒါယကာ ေဒါက္တာဦးစိုးလြင္နဲ႔ တူ,တူမမ်ားက ယေန႔ဆိုရင္ အနာဂတ္နဲ႔ ပစၥဳပၸန္အက်ိဳးတရားေတြ ေမွ်ာ္လို႔လည္းတေၾကာင္း၊ ဘုရားျမတ္စြာ သာသနာေတာ္ႀကီး ႀကီးပြားရာ ႀကီးပြားေၾကာင္းလည္း ျဖစ္ေစလို႔တေၾကာင္းေပါ့ေလ .. ဒီေန႔ ကထိနကံေျမာက္ေအာင္လို႔ ဒါနပြဲႀကီး ျပဳလုပ္ၾကတယ္။ ဒီအခါမွာ အားလံုးေသာ မိတ္ေဆြ ဒကာ ဒကာမအေပါင္း သူေတာ္ေကာင္းတို႔ကလဲ ဝိုင္းဝန္းလို႔ ကူညီၿပီးသကာလ ဒီအထဲမွာ ထိုက္သင့္သည္အားေလ်ာ္စြာ ပါဝင္ၾကတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ျပဳရေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈသည္ ဗုဒၶဘာသာတို႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္မွန္းေတာင့္တတဲ့ အစဥ္အလာအားျဖင့္ အိုျခင္း နာျခင္း ေသျခင္း ကင္းေသာ အသခၤတဓာတ္ ျမတ္ေသာ နိဗၺာန္၏ အေၾကာင္း အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ပါေစလို႔ အားလံုးက ဒီလို ေမွ်ာ္မွန္း ရည္စူးရမယ္။

က်န္ေနတဲ့ အက်ိဳးေတြဟာ မေတာင္းဘဲနဲ႔ ရတယ္။
ဒါေတြ ေမွ်ာ္လင့္ေနရင္ တဏွာျဖစ္တတ္တယ္။ ေတာင့္တေတာ့ မေနနဲ႔။ “ဘာ ျဖစ္ပါရေစ၊ ဘာ ျဖစ္ရပါလို၏”ဆိုတာ ဆုမေတာင္းနဲ႔။
“ဣဒံ ေမ ပုညံ အာသဝကၡယာဝဟံ ေဟာတု၊ ဣဒံ ေမ ပုညံ နိဗၺာနႆ ပစၥေယာ ေဟာတု = ယေန႔ ျပဳတဲ့ ဒါန၊ ယေန႔ျပဳတဲ့ သီလ၊ ယေန႔ျပဳတဲ့ ဘာဝနာကုသိုလ္ ေကာင္းမႈသည္ ကိေလသာတို႔၏ ကုန္ရာ ကုန္ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရဟတၱမဂ္ အရဟတၱဖိုလ္ဉာဏ္၏ အေၾကာင္းအေထာက္အပံ့ ျဖစ္ပါေစ၊ နိဗၺာန္၏ အေၾကာင္း အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ပါေစ”လို႔ အဲဒီလို မွန္းထားၿပီး မိမိျပဳအပ္ေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ အစုစုကို စာဂါႏုႆတိေျမာက္ေအာင္ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ သာဓုေခၚႏိုင္ၾကပါေစကုန္သတည္း။

သာဓု … သာဓု … သာဓု။

ကထိန္သကၤန္း ကပ္လႉပံု

မယံ ဘေႏၲ သံသာရဝ႗ဒုကၡေတာ ေမာစနတၳာယ ဣမံ ကထိနစီဝရံ သံဃႆ ေဒမ၊ သံေဃာ ဣမိနာ စီဝေရန ဝိနယာႏု႐ုပံ ဝိနယကမၼံ ကတြာ ကထိနံ အတၳရတု။
သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တို႔ဘုရား၊ ဘုရားတပည့္ေတာ္တို႔သည္ သံသရာဝဋ္ဆင္းရဲမွ ထြက္ေျမာက္ပါရျခင္းအက်ိဳးငွာ ဤကထိန္လ်ာသကၤန္းကုိ သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တို႔အား လႉဒါန္းပါ၏အရွင္ဘုရား။ သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္တို႔သည္ ဝိနည္းကံအားေလ်ာ္စြာ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ကထိနာရဟပုဂၢိဳလ္ကို ေ႐ြးေကာက္၍ ကထိနကံေျမာက္ေအာင္ ကထိန္ခင္းေတာ္မူပါ အရွင္ျမတ္တို႔ဘုရား။

(၁၉၉၆-ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၂-ရက္ေန႔တြင္ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ လန္ဒန္ျမိဳ႕ သႏၲိသုခဝိဟာရေက်ာင္း ကထိန္၌ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ တရားေတာ္ျဖစ္ပါသည္။)